Sayt test rejimida ishlamoqda

Давронов Бахтиёр Хасановичнинг
фалсафа доктори (PhD) Диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
    Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Четдан келтирилган сут йўналишдаги Алп ва Тоггенбург зотли эчкиларнинг хўжалик фойдали белгиларини ўрганиш”, 06.02.03-Хусусий зоотехния: Чорвачилик маҳсулотларини ишлаб чиқариш технологияси  (Қишлоқ хўжалиги фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2019.3.PhD/Qx481
Илмий раҳбар: Рузиев Рахмонқул Истамович, қишлоқ хўжалиги фанлари номзоди, катта илмий ходим.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Чорвачилик ва паррандачилик илмий-тадқиқот институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Самарқанд давлат ветеринария медитсинаси, чорвачилик ва биотехнолгиялар университетининг Тошкент филиали, PhD.06/09.07.2020.Qx/В.117.01.
Расмий оппонентлар: Шаптаков Эркин Суюнович, қишлоқ хўжалиги фанлари доктори, доцент; Рахимов Мадамин Алижонович, қишлоқ хўжалиги фанлари номзоди, катта илмий ходим.
Етакчи ташкилот: Тошкент давлат аграр университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Четдан олиб келинган сут йўналишдаги Алп
ва Тоггенбург зотли эчкиларни кескин ўзгарувчан иқлим шароитида саноат асосида қурилган мажмуада боқишни уларнинг хўжалик фойдали белгиларига таъсирини ўрганиш тадқиқотнинг асосий мақсади ҳисобланади.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
илк бор четдан олиб келинган Алп ва Тоггенбург зотли эчкиларни республиканинг саноат комплекслари шароитида йил давомида ёпиқ биноларда парваришлаш ва уларнинг биологик хусусиятлари, ҳаётчанлиги ва физиологик параметрлари, эчкиларнинг маҳсулдорлиги ва оғиз сути, сутининг кимёвий таркиби, уларнинг ўзаро боғлиқлиги аниқланган;
республикамизнинг ўзгарувчан иқлим шароитида Алп ва Тоггенбург зотли урғочи эчкиларнинг 330 кун мобайнида (18 ой) жами озуқа бирлиги 270,17 кг озиқа сарфланган, натижада тирик вазни 59,79±0,67 кг. ни ташкил қилиб, Алп зотли урғочи эчкилар тенгқурлари Тоггенбург урғочи эчкиларидан 2,69% га юқори бўлганлиги, тирик вазндаги ишончлилик даражасининг фарқи П˃0,99 бўлганлиги исботланган;
 Бир хил ратсионда озиқлантирилган урғочи эчкиларда тажрибанинг 14-14,5 ойлигидан 18-18,5 ойликгача Алп урғочи эчкилари тенгқурлари Тоггенбург урғочи эчкиларига нисбатан 120 кунлик ўсиш давомида 11,82±0,30 кг мутлақ ўсишга эришиб, тенгқурларидан 2,98 кг. га ёки 25,21% га юқори вазнга эга бўлганлиги исботланган.
Алп зотли эчкиларни сотишдан олинган соф фойдаси 770323,0 сўмни ташкил қилиб, тенгқурлари Тоггенбург зотли эчкиларга нисбатан 198852 сўмга юқори бўлган. Рентабеллик даражаси Алп зотли эчкилар 33,0% ни ташкил қилиб, тенгқурлари Тоггенбург зотига нисбатан 8,5% га юқори бўлганлиги аниқланган;
Сут сотишдан олинган фойда ўртача Алп зотли эчкиларда
3228570,0 сўм, тенгқурлари Тоггенбург зотли эчкиларда ўртача сут сотишдан олинган фойда 3082500,0 сўмни ташкил қилиб, Алп зотли эчкилардан тенгқурлари Тоггенбург зотли эчкиларга нисбатан 146070 сўм кўп фойда олинганлиги исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Четдан келтирилган сут йўналишидаги алп ва тоггенбург зотли эчкиларнинг хўжалик фойдали белгиларини ўрганиш бўйича олиб борилган тадқиқотлар натижалари асосида:
Эчкичилик саноат комплексида 50 бош Алп ва 50 бош Тоггенбург зотли сутдор эчкиларнинг маҳсулдорлик кўрсаткичларини Сирдарё вилояти, Сирдарё туманидаги “ИНЗИМ ТЕХ” Британия-Ўзбекистон МЧЖ эчкичилик наслчилик хўжалигида жорий этилган (Ветеринария ва чорвачиликни ривожлантириш давлат қўмитасининг 2022-йил 29-июлдаги №02/23-314-сонли маълумотномаси). Натижада эчкичилик наслчилик хўжалиги подасида эчкиларни даврлар кесимида 60 кунлик ийдириш даврида 145 кунлик асосий сут бериш даврида 100 кунлик сутдан чиқариш давридаги озиқлантириш технологияси жорий этилган.
Оҳангарон тумани, “Оҳанг Холтўраев Сардор” фермер хўжалигига қарашли подасида жорий этилган (Ветеринария ва чорвачиликни ривожлантириш давлат қўмитасининг 2022-йил 29-июлдаги №02/23-314-сонли маълумотномаси). Натижада маҳаллий эчкиларда даврлар кесимида озиқлантириш натижасида 305 кун лактатсия даврида маҳаллий эчкилардан 450 кг сут соғиб олинган бўлиб, бу эса 131600 сўм соф фойда олинган. Эчки сути ишлаб чиқариш рентабеллиги маҳаллий эчкиларда 23% га ошганлиги исботланган.
Андижон вилояти Олтинкўл тумани, “Бахт имкон ривожи чорваси” фермер хўжалигидаги 35 бош Заанен зотли сут йўналишидаги эчкиларда технологик даврларда озиқлантириш технологияси жорий қилинган (Ветеринария ва чорвачиликни ривожлантириш давлат қўмитасининг 2022-йил 29-июлдаги №02/23-314-сонли маълумотномаси). Натижада хориждан келтирилган эчкиларда даврлар кесимида озиқлантириш натижасида 300 кун лактатсия даврида Заанен зотли эчкилардан 755 кг сут соғиб олиниб, сотилганда 922342 сўм соф фойда олинган. Эчки сути ишлаб чиқариш рентабеллиги Заанен зотли эчкиларда 23% ни ташкил қилган.

 

Yangiliklarga obuna bo‘lish