Sayt test rejimida ishlamoqda

Юнусов Сейдамет Шевкет-оғлунинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Ургент абдоминал жарроҳликда энтерал дистресс-синдромни ташхислаш ва даволаш усулларини такомиллаштириш», 14.00.27 – Хирургия (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2019.2.PhD/Tib2917
Илмий раҳбар: Баймаков Сайфиддин Рисбаевич, тиббиёт фанлари доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат стоматология институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Андижон давлат тиббиёт институти DSc.04/30.12.2019.Tib.95.01
Расмий оппонентлар: Хакимов Мурод Шавкатович, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Хамдамов Бахтиёр Зарифович, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Самарканд давлат тиббиёт университети
Диссертациянинг йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: энтерал дистресс-синдромни ўз вақтида аниқлаш ва даволашни такомиллаштириш йўли билан ургент абдоминал патологияни даволаш натижаларини яхшилашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
энтерал дистресс-синдромни намоён бўлиши ва унинг тарқалган перитонит, ўткир панкреатит ва ўткир ичак тутилишидаги коррекцияси патологик жараённинг давомийлигига боғлиқлиги исботланган;
энтерал дистресс-синдромни оғирлик даражасини бахолашда катта аҳамиятга эга бўлган қондаги ва қорин бўшлиғи суюқлигидаги прокальцитониннинг прогностик қиймати ва унинг даражасини бактериялар интраперитонеал транслокацияси билан боғликлиги аниқланган;
тарқалган перитонит, ўткир панкреатит ва ўткир ичак тутилишида энтерал дистресс-синдромнинг оғирлик даражасини бахолаш учун такомиллаштирилган экспресс-шкаласини қўллашнинг самарадорлиги исботланган;
экспресс-шкала ёрдамида энтерал дистресс-синдромнинг оғирлик даражасини бахолаш асосидаги такомиллаштирилган даволаш-ташхислаш алгоритми ургент абдоминал патологияни даволаш тактикасига табақаллаштирилган ёндашув имконини бериши исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Тошкент давлат стоматлогия институти 2023 йил 29 майдаги 04-х/6 сонли хулосасига кўра  (илмий янгиликларни бошқа соғлиқни сақлаш муассасаларига жорий этиш бўйича Соғлиқни сақлаш вазирлигига Тошкент давлат стоматлогия институтининг 2023 йилдаги 26 майдаги 04-877 сонли хати юборилган)
энтерал дистресс-синдромни эрта аниқлаш ва ургент абдоминал патологияда даволаш тактикасини аниқлаш усуллари 1-сонли шаҳар клиник шифохонаси ва 7-сонли шаҳар клиник шифохонаси (ТДСИ Эксперт кенгашининг 27 март 2023 йил 04-з/4–сон билан тасдиқланган) клиник бўлимлари амалиётига жорий этилди. Илмий янгиликнинг ижтимоий самарадорлиги қуйидагилардан иборат: эрта даврда аниқланган энтерал дистресс-синдромни оғирлик даражасини инобатга олган ҳолда даволаш ва ташҳислаш тактикаси белгиланади. Тог’ри танланган даволаш ва ташҳислаш тактикаси тарқалган перитонитда шифохонада бўлиш даврининг 1,1 кунга, ўткир панкреатитда 1,1 кунга ва ўткир ичак тутилишида 1,2 кунга қисқартирилиши имконини беради. Илмий янгиликнинг иқтисодий самарадорлиги қуйидагилардан иборат: патологик жараённи давомийлигини ва энтерал дистресс-синдромни оғирлик даражасини бахолаш учун стандарт лаборатор-инструментал текширувларни ва экспресс-шкалани қўллаб жорий қилиниши ҳисобига ш етарли. 1 нафар беморни шифохонада бўлиш даврини камайиши имконини беради ва шу ҳисобига 1 нафар бемордан 248 минг сўм маблаг’ни кам талаб этади (прейскурантига кўра 1 нафар бемор 1 кунга 225 000 сўм ўрин куни ва 23 000 сум овқатланиш). Хулоса: энтерал дистресс-синдромни оғирлик даражасини экспресс-шкала ёрдамида эрта даврда аниқлаш, о’з вақтида даволаш ва ташҳислаш тактикасини жорий қилиниши бир нафар бемор ҳисобига бир кунга бюджет маблағларини 225 000 сўмга ва овқатланиш 23 000 сўмга иқтисод қилиш имконини берди ва шифохонада бўлиш даврини камайтиради. «Ургент абдоминал жарроҳликда энтерал дистресс-синдромни ташҳислаш ва даволаш усулларини такомиллаштириш» мавзусида илмий янгиликларни бошқа соғлиқни сақлаш муассасаларига жорий этиш бўйича ТДСИ Эксперт кенгашининг 27 март 2023 йил 04-з/4–сон билан тасдиқланган.
энтерал дистресс-синдромни эрта аниқлаш ва ургент абдоминал патологияда даволаш тактикасини аниқлаш усуллари 1-сонли шахар клиник шифохонаси ва 7-сонли шахар клиник шифохонаси (ТДСИ Эксперт кенгашининг 27 март 2023 йил 04-з/4–сон билан тасдиқланган) клиник бўлимлари амалиётига жорий этилди. Илмий янгиликнинг ижтимоий самарадорлиги қуйидагилардан иборат: қон зардобида ва қорин бўшлиғи суюқлигидаги прокалъситонин миқдорини аниқлаш ва ишлаб чиқилган экспресс-шкалада ишлатиш операциядан олдин ва кейинги даврда энтерал дистресс-синдромни оғирлик даражасини аниқ бахолаш имконини беради. Илмий янгиликнинг иқтисодий самарадорлиги қуйидагилардан иборат: энтерал дистресс-синдромни оғирлик даражасини бахолашда катта аҳамиятга эга бўлган қондаги ва қорин бўшлиғи суюқлигидаги прокалъситониннинг прогностик қиймати ва унинг даражасини бактериялар интраперитонеал транслокацияси билан боғликлиги аниқланганлигига кўра, махаллий энтеросорбент Лигновани қўллаш ичакнинг анаероб флорасини 5±0,1 кунда нормаллаштирди, аероб флорани эса 3±0,3 кунда. Назорат гуруҳида эса мос равишда 6±0,3 кунига ва 4±0,2 кунига. Ва мос равишда ичак деворидан микроблар ўтиши камаяди ва қорин бўшлиғи суюқлигидаги микрофлора операциядан кейинги 3±0,8 ва 5±0,9 кунлари бартараф бўлади, назорат гуруҳида эса бу кўрсаткич 4±0,5 ва 6±0,8 кунига тенг ва Лигнова сорбентини қоллаш 1 нафар меморда 145000 со’м маблагни тежаш имконини беради. Хулоса: энтерал дистресс-синдромни оғирлик даражасини бахолашда катта аҳамиятга эга бўлган қондаги ва қорин бўшлиғи суюқлигидаги прокалъситониннинг прогностик қиймати ва унинг даражасини бактериялар интраперитонеал транслокацияси билан боғликлиги аниқланганлигига кўра, махаллий энтеросорбент Лигновани қўллаш бир нафар бемор учун 145000 со’м маблагни тежаш имконини беради. «Ургент абдоминал жарроҳликда энтерал дистресс-синдромни ташҳислаш ва даволаш усулларини такомиллаштириш» мавзусида илмий янгиликларни бошқа соғлиқни сақлаш муассасаларига жорий этиш бўйича ТДСИ Эксперт кенгашининг 27 март 2023 йил 04-з/4–сон билан тасдиқланган.
энтерал дистресс-синдромни эрта аниқлаш ва ургент абдоминал патологияда даволаш тактикасини аниқлаш усуллари 1-сонли шаҳар клиник шифохонаси ва 7-сонли шаҳар клиник шифохонаси (ТДСИ Эксперт кенгашининг 27 март 2023 йил 04-з/4–сон билан тасдиқланган) клиник бўлимлари амалиётига жорий этилди. Илмий янгиликнинг ижтимоий самарадорлиги қуйидагилардан иборат: ургент абдоминал жарроҳликда энтерал дистресс-синдромни оғирлик даражасини динамикада бахолаш учун ишлаб чиқилган экспресс-шкала энтерал дистресс-синдромни эрта аниқлаш ва табақаллаштирилган даволаш тактикасини танлаш имконини беради. Илмий янгиликнинг иқтисодий самарадорлиги қуйидагилардан иборат: энтерал дистресс-синдромни оғирлик даражасини бахолаш учун такомиллаштирилган экспресс-шкаласини қўллаб жорий этишда операциядан кейинги асоратларни 27,1% дан 20,4% гача камайтирди, хамда қайта оператив амалиётлар сонини 17 (18,5%) дан 10 (9,7%) гача камайтириш имконини беради ва шу билан 1 нафар беморга бир кунга ўрин куни қисқартирилиши 400 минг сўмлик дори-дармон кам талаб этилади ва ургент абдоминал патологияда ўртача 1 кунга ўрин куни қисқартирилиши 100 минг сўмлик боғланмалар кам талаб этилади. Хулоса: Энтерал дистресс-синдромни оғирлик даражасини бахолаш учун такомиллаштирилган экспресс-шкаласини қоллаш 1 нафар беморга бир кунга ўрин куни қисқартирилиши 400 минг сўмлик дори-дармон кам талаб этилади ва ургент абдоминал патологияда ўртача бир кунга ўрин куни қисқартирилиши 100 минг сўмлик боғланмалар кам талаб этилади. «Ургент абдоминал жарроҳликда энтерал дистресс-синдромни ташҳислаш ва даволаш усулларини такомиллаштириш» мавзусида илмий янгиликларни бошқа соғлиқни сақлаш муассасаларига жорий этиш бўйича ТДСИ Эксперт кенгашининг 27 март 2023 йил 04-з/4–сон билан тасдиқланган.
энтерал дистресс-синдромда ташҳислаш ва даволаш тактикасини аниқлаш учун таклиф қилинган комплекс алгоритми эрта ташҳис қўйиш, даволаш тактикасини оптималлаштириш ва натижаларни яхшилашга, хамда операциядан кейинги даврда қорин бўшлиғи ичидаги асоратларни келиб чиқишини башорат қилишни имконини беради. Илмий янгиликнинг ижтимоий самарадорлиги қуйидагилардан иборат: қуйидагилардан иборат: - энтерал дистресс-синдром билан асоратланган ургент абдоминал патологияни ташхислаш ва даволаш учун оптималлаштирилган алгоритм, операциядан олдин ва кейинги ташҳислаш самарадорлигини оширади ва натижада операциядан кейинги ўлим холатларни 13,04% дан 8,73% гача камайтирди. Илмий янгиликнинг иқтисодий самарадорлиги қуйидагилардан иборат: экспресс-шкала ёрдамида энтерал дистресс-синдромнинг оғирлик даражасини бахолаш асосидаги такомиллаштирилган даволаш-ташхислаш алгоритмини жорий қилиш ҳисобига 1 нафар беморни шифохонада тарқалган перитонит бўлиш даврининг 1,1 кунга, ўткир панкреатитда 1,1 кунга ва ўткир ичак тутилишида 1,2 кунга қисқартирилиши ҳисобига 248 минг сўм кам талаб этилади (прейскурантига кўра 1 кунга 225 000 сўм ўрин куни ва 23 000 сум овқатланиш), ургент абдоминал патологияда ўртача бир нафар бемор учун 1 кунга ўрин куни қисқартирилиши 400 минг сўмлик дори-дармон кам талаб этилади, ургент абдоминал патологияда ўртача 1 нафар беморга 1 кунда ўрин куни қисқартирилиши 100 минг сўмлик боғланмалар кам талаб этилади. Хулоса: Энтерал дистресс-синдромни такомиллаштирилган экспресс-шкаласи ёрдамида эрта даврда аниқлаш ва ургент абдоминал жарроҳликда такомиллаштирилган даволаш ва ташхислаш алгоритмини қўллаш жами йиллик иқтисодий самарадорлик 24 000 000 сўмни ташкил этади (ўртача 1 йил давомида 1 нафар бемор учун энтерал дистресс-синдромни оғир даражаси билан даволанса 800 000х30= 24 000 000 сўмни ташкил этади). «Ургент абдоминал жарроҳликда энтерал дистресс-синдромни ташҳислаш ва даволаш усулларини такомиллаштириш» мавзусида илмий янгиликларни бошқа соғлиқни сақлаш муассасаларига жорий этиш бўйича Сог’лиқни сақлаш вазирлигига ТДСИ илмий ишлар ва инноватсиялар проректори томонидан 26.05.2023даги № 04-877-сонли хат юборилди.

 

Yangiliklarga obuna bo‘lish