Жамилов Алибек Фозил углининг
фалсафа доктори (PhD) диссертация ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): «Газконденсат конларида қўшимча ўзлаштириш тизимларини тадқиқот қилиш», 04.00.13 – Нефть ва газ конларини ўзлаштириш ҳамда ишлатиш (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2023.1.PhD/Т2366.
Илмий раҳбар: Шевцов Владимир Михайлович, техника фанлари номзоди, катта илмий ходим.
Диссертация бажарилган муассаса номи: “O`ZLITINEFTGAZ” АЖ.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: “O`ZLITINEFTGAZ” АЖ, DSc.23/25.08.2021.T.136.01.
Расмий оппонентлар: Эрматов Навруз Хушмуратович, техника фанлари доктори, профессор; Агзамов Отабек Авазович, техника фанлари номзоди.
Етакчи ташкилот: Тошкент давлат техника университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: геологик захиралари юқори даражада ўзлаштирилган газконденсат конларини қўшимча ўзлаштиришни бошқариш мезонларини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
ишламай қолган ва паст дебитли қудуқлар захирасидан тикланадиган номзод қудуқларнинг оқилона сонини ҳисоблашнинг соддалаштирилган усули яратилган;
ён тана бурғилаш учун номзод қудуқларни танлаш мезонлари ишлаб чиқилган;
табиий газ конини қўшимча ўзлаштириш босқичида қудуқнинг ишлашидаги технологик чекловларга риоя қилган ҳолда қайта тикланадиган қудуқнинг горизонтал қисмининг оқилона азимути ва узунлигини аниқлаш алгоритми яратилган;
қудуқ туби қатлам атрофининг ифлосланишини (колматациясини) баҳолаш алгоритми яратилган бўлиб, бу эса ён тана кесишда номзод қудуқнинг гидродинамик тахлили асосида қатламга бурғулаш суюқлигининг кириб бориш радиусини баҳолашга имкон беради ва қатлам ўтказувчанлигини ёмонлашувини минималлаштириш бўйича чора-тадбирлар ишлаб чиқилдган;
амалдаги қудуқлар сонини сақлашнинг такомиллаштирилган технологияси асосида табиий газ қазиб олиш суръатларини сақлаб қолган ҳолда газ конденсати конларини қўшимча ўзлаштириш тизимини лойиҳалашнинг янги методологияси ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши:
Газконденсат конларини қўшимча ўзлаштириш тизимларини лойиҳалашни такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
"Углеводород конларини ўзлаштириш (қўшимча ўзлаштириш)ни комплекс лойиҳалаш қоидалари" NGH 39.0-110:2022 норматив ҳужжат «Ўзбекнефтгаз» АЖ нинг газконденсат конларини ишлатиш амалиётига жорий этилган («Ўзбекнефтгаз” АЖнинг 2023 йил 23 майдаги 05/25-4-140-сон маълумотномаси). Натижада, газконденсат конларининг ишлашининг барқарорлигини таъминлаш ҳамда қазиб олинган газ ва конденсат нархини пасайтириш имконини берган;
"Ён танани кесиш (ЁТК) ёрдамида юқори технологияли таъмирлаш учун газ ва нефть қудуқларини танлаш методикаси" ташкилот стандарти (Тs 17488460-079:2022) Алан конидаги 18 та, Жанубий Кемачи конидаги 22 та, Ўртабулоқ конидаги 5 та, Зеварди конидаги 11 та қудуқда амалиётга жорий этилган («Ўзбекнефтгаз” АЖнинг 2023 йил 23 майдаги 05/25-4-140-сон маълумотномаси). Натижада, Алан конида 993 млн.м3, Жанубий Кемачи конида 107 млн.м3, Ўртабулоқ конида 361 млн.м3, Зеварди конида 342 млн.м3 қўшимча газ олиш имконини берган.
