Sayt test rejimida ishlamoqda

Хаджимухаметова Матлуба Адиловнанинг
фан доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи):
“Саралаш станциясининг техник ва технологик параметрларини оптималлаштириш асосида транспорт жараёнларининг инновацион технологиялари”, 05.08.03 – “Темир йўл транспортини ишлатиш”.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам:  B2023.2.DSc/T405
Илмий маслаҳатчининг Ф.И.Ш., илмий даражаси ва унвони: Арипов Назиржон Мукарамович, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат транспорт университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат транспорт университети, PhD.15/31.08.2022.T.73.01.
Расмий оппонентларнинг Ф.И.Ш., илмий даражаси ва унвони: Рахмангулов Александр Нелевич – техника фанлари доктори, профессор; Файзибаев Шерзод Сабирович – техника фанлари доктори, профессор; Мухамеджанова Айжан Весмовна – техника фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Муҳаммад ал-Хоразмий номидаги Тошкент ахборот технологиялари университети.
Диссертация йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади саралаш станциясининг техник ва технологик параметрларини оптималлаштириш асосида транспорт жараёнларининг инновацион технологияларини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
сиқилган ҳавони тўплаш ҳисобига саралаш станциясининг қабул қилиш паркига келган поезднинг йўқотган кинетик энергиясини рекуперация режимини қўллаш асосида электр, шунингдек пневматик энергияга ўзгартиришнинг инновасион технологияси яратилган;
Брахистохрон эгриликлар асосида турли туркумдаги вагонлар мумкин бўлган энг катта тезликда саралаш тепалигидан ҳаракатланишини ҳисобга олган ҳолда унинг профилини оптималлаштириш усули такомиллаштирилган;
Беллман оптималлик мезонлари асосида саралаш тепалиги профилининг вагонлар ҳаракатини тезлатиш элементларини меёрлашнинг янгича ёндашуви тушиш қисми қияликларининг кетма-кетликда пасайиш шартини ҳисобга олган ҳолда ишлаб чиқилган;  
саралаш паркида вагонларни тормозлаш қурилмаси сараланувчи узилманинг оғирлиги ҳамда қурилманинг ҳаракатлантирувчи дастаги ролигида максимал кучланишни ҳисобга олган ҳолда такомиллаштирилган;   
саралаш станциясининг маҳаллий вагон оқимларини ташкил этиш бўйича фаолиятини математик моделлари узатувчи поездларнинг оптимал сонини ҳисобга олган ҳолда келтирилган харажатларни минималлаштриш асосида ишлаб чиқилган;
шаҳар логистикаси тизимида саралаш ва юк станциялари ҳамкорлигининг илғор усули маҳаллий юкларни истеъмолчиларга муддатида етказиб бериш талабларини ҳисобга олган ҳолда ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши қуйидагилардан иборат:
Саралаш станциясининг техник ва технологик параметрларини оптималлаштириш асосида транспорт жараёнларининг инновацион технологияларини ишлаб чиқиш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
саралаш тепалиги бўйлама профилининг оптимал параметрларини излашнинг алгоритмлари ва инструментал воситалари “Ўзбекистон темир йўллари” АЖда жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Транспорт Вазирлигининг 26-май 2023-йилдаги 2/3463-сонли маълумотномаси). Натижада тизим элементларининг қайта ишлаш қобилиятини ошириш бўйича ечимларни оптимал излаш ҳисобига, саралаш тепалигининг, юк терминалларининг ва турли транспорт воситаларининг унумдорлигини оширишга имконият берувчи, рухсат этилган энг катта тезликда турли туркумдаги вагонларнинг саралаш тепалигидан ҳаракатланиши учун унинг профилини оптималлаштиришга эришилган;
пневматик энергияни тўплаш тизими “Ўзбекистон темир йўллари” АЖнинг Чуқурсой саралаш станциясида жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Транспорт Вазирлигининг 26-май 2023-йилдаги 2/3463-сонли маълумотномаси). Ушбу тизим қабул қилиш паркига келган поезд томонидан тормозлаш жараёнида ҳосил қиладиган кинетик энергиясини тўплаш ҳисобига тежамкорликни оширади. Бунда бир йилда битта поезд учун 9977,3 минг сўм иқтисод қилинган;
маҳаллий ишларга хизмат кўрсатиш учун саралаш станциясида манёвр ишларини моделлаштириш усули “Ўзбекистон темир йўллари” АЖнинг Чуқурсой саралаш станциясида жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Транспорт Вазирлигининг 26-май 2023-йилдаги 2/3463-сонли маълумотномаси). Натижада саралаш станциясининг тўпланиш ноҳияси учун маҳаллий поездларни тузиш ва жўнатишнинг моделлари ва алгоритмлари ишлаб чиқилган, бунинг натижасида шаҳар ичида катта ҳажмли автомобилларнинг ҳаракат миқдори ва масофаси камайганлиги ҳисобига вагонлар ва контейнерларнинг шаҳар ичида жойлашган юк терминалларигача етиб келиши таъминланади. Жорий этилишидан олинган иқтисодий самарадорлик бир йилда 285000 минг сўмни ташкил этган.

 

 

Yangiliklarga obuna bo‘lish