Тошматова Мукаррам Джумановнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “Бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларининг коммуникатив компитенсияларини шакллантириш”, 13.00.01 - Педагогика назарияси. Педагогик таълимотлар тарихи (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2023.1.PhD/Ped4363.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат педагогика университети.
Илмий раҳбар: Абдуллаева Барно Сайфутдиновна, педагогика фанлари доктори, профессор.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент давлат педагогика университети, DSc.03/30.01.2020.Ped.26.01.
Расмий оппонентлар: Хакимова Муҳаббат Файзиевна, педагогика фанлари доктори, профессор; Тўхтасинов Дадахон Фарходович, педагогика фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD).
Етакчи ташкилот: Қўқон давлат педагогика институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади келажакдаги бошланғич синф ўқитувчиларининг коммуникатив компетенсияларини шакллантириш бўйича тавсиялар ишлаб чиқишдир.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларининг коммуникатив компетенсияларини шакллантириш имкониятлари педагогик ҳамкорлик фаолиятини интегратив ташкил этиш ва касбий фаолият самарадорлигини оширишга қаратилган назария ва амалиёт уйғунлигининг продуктив яхлитлигига эришиш ҳамда дидактик таъсирчанлигини барқарор ошириб бориш асосида такомиллаштирилган;
бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларининг коммуникатив компетенсияларини шакллантириш жараёни педагогик-прогнозли моделлаштириш, ностандарт вазиятларда ижодий фикрлаш фаоллигини таъминлаш, дедуктив жараёнлар билан умумий таълим кўникмаларини интенсив оптималлаштиришга қаратилган ижодий-фаолиятли педагогик микромуҳитни изчил яратиш асосида такомиллаштирилган;
бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларининг коммуникатив компетенсияларини шакллантириш модели касбий ижодкорликнинг репродуктив-алгоритмик, конструктив-модули, аналогик-эвристик даражаларини педагогик тузилманинг рефлексив компоненти билан интеграциясига йўналтирилган лойиҳавий-контекстли таълимнинг самарадорлик, қулайлик, амалийлик таркибий элементларини мазмунли яхлитлаш асосида такомиллаштирилган;
бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларининг коммуникатив компетенсияларини шакллантириш самарадорлиги фикрлаш қобилиятларини прогностик аниқлаш, диагностик моделлаштириш ҳамда ўзини-ўзи баҳолаш ва ривожлантириш даражаларининг таълим мақсадларига идиентив мослигини барқарор таъминлаш асосида такомиллаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларининг коммуникатив компетенсиясининг тайёргарлигини шаклланатиришга доир тадқиқот натижалари асосида:
бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларининг коммуникатив компетенсияларини шакллантириш имкониятлари педагогик ҳамкорлик фаолиятини интегратив ташкил этиш ва касбий фаолият самарадорлигини оширишга қаратилган назария ва амалиёт уйғунлигининг продуктив яхлитлигига эришиш ҳамда дидактик таъсирчанлигини барқарор ошириб бориш асосида такомиллаштириш бўйича таклифлар “Бошланғич синфларда она тили ўқитиш методикаси (рус тилида)” номли дарслик мазмунига сингдирилган (Олий ва ўрта таълим вазирлигининг 2022-йил 13-майдаги 166-сон буйруғи асосида берилган 166-255 рақамли нашр рухсатномаси). Натижада бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларининг коммуникатив компетенсиясини шаклланатиришга ижтимоий омилларнинг педагогик жиҳатларини таҳлил этишга эришилган;
бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларининг коммуникатив компетенсияларини шакллантириш жараёни педагогик-прогнозли моделлаштириш, ностандарт вазиятларда ижодий фикрлаш фаоллигини таъминлаш, дедуктив жараёнлар билан умумий таълим кўникмаларини интенсив оптималлаштиришга қаратилган ижодий-фаолиятли педагогик микромуҳитни изчил яратиш асосида такомиллаштириш бўйича таклифлар “Она тили ва болалар адабиёти (рус тилида)” номли ўқув қўлланма мазмунига сингдирилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2021-йил 110-сон буйруғига асосан берилган 110-053 рақамли нашр рухсатномаси) Натижада бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларининг коммуникатив компетенсияси шаклланганлигининг ташкилий-педагогик шартлари аниқланган;
бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларининг коммуникатив компетенсияларини шакллантириш модели касбий ижодкорликнинг репродуктив-алгоритмик, конструктив-модули, аналогик-эвристик даражаларини педагогик тузилманинг рефлексив компоненти билан интеграциясига йўналтирилган лойиҳавий-контекстли таълимнинг самарадорлик, қулайлик, амалийлик таркибий элементларни мазмунли яхлитлаш асосида такомиллаштиришга оид таклифлар “Она тили ва болалар адабиёти (рус тилида)” номли ўқув қўлланма мазмунига сингдирилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2021-йил 110-сон буйруғига асосан берилган 110-053 рақамли нашр рухсатномаси). Натижада бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларининг касбий-ижодий фаолиятга тайёргарлигини ривожлантириш моделининг мазмунини аниқлаш имкони яратилган;
бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларининг коммуникатив компетенсияларини шакллантириш самарадорлиги фикрлаш қобилиятларини прогностик аниқлаш, диагностик моделлаштириш ҳамда ўзини-ўзи баҳолаш ва ривожлантириш даражаларининг таълим мақсадларига идиентив мослигини барқарор таъминлаш асосида такомиллаштиришга оид таклифлар “Бошланғич синфларда она тили ўқитиш методикаси (рус тилида)” номли дарслик мазмунига сингдирилган (Олий ва ўрта таълим вазирлигининг 2022-йил 13-майдаги 166-сон буйруғи асосида берилган 166-255 рақамли нашр рухсатномаси). Натижада бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларининг коммуникатив компетенсиясининг шаклланатириш самарадорлиги ошган.