Матякубов Ҳакимбой Ҳамиджоновичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I.Умумий маълумотлар.
“Ўзбек ва инглиз топонимлари антропоцентрик тадқиқи қиёси”, 10.00.06 – Қиёсий адабиётшунослик, чоғиштирма тилшунослик ва таржимашунослик (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2021.4.PhD/Fil2112.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Урганч давлат университети.
Илмий раҳбар: Ўразбоев Абдулла Дурдибоевич, филология фанлари  доктори (DSc), доцент.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Урганч давлат университети, PhD.03/30.12.2019.Fil.55.02.
Расмий оппонентлар: Махмудов Рауфжон Баҳодирович, филология фанлари доктори; Каландаров Айбек Рузимбаевич, филология фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD), доцент.
Етакчи ташкилот: Қорақалпоқ давлат университети.
Диссертация ёʻналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II.Тадқиқотнинг мақсади ўзбек ва инглиз топонимларининг юзага келиш тамойиллари ҳамда уларнинг ўзаро ўхшаш ва фарқли жиҳатларини антропоцентрик парадигма орқали очиб беришдан иборат. 
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
қариндош бўлмаган тиллар топонимиясини антропоцентрик парадигма асосида ҳар иккала тил материалларининг ўзаро чоғиштириш самарали бўлгани учун ўзбек ва инглиз топонимларининг юзага келиш тамойиллари, умумийлик ҳамда хусусийликни вужудга келтирувчи омиллар, ўхшаш ва фарқли жиҳатлар белгилаб берилган; 
топонимия узоқ даврлар давомида муайян ҳудудда миллат ва элатлар тажрижий тараққиётига боғлиқ равишда таркиб топиб келган ўзида миллат тафаккур тарзини акс этттириш имкониятлари юқори тил бирлиги саналгани сабабли антропоцентрик парадигма учун муҳим манба экани очиб берилган; 
оламнинг лисоний манзараси тушунчаси ва топонимия, шунингдек, ўзбек ва инглиз образли тафаккурида топонимиянинг асрлар давомида шаклланган ва вужудга келган ўзгаришларни тадрижий равишда акс эттириб борувчи бирликлар мажмуи сифатида муҳим ўринга эгалиги далилланган;
ўзбек ва инглиз топонимияси шаклланишида инсон ва ҳайвонот муносабатлари, антропоцентрик парадигмада микротопоним ва макротопоним тушунчалари талқинининг фарқ қилиш сабаблари, омиллари ҳамда ўзига хосликлари асосланган. 
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Ўзбек ва инглиз топонимияси антропоцентрик тадқиқи қиёси юзасидан олинган натижалар асосида:
қариндош бўлмаган тиллар топонимиясини антропоцентрик парадигма асосида ҳар иккала тил материаллари ўзига хослик билан бирга қатор умумийликка эгалиги ҳақидаги хулосалардан Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Қорақалпоғистон бўлими Қорақалпоқ гуманитар фанлар илмий тадқиқот институтида 2015-2017-йилларда бажарилган ФА-Ф-1-005 рақамли “Қорақалпоқ фолклоршунослиги  ва  адабиётшунослиги тарихини  тадқиқ  этиш” илмий лойиҳаларни бажаришда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Қорақалпоғистон Гуманитар фанлар институтининг 2023-йил 11-апрелдаги 176/1-сон маълумотномаси).  Шу тарзда қариндош бўлмаган тиллар топонимиясини антропоцентрик парадигма асосида чоғиштирма ўрганиш асносида аниқланган инглиз ва тиркий халқлар топонимик материалларидаги умумий ва хусусийликларнинг муайян омиллари борлиги далилланган;
топонимия узоқ даврлар давомида муайян ҳудуддаги миллат ва элатлар тажрижий тараққиётига боғлиқ равишда таркиб топиб келган, ўзида миллат тафаккур тарзини акс этттириш имкониятлари юқори тил бирлиги саналгани  ҳақидаги хулосалардан Хоразм Маъмун академиясида Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2019-йил 20-мартдаги “Муҳаммад Ризо Эрниёзбек ўғли Огаҳий таваллудининг 210 йиллигини нишонлаш ҳамда Хива шаҳрида Огаҳий ижод мактабини ташкил этиш тўғрисида”ги 238-сонли қарори 3-бандига мувофиқ амалга оширилган Огаҳий “Асарлар” силсиласининг 6-, 8-, 9-жилдларини нашрга тайёрлаш ва чоп этишда фойдаланилган (Хоразм Маъмун академиясининг 2023-йил 18-апрелдаги 61/223-рақамли маълумотномаси). Натижада мазкур нашрлардаги тарихий асарлардан жой олган топонимларнинг тўғри ўқилиши, талқин қилиниши, мумтоз матн ономастикасининг ўзига хосликларини яна-да чуқур англанишига, жой номларининг миллат тафаккур тарзини акс этттириш имкониятлари юқори тил бирлиги экани исботини топишига эришилган;  
оламнинг лисоний манзараси тушунчаси ва топонимия, шунингдек, ўзбек ва инглиз образли тафаккурида топонимиянинг асрлар давомида шаклланган ва вужудга келган ўзгаришларни тадрижий равишда акс эттириб борувчи бирликлар мажмуи эканига оид таҳлиллардан “Ичан-қалъа” давлат музей-қўриқхонаси ходимларига илмий маърузалар ўқишда фойдаланилган (Хива “Ичан-Қалъа” давлат музей-қўриқхонасининг 2023-йил 23-апрелдаги 0101/212-рақамли маълумотномаси). Натижада Хива “Ичан-Қалъа” давлат музей-қўриқхонасида гид-ёʻлбошловчиларнинг катта қисмини инглиз тили мутахассислари ташкил этгани учун гид-ёʻлбошларнинг нутқи ривожланиб, сайёҳларни ўзига тортиш имконияти яна ҳам кенгайиши, маълумотларни жой номлари билан боғлиқ равишда узвийликда бериш қобилиятлари ошишига хизмат қилган;  
ўзбек ва инглиз топонимияси шаклланишида инсон ва ҳайвонот муносабатлари, антропоцентрик парадигмада микротопоним ва макротопоним тушунчалари шу кунгача қадар талқин қилиниб келинганидан кўра фарқ қилиши сабаблари ва омиллари ҳамда  ўзига хосликлари ҳақидаги амалий тавсиялардан Хоразм телерадиокомпаниясининг “Ассалом, Хоразм” дастурининг “Суҳбатдош” рукнидаги эшиттиришларнинг ссенарийларини тайёрлашда фойдаланилган (Хоразм телерадиокомпаниясининг 2023-йил 29-мартдаги 4-сон маълумотномаси). Натижада ўзбек ва инглиз топонимияси шаклланишида инсоннинг борлиқ билан  муносабати, ўзбек ва инглиз топонимик тизимини шаклланишининг ўзига хосликлари, тил марказида инсон ғоясига оид тушунчалар талқини орқали телекўрсатув ва радиоешиттиришларнинг янги материаллар, илмий асосланган далиллар билан бойишига хизмат қилган.