Нарзуллаев Жаҳонгир Норбобо ўғлининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган тармоғи номи): «Куйинди сифатини ошириш мақсадида сулфидли ва кўмир таркибли  маҳсулотларни куйдириш жараёнида физик-кимёвий ўзгаришларни тадқиқ қилиш», 04.00.14 – Фойдали қазилмаларни бойитиш (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2023.3.PhD/T2070.
Илмий раҳбар: Санакулов Кувандик, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассасалар номи: Навоий давлат кончилик ва технологиялар университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Навоий давлат кончилик ва технологиялар университети, DSc.17/04.06.2021.T.06.01.
Расмий оппонентлар: Шарафутдинов Улугбек Зиятович, техника фанлари доктори, доцент; Тошқодирова Раъно Эркинжоновна, техника фанлари бўйича фалсафа доктори, доцент.
Етакчи ташкилот: “Миллий технологик тадқиқотлар университети” “МИСИС”нинг Олмалиқ шаҳридаги филиали.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: сулфидли ва кўмирли олтин таркибли маҳсулотларни куйдириш жараёнидаги физик-кимёвий ўзгаришларни аниқлаш орқали куйинди сифатини оширишнинг самарали усулини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
куйдириш жараёнида физик-кимёвий ўзгаришларни ўрганиш натижасида темир минераллари гематитгача тўлиқ оксидланмаслиги, балки олтин зарраларининг натрий сианид билан таъсирлашишига йўл қўймайдиган, зич структурали оралиқ маҳсулот – маггемитга қисман айланиши аниқланган;
куйинди таркибида олтиннинг капсуляциялинишининг куйдириш ҳарорати билан белгиланадиган физик-кимёвий ўзгаришлар интенсивлигига боғлиқлиги аниқланган;
куйиндини сулфат кислота билан ишлов бериш жараёнида содир бўладиган жараёнларнинг қонуниятларини ўрганиш натижасида жараённинг технологик кўрсаткичларига ҳарорат, консентрация ва жараён давомийлигининг таъсири аниқланган;
куйдириш, кислотали ишлов бериш ва сорбсион танлаб эритишни ўз ичига олувчи ва бунда олтинни ажратиб олиш даражасини 4,1% га ошириш имконини берадиган биокек сорбсион чиқиндиларини қайта ишлашнинг технологик схемаси ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Биокек сорбсион чиқиндиларини қайта ишлаш технологиясини ишлаб чиқиш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
сорбсион чиқинди куйиндисини сулфат кислотали қайта ишлаш усули “Навоий кон-металлургия комбинати” акциядорлик жамиятининг 3-гидрометаллургия заводида амалиётга жорий этилган («Навоий кон-металлургия комбинати» АЖнинг 2023 йил 31 августдаги 23/01-01-07/421-сон маълумотномаси). Натижада, ишлаб чиқилган технологияни қўллаш темир оксидлари билан қопланган олтин зарралари юзасини очиш имконини берган;
сорбсиялаш чиқиндисини қайта ишлаш, жумладан куйдириш, кислота билан ишлов бериш ва сорбсион танлаб эритиш технологик схемаси “Навоий кон-металлургия комбинати” акциядорлик жамиятининг 3-гидрометаллургия заводида амалиётга жорий этилган («Навоий кон-металлургия комбинати» АЖнинг 2023 йил 31 августдаги 23/01-01-07/421-сон маълумотномаси). Натижада, асосий металнинг ажралиш даражасини 4% дан кўпроққа ошириш имконини берган.