Sayt test rejimida ishlamoqda

Қудратов Давлатбек Турдибековичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар:
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража берадиган фан тармоғи номи): “Ўзбекистон тарихий шаҳарларининг ривожланиш эволютсияси”  (энг қадимги давр-ХХ аср бошлари), 07.00.01 – Ўзбекистон тарихи (тарих фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2022.2.PhD/Tar1189.
Илмий раҳбар: Эшов Баходир Жўраевич, тарих фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Гулистон давлат унверситети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Қарши давлат университети, PhD.03/27.02.2021.Tar.70.05.
 Расмий оппонентлар: Ҳушвақов Наби Олимович, тарих фанлари доктори; Хасанов Акрам Мўминович, тарих фанлари доктори.
Етакчи ташкилот: Жиззах давлат педагогика университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
 II. Тадқиқотнинг мақсади Ўзбекистон тарихий шаҳарларининг эволютсиясини, шаҳарларнинг ижтимоий-иқтисодий ҳаёти ва маданияти масалаларини қадимги даврдан то ХХ асрнинг бошларига қадар бўлган даврини очиб бериш ҳамда тараққий этиш ва ривожланиш босқичларини аниқлашдан иборат.
 III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
қадимги даврлардан то ХХ аср бошларига қадар ҳозирги Ўзбекистон ҳудудларидаги сиёсий, ижтимоий-иқтисодий, маданий ҳамда миграция жараёнларининг жадал тараққий этишига шаҳарларнинг тарихий-географик жойлашуви ҳамда савдо-иқтисодий омилларнинг маҳаллий урбанизатсия даражасининг жадаллашувига фаол таъсир кўрсатганлиги аниқланган;
Ўзбекистонда илк шаҳарларнинг шаклланиши ҳамда босқичма-босқич тараққий этиши ёки уларнинг инқирозига сабаб бўлган ҳарбий-сиёсий, миграция жараёнлари, табиий шарт-шароит каби омиллар аниқланиб, шаҳарлар ривожланишининг маҳаллий аҳолига хос бўлган локал хусусиятлари ҳамда тараққиётининг умумийлиги далилланган;
антик ва илк ўрта асрлар даври минтақадаги шаҳарлар ривожи кўпроқ сиёсий вазият билан боғлиқ бўлганлиги, хусусан, Буюк ипак йўли бўйлаб жойлашган шаҳарларнинг жамият тараққиётига иқтисодий ҳамда маданий таъсири, шаҳарларнинг ўша даврга хос бўлган турли ўлчамлари ва кўп қисмли ривожланиш хусусиятлари, ижтимоий ҳамда бошқарув тизимидаги шаҳарларнинг мавқеи аниқланган;
ривожланган ўрта асрлар, шунингдек, ХIХ-ХХ аср бошларидаги урбанизатсия жараёнларида  муҳим аҳамиятга эга бўлган катта ва кичик шаҳарларнинг қисмлари ҳамда тузилишидаги анъанавийлик, пойдеворлар устига бунёд этилган қаср ва саройлар, шаҳарлар бошқаруви, уларнинг сиёсий ҳамда маданий марказлар сифатида тараққий этганлиги аҳамиятга эга эканлиги асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Ўзбекистоннинг қадимги даврлардан бошлаб ХХ асрнинг бошларига қадар бўлган даврда пайдо бўлган ва ривожланган шаҳарлар тарихини тадқиқ қилиш жараёнида эришилган натижалар асосида:
қадимги даврлардан то ХХ аср бошларига қадар ҳозирги Ўзбекистон ҳудудларидаги сиёсий, ижтимоий-иқтисодий, маданий ҳамда миграция жараёнларининг жадал тараққий этишига шаҳарларнинг тарихий-географик жойлашуви ҳамда савдо-иқтисодий омилларнинг маҳаллий урбанизатсия даражасининг жадаллашувига фаол таъсир кўрсатганлиги илмий жиҳатдан таҳлил қилинган манбалар, хорижий ва илмий адабиётлар, илмий асосга эга бўлган хулоса ва таклифлар Ўзбекистон Миллий телерадиокомпанияси “Ўзбекистон тарихи” телеканалида эфирга узатилган “Тақдимот” кўрсатуви ссенарийсини тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон миллий телерадиокомпанияси “Ўзбекистон тарихи” телеканали давлат унитар корхонасининг 2022- йил 23- декабрдаги 02-31-2124 – сон маълумотномаси). Натижада телетомашабинларда шаҳарлар тараққиёти, давлатчилик анъаналари, уларнинг ўзаро таъсири тўғрисида тушунчалар ҳосил бўлишида ёрдам берган.
антик ва илк ўрта асрлар даври минтақадаги шаҳарлар ривожи кўпроқ сиёсий вазият билан боғлиқ бўлганлиги, хусусан, Буюк ипак йўли бўйлаб жойлашган шаҳарларнинг жамият тараққиётига иқтисодий ҳамда маданий таъсири, шаҳарларнинг ўша даврга хос бўлган турли ўлчамлари ва кўп қисмли ривожланиш хусусиятлари, ижтимоий ҳамда бошқарув тизимидаги шаҳарларнинг мавқеи каби вазифалар ижросига қаратилган дастурларини бажаришда Халқаро “Олтин мерос” хайрия жамоат фонди томонидан фойдаланилган (Халқаро “Олтин мерос” хайрия жамоат фондининг 2022-йил 24-сентябрдаги 01-36-сон маълумотномаси). Натижада Ўзбекистонда шаҳарларнинг шаклланиши, ривожланиши босқичлари тарихини яратишда археология, этнография, ўлкашунослик каби фанларидан ўқув қўлланмалар, дарсликлар ёзиш, олий ўқув юртлари ва малака ошириш муассасаларида махсус курслар ўқиш, семинарлар ташкил этиш ҳамда сайёҳлар учун буклетлар, филмлар, этнографик кўргазмалар тайёрлашда фойдаланилган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish