Sayt test rejimida ishlamoqda

Арапов Ғайрат Намозовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): Енгил саноат лексикасининг лингвомаданий аспекти (инглиз, ўзбек ва рус тиллари мисолида), 10.00.06. – Қиёсий адабиётшунослик, чоғиштирма тилшунослик ва таржимашунослик (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2021.1.PhD/Fil1606.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Термиз давлат университети.
Илмий раҳбар: Тешабаева Дилфуза Муминовна, филология фанлари доктори, профессор.
Илмий Кенгаш фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, Илмий Кенгаш рақами: Термиз давлат университети, PhD.03/31.03.2021.Fil.78.04.
 Расмий оппонентлар: Мирсанов Ғайбулло Қулмуродович, филология фанлари доктори, доцент; Рустамов Илҳом Турсунович, филология фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD), доцент.
 Етакчи ташкилот: Қарши давлат университети.
 Диссертация йўналиши: амалий ва назарий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади инглиз, ўзбек ва рус тилларида енгил саноат лексикасининг лингвомаданий хусусиятларини аниқлаш, улардаги ўхшаш ва фарқли жиҳатларини очиб беришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
инглиз, ўзбек ва рус тилларида енгил саноат соҳаси лексикасининг муайян семантик категориал маънолари текстил, тикувчилик, қоғоз полиграфия, чинни-фаянс, чарм-поябзал лексик-семантик микромайдонларини ҳосил қилиши исботланган;
тўқимачилик, тикувчилик, кўнчилик, мўйнадўзлик, поябзал ва бошқа енгил саноат соҳаларида хом ашёларга дастлабки ишлов бериш ва кенг истеъмол маҳсулотлари ишлаб чиқариш билан боғлиқ предмет, ҳодиса ва жараёнлар, уларнинг белгиларини воқелашда иштирок этувчи лексик бирликларнинг миллий-маданий (лингвомаданий) бўёқдорлиги аниқланган;
чоғиштирилаётган тиллар лисоний олам манзараларида енгил саноат соҳаси билан боғлиқ реалиялар, ҳодиса ва жараёнларни акс эттирилишида жаҳондаги глобаллашув жараёни таъсири натижасида лексик глобаллашув ҳодисаси юзага келганлиги далилланган;
енгил саноат соҳасига оид лексиканинг миллий-маданий хусусиятларидаги умумийлик ва ўзига хосликни белгиловчи қадимийлик, тармоқ соҳаларининг ривожланганлик даражаси, маданиятларнинг бир бирига ўтиши, этномаданий реалиялар, сиёсий ва бошқа омиллар асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Инглиз, ўзбек ва рус тилларида енгил саноат лексикасининг миллий-маданий жиҳатдан ўхшаш ва ўзига хос хусусиятларининг тадқиқи назарий таклифлар, амалий тавсиялар ва хулосалар асосида:
инглиз, ўзбек ва рус тилларида енгил саноат соҳаси лексикасининг муайян семантик категориал маънолари текстил, тикувчилик, қоғоз полиграфия, чинни-фаянс, чарм-поябзал лексик-семантик микромайдонларини ҳосил қилишига оид хулосалардан ФА-Ф1-Г003 рақамли “Ҳозирги қорақалпоқ тилида сўз ясалиши ” номли ҳамда ФА-А1-Г007 “Қорақалпоқ нақл-мақоллари лингвистик тадқиқот обекти сифатида”  фундаментал ва илмий-амалий лойиҳаларида фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Қорақалпоғистон бўлими Қорақалпоқ гуманитар фанлар илмий-тадқиқот институтининг 2022-йил 28-мартдагидаги 17-01/74-сон маълумотномаси). Натижада инглиз, ўзбек ва рус тилларида енгил саноат соҳаси лексикасининг муайян семантик категориал маъноларини бойитиш имконияти яратилган;
тўқимачилик, тикувчилик, кўнчилик, мўйнадўзлик, поябзал ва бошқа енгил саноат соҳаларида хом ашёларга дастлабки ишлов бериш ва кенг истеъмол маҳсулотлари ишлаб чиқариш билан боғлиқ предмет, ҳодиса ва жараёнлар, уларнинг белгиларини воқелашда иштирок этувчи лексик бирликларнинг миллий-маданий (лингвомаданий) бўёқдорлигига оид хулосалардан Европа Иттифоқи Эрасмус+ дастурининг 2016-2018-йилларда бажарилган 561624-ЭПП-1-2015-УК-ЭППКА2-CБҲЕ-СП-ЭРАСМУС+CБҲЕИМЕП-рақамли Ўзбекистонда олий таълим тизими жараёнларини модернизациялаш ва халқаролаштириш” номли тадқиқот лойиҳасида фойдаланилган (Самарқанд давлат университетининг 2022-йил 24-майдаги 1298/30.02.01-сон маълумотномаси). Натижада лойиҳа мазмунини тўқимачилик, тикувчилик, кўнчилик, мўйнадўзлик, поябзал ва бошқа енгил саноат соҳаларида хом ашёларга дастлабки ишлов бериш ва кенг истеъмол маҳсулотлари ишлаб чиқариш юзасидан бойитишга хизмат қилган;
енгил саноат соҳасига оид лексиканинг миллий-маданий хусусиятларидаги умумийлик ва ўзига хосликни белгиловчи қадимийлик, тармоқ соҳаларининг ривожланганлик даражаси, маданиятларнинг бир бирига ўтиши, этномаданий реалиялар, сиёсий ва б. омилларига оид хулосалардан И-204-4-5-рақамли “Инглиз тили мутахассислик предметларидан ахборот-коммуникацион технологиялари асосида виртуал ресурслар яратиш ва ўқув жараёнига жорий этиш” номли амалий тадқиқот лойиҳасида фойдаланилган (Самарқанд давлат чет тиллар институтининг 2023-йил 04-апрелдаги 883/30.02.01-сон маълумотномаси). Натижада лойиҳа бўйича тайёрланган электрон ресурслар мазмунини бойитишга хизмат қилган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish