Джуманиязов Джавохир Азатбаевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Портал генезли қизилўнгач-ошқозон қон кетишларда яшовчанлик даражасини баҳолаш билан эндоскопик технологияларни такомиллаштириш», 14.00.27–Хирургия (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2017.3.PhD/Tib408.
Илмий раҳбар: Бабаджанов Азам Хасанович, тиббиёт фанлари доктори.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Академик В.Воҳидов номидаги Республика ихтисослаштирилган хирургия илмий-амалий тиббиёт маркази.
ИК фаолият кўрсатаётган муассасалар номи, ИК рақами: Академик В.Воҳидов номидаги Республика ихтисослаштирилган хирургия илмий-амалий тиббиёт маркази ва Тошкент тиббиёт академияси, DSc.27.06.2017.Tib.49.01.
Расмий оппонентлар: Акилов Хабибулла Атауллаевич, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Хакимов Мурад Шавкатович, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Россия Федерацияси Соғлиқни сақлаш вазирлиги Қозон давлат Тиббиёт академияси қўшимча касбий таълим давлат бюджет таълим муассасаси.
Диссертация йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: қизилўнгач ва ошқозон варикоз кенгайган веналаридан қон кетиш билан асоратланган портал гипертензияли жигар циррози билан беморларда тактик-услубий жиҳатларни такомиллаштириш ва даволаш-профилактика чора-тадбирлари комплексини оптималлаштириш асосида эндоскопик даволаш натижаларини яхшилашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
жигар циррози билан оғриган беморларда қизилўнгач-ошқозондан қон кетишнинг умумклиник, инструментал ҳамда қизилўнгач-ошқозоннинг гистокимёвий ва морфометрик текширувларни ўз ичига олувчи асосий хавф омиллари асосланган;
қизилўнгач ва ошқозон варикоз кенгайган веналаридан қон кетиш профилактикаси ҳамда даволашда эндоскопик гемостазнинг турли усулларини қўллаш аҳамияти аниқланган ва унинг самарадорлиги исботланган;
портосистем шунтлашдан аввал ва кейин эндоскопик гемостаз қўлланишининг мақсадга мувофиқлиги ва самарадорлиги баҳоланган;
жигар циррози билан оғриган беморларда қизилўнгач ва ошқозон варикоз кенгайган веналаридан эндоскопик амалиётларнинг турли вариантларини қўллашнинг янги тактик жиҳатлари тавсия этилган;
жигар циррози билан оғриган беморларда қизилўнгач ва ошқозон веналарида варикоз кенгайиш натижасида қон кетиш билан асоратланган беморларда эндоскопик гемостазнинг турли вариантларидан сўнг узоқ муддатдаги натижалар ва кумулятив яшаб қолиш даражаси баҳоланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Портал гипертензияли жигар циррози билан оғриган беморларни даволаш натижаларини яхшилашга бағишланган тадқиқот бўйича олинган илмий натижалар асосида:
«Портал генезли қизилўнгач-ошқозон қон кетишларда даволаш тактикасини танлаш» дастури тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2018 йил 2 апрелдаги 8н-д/67-сон маълумотномаси). Жигар циррози билан оғриган беморларда қизилўнгач ва ошқозон веналарининг варикоз кенгайиши натижасида қон кетишини тўхтатиш ва даволаш дастурининг татбиқ этилиши яқин муддатда қон кетиш рецидивлари хавфини 16,4%дан 4,2%гача камайтириш ва жигар етишмовчилигининг зўриқиш хавфини 21,6%дан 14,9%гача камайтириш имконини берган;
«Портал генезли қизилўнгач-ошқозон қон кетишларда эндоскопик технологиялар» услубий тавсияномаси тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2018 йил 2 апрелдаги 8н-д/67-сон маълумотномаси). Тавсияларга биноан портал гипертензияли жигар циррози билан оғриган беморларни даволаш тактикасини оптималлаштириш, операциядан кейинги асоратлар сонини ва қизилўнгачдан қон кетиш рецидив хавфини камайтириш имконини берган;
портал гипертензияли жигар циррози билан оғриган беморларни ташхислаш ва даволаш сифатини яхшилашга бағишланган тадқиқот бўйича олинган илмий натижалар соғлиқни сақлаш амалиётига, хусусан, Республика шошилинч тиббий ёрдам илмий марказининг Андижон, Фарғона ва Наманган вилояти филиалларига (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2018 йил 2 апрелдаги 8н-д/67-сон маълумотномаси) татбиқ этилган. Тадқиқотдан олинган натижалар портал гипертензияли жигар циррози билан оғриган беморларни ташхислаш сифатини яхшилаш, қизилўнгачдан қон кетиш рецидивлари хавфини 30,1%дан 19,5%гача камайтириш, касалхонадаги ўлим кўрсаткичини 20,3%дан 7,0%гача пасайтириш ва умуман олганда даволашнинг умумий самарадорлигини 77,2%дан 91,6%гача яхшилаш имконини берган.
