Маттиев Илҳом Бегматдулобовичнинг
фан доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтиссослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): «Педагогик йоъналишларда таҳсил олувчи талабаларда саломатликни тарғиб қилувчи дунёқарашни такомиллаштириш технологиялари», 13.00.01 – Педагогика назарияси. Педагогик таʼлимотлар тарихи (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2021.4.DSc/Ped252.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Самарқанд давлат чет тиллар институти.
Илмий маслаҳатчи: Туракулов Олим Халбутаевич, педагогика фанлари доктори, профессор.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса, ИК рақами: Жиззах давлат педагогика институти, PhD.03/04.06.2020.Ped.113.01 (бир марталик илмий кенгаш).
Расмий оппонентлар: Исмаилова Зухра Карабаевна, педагогика фанлари доктори, профессор; Шарипова Дилара Джуманиязовна, педагогика фанлари доктори, профессор; Хамидов Жалил Абдурасулович, педагогика фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Гулистон давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади педагогик йўналишларда таҳсил олувчи талабаларда саломатликни тарғиб қилувчи дунёқарашни такомиллаштириш технологияларини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
педагогик йўналишларда таҳсил олувчи талабаларда саломатликни тарғиб қилувчи дунёқарашни такомиллаштириш жараёни талабаларда  ижодий ёндашиш малакасини шакллантиришнинг дидактик (илмий, тизимли, тушунарли, коъргазмали) имкониятлари ва ўқув материалларининг етакчи компонентларини тизимлаштириш ҳамда соғломлаштиришга йоъналтирилган жисмоний машқларнинг морфологик, физиологик ва функсионал вазифаларини адаптив мослаштириш асосида ривожлантирилган;
талабаларда саломатликни тарғиб қилувчи дунёқарашни такомиллаштиришнинг технологик жиҳатлари таълим ва тарбия уйғунлигига асосланган тамойиллар (узвийлик, узлюксизлик, қадриятлилик, ҳаёт билан боғлиқлик) ва саломатликни тарғиб қилувчи фаолиятлар (медик-профилактика, валеологик билимлар, жисмоний тарбия ва соғломлаштириш амаллари, махсус профилактика)нинг оъзаро интеграциясини таъминлаш орқали  такомиллаштирилган;
талабаларда саломатликни тарғиб қилувчи дунёқарашни такомиллаштириш технологиялари талабаларда соғлом турмуш тарзи тафаккурини такомиллаштиришнинг компонентлари (ижтимоий, тарихий, ҳуқуқий, педагогик) ва шахснинг соғломлик коърсаткичларига ижобий таъсир қилувчи талаблар (ирода, яшаш тарзи, жисмоний машқ, овқатланиш, нафас олиш, кулгу, руҳий барқарорлик, гигиена, дам олиш, моътаъдил ҳаёт)ни оъзаро интерпретациялаш ва дунёқарашни шакллантириш омиллари (экологик, ижтимоий, илмий, методик)га устуворлик бериш асосида такомиллаштирилган;
шахсда соғлом турмуш тарзига бўлган еҳтиёжни ривожлантириш жараёни талабаларда саломатликни тарғиб қилувчи дунёқарашни шакллантириш моделининг мақсадли (мураккаб, тизимли, валеологик, компетенсияли), ахборотли (шахсий, коммуникатив, ижтимоий, когнитив), технологик (алгоритмик, услубий, назарий) ва рефлексив (таҳлил қилиш, эҳтиёжни англаш) каби блоклар компонентларини киртиш орқали такомиллаштирилган;   
педагогик йўналишларда таҳсил олувчи талабаларда саломатликни тарғиб қилувчи дунёқарашни такомиллаштиришга тайёргарлик даражасини баҳолаш компонентлари (шахсий ва касбий сифат, билим, кўникма, малака) махсус “ҳеалтҳ cаре” дастурининг қоидалари, омиллари, тамойиллари, шакл ва услубларини аниқлаштириш асосида ривожлантирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Педагогик йўналишларда таҳсил олувчи талабаларда саломатликни тарғиб қилувчи дунёқарашни такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
педагогик йўналишларда таҳсил олувчи талабаларда саломатликни тарғиб қилувчи дунёқарашни такомиллаштириш жараёни талабаларда  ижодий ёндашиш малакасини шакллантиришнинг дидактик (илмий, тизимли, тушунарли, коъргазмали) имкониятлари ва ўқув материалларининг етакчи компонентларини тизимлаштириш ҳамда соғломлаштиришга йоъналтирилган жисмоний машқларнинг морфологик, физиологик ва функсионал вазифаларини адаптив мослаштириш асосида ривожлантиришга оид тавсиялардан Эрасмус + дастурининг 2016-2018 йилларга мўлжалланган 561624-ЭПП-1-2015-УК-ЭППКА2-CБҲЕ-СП-ЭРАСМУС+CБҲЕ ИМЕП: «Ўзбекистонда Олий таълим тизими жараёнларини модернизасиялаш ва халқаролаштириш»  номли лойиҳасини бажаришда фойдаланилган (Самарқанд иқтисодиёт ва сервис институтининг 2022 йил 22 июндаги 569-сон маълумотномаси). Натижада ёш авлодни ҳар томонлама баркамол ва соғлом қилиб тарбиялаш боʻйича ўқув таъминоти яратилган, таълим муассасаларида таълим субектларининг соғломлаштириш фаолиятини тизимли ташкил қилиш жараёни такомиллаштирилган;
талабаларда саломатликни тарғиб қилувчи дунёқарашни такомиллаштиришнинг технологик жиҳатлари таълим ва тарбия уйғунлигига асосланган тамойиллар (узвийлик, узлюксизлик, қадриятлилик, ҳаёт билан боғлиқлик) ва саломатликни тарғиб қилувчи фаолиятлар (медик-профилактика, валеологик билимлар, жисмоний тарбия ва соғломлаштириш амаллари, махсус профилактика)нинг оъзаро интеграциясини таъминлаш орқали  такомиллаштиришга оид тавсиялар “Педагогика” дарслиги мазмунига сингдирилган (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2022-йил 22-августдаги 284-сон буйруги, Самарқанд иқтисодиёт ва сервис институтининг 2022 йил 5 декабрдаги 4-сон Илмий Кенгаш қарори. ИСБН: 978-9943-9151-6-9). Натижада талабаларни ҳар томонлама баркамол ва соғлом  қилиб тарбиялашнинг дидактик  таъминоти кенгайтирилган, таълим муассасаларида талабаларни таълим олиш ҳамда фан бўйича тегишли маълумотларга эга бўлиши ва ўзлаштириш самарадорлиги фаолиятини тизимли ташкил қилиш жараёни такомиллаштирилган;
талабаларда саломатликни тарғиб қилувчи дунёқарашни такомиллаштириш технологиялари талабаларда соғлом турмуш тарзи тафаккурини такомиллаштиришнинг компонентлари (ижтимоий, тарихий, ҳуқуқий, педагогик) ва шахснинг соғломлик коърсаткичларига ижобий таъсир қилувчи талаблар (ирода, яшаш тарзи, жисмоний машқ, овқатланиш, нафас олиш, кулгу, руҳий барқарорлик, гигиена, дам олиш, моътаъдил ҳаёт)ни оъзаро интерпретациялаш ва дунёқарашни шакллантириш омиллари (экологик, ижтимоий, илмий, методик)га устуворлик бериш асосида такомиллаштиришга оид тавсиялардан Эрасмус + дастурининг 2016-2018 йилларга мўлжалланган 561624-ЭПП-1-2015-УК-ЭППКА2-CБҲЕ-СП-ЭРАСМУС+CБҲЕ ИМЕП: «Ўзбекистонда Олий таълим тизими жараёнларини модернизасиялаш ва халқаролаштириш» номли лойиҳасини бажаришда фойдаланилган (Самарқанд иқтисодиёт ва сервис институтининг 2022 йил 22 июндаги 569-сон маълумотномаси). Натижада, педагогик йўналишларда таҳсил олувчи талабаларда саломатликни тарғиб қилувчи дунёқарашни такомиллаштиришнинг асослари белгиланиб, унинг дарс жараёнида ва дарсдан ташқари жараёнининг яхлит педагогик модели ишлаб чиқилишига эришилган;  
шахсда соғлом турмуш тарзига бўлган еҳтиёжни ривожлантириш жараёни талабаларда саломатликни тарғиб қилувчи дунёқарашни шакллантириш моделининг мақсадли (мураккаб, тизимли, валеологик, компетенсияли), ахборотли (шахсий, коммуникатив, ижтимоий, когнитив), технологик (алгоритмик, услубий, назарий) ва рефлексив (таҳлил қилиш, эҳтиёжни англаш) каби блоклар компонентларини киртиш ва хорижий давлатлар тажрибасини имплементация қилиш орқали такомиллаштиришга оид тавсиялар “Педагогика” дарслиги мазмунига сингдирилган (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2022-йил 22-августдаги 284-сон буйруги, Самарқанд иқтисодиёт ва сервис институтининг 2022 йил 5 декабрдаги 4-сон Илмий Кенгаш қарори. ИСБН: 978-9943-9151-6-9). Натижада  ёшларнинг соғлом ҳаёт кечириши, жисмоний ва маънавий саломатлигини таъминлашда иштирок этувчи тузилмалар фаолиятида ўзаро узвий ҳамкорликка эришилган, улар ўртасида ижтимоий шерикликни таъминлаш жараёни такомиллаштирилган;
педагогик йўналишларда таҳсил олувчи талабаларда саломатликни тарғиб қилувчи дунёқарашни такомиллаштиришга тайёргарлик даражасини баҳолаш компонентлари (шахсий ва касбий сифат, билим, кўникма, малака) махсус “ҳеалтҳ cаре” дастурининг қоидалари, омиллари, тамойиллари, шакл ва услубларини аниқлаштириш асосида жараённинг ташхислаш, коррексиялаш ва мониторингини амалга ошириш тизимини ривожлантиришга оид тавсиялардан Эрасмус + дастурининг 2016-2018 йилларга мўлжалланган 561624-ЭПП-1-2015-УК-ЭППКА2-CБҲЕ-СП-ЭРАСМУС+CБҲЕ ИМЕП: «Ўзбекистонда Олий таълим тизими жараёнларини модернизасиялаш ва халқаролаштириш»  номли лойиҳасини бажаришда фойдаланилган (Самарқанд иқтисодиёт ва сервис институтининг 2022 йил 22 июндаги 569-сон маълумотномаси). Натижада баркамол авлодни тарбиялашда нодавлат муассасалари ва фуқаролик жамияти институтлари ҳамкорлигини мақсадли, яхлит педагогик технология асосида ташкил этиш имкони яратилган.