Sayt test rejimida ishlamoqda

Хажиев Лазизбек Озодовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.

Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “Ёд-125, ёд-131, лутеций-177 асосидаги радиофармацевтик дори воситаларини назорат қилиш услубларини ишлаб чиқиш ва уларни валидация қилиш”, 01.04.01 – Экспериментал физиканинг асбоблари ва усуллари.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: Б2023.2.PhD/3553
Илмий раҳбар: Садиков Илхам Исмаилович, техника фанлари доктори, профессор
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Ядро физикаси институти “Радиопрепарат” давлат корхонаси.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ядро физикаси институти, ДСc.02/30.12.2019.FM/Т.33.01.
Расмий оппонетлар: Хужаев Сайдахмад, техника фанлари доктори, катта илмий ходим;     Бабаев Бахром Нуруллаевич, кимё фанлари доктори, профессор.
Этакчи ташкилот: ЎзР ФА академик А.С. Содиқов номидаги Биоорганик кимё институти
 Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади ёд-125, ёд-131 ва лутеций-177 асосидаги радиофармацевтик дори воситаларининг радиокимёвий тозалиги ҳамда солиштирма радиоактивлигини аниқлашнинг экспресс, юқори сезгир ва ишончли услубларини ишлаб чиқиш ва валидация қилишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
фосфатли буфер ва натрий карбонат эритмасидан фойдаланган ҳолда натрий ёдид шаклидаги таҳлил вақтини 4-6 соатдан 40-50 минутгача қисқартириш ҳамда тозаликни аниқлаш даражасини 99 %дан 99,5 %гача ошириш  имконини берувчи ёд-125 радионуклидининг радиокимёвий тозалигини электрофоретик аниқлаш услуби ишлаб чиқилган;
биринчи марта ёнаки реакциялар маҳсулотларининг салбий таъсирини йўқотиш ҳамда ёд-125 ва ёд-131 радионуклидларининг солиштирма радиоактивлигини мос равишда 2,2 % ҳамда 2,7 % хатолик билан аниқлаш имконини берувчи услублар ишлаб чиқарилган;
қоғоз хроматографияси ёрдамида маҳсулотларнинг тозалигини аниқлашнинг юқори чегарасини 92,5 %дан 99,2 %гача оширишга имкон берувчи натрий ёдид кўринишидаги ёд-131 радионуклидининг радиокимёвий тозалигини аниқлаш тартиби ишлаб чиқилган;
биринчи марта юпқа қатлам ва қоғоз хроматографияси ёрдамида препаратнинг радиокимёвий тозалигини 0,048 % нисбий хатолик ҳамда 0,09 % умумий ноаниқлик билан 99,7 %гача аниқлаш имконини берувчи лутеций хлорид кўринишидаги лутеций-177 нинг радиокимёвий тозалигини аниқлаш услублари ишлаб чиқарилган;
биринчи марта Арсеназо ИИИ ёрдамида лутеций-177 радионуклидининг солиштирма радиоактивлигини 3,28 % хатолик билан аниқлаш имконини берувчи спектрофотометрик услуб  ишлаб чиқилган.
 IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши:
Радиофармацевтика воситаларининг сифатини назорат қилиш услубларини  ишлаб чиқиш бўйича олинган асосий натижалар “Радиопрепарат” давлат корхонасида ёд-125, ёд-131 ва лутеций-177 радионуклидлари асосидаги радиофармацевтик препаратлар ҳамда субстанциялар ишлаб чиқаришга жорий этилган (“Радиопрепарат” давлат корхонасининг 2023-йил 1-мартдаги далолатномаси асосидаги ЎзР Фанлар академиясининг 2023-йилнинг 7-июлдаги №2/1255-1450-сонли хати), хусусан:
натрий ёдид шаклидаги ёд-125 радионуклидининг радиокимёвий тозалигини фосфат буфер ва натрий карбонат эритмаларидан фойдаланган ҳолда электрофоретик аниқлаш услуби;
ёд-125 ва ёд-131 радионуклидларининг солиштирма радиоактивлигини аниқлашнинг спектрофотометрик услуби;
натрий ёдид шаклидаги ёд-131 радионуклидининг радиокимёвий тозалигини аниқлашнинг қоғоз хроматография услуби;
 лутеций хлорид шаклидаги лутеций-177 радионуклидининг радиокимёвий тозалигини аниқлашнинг юпқа қатлам ва қоғоз хроматография услуби;
Арсеназо-ИИИ реактиви ёрдамида лутеций-177 радионуклидининг солиштирма радиоактивлигини аниқлашнинг спектрофотометрик услуби.
Ишлаб чиқилган усулларнинг қўлланилиши Ўзбекистон Республикаси клиникаларида фойдаланиш учун сифатли ва фойдаланишга тайёр радиофармацевтик дори воситаларини ҳамда радиоактив моддаларни ишлаб чиқариш ва экспортга сотиш имконини берган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish