Хайруллаева Нодира Дилшод қизининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I.    Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтиссослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “Биология таълими  жараёнида виртуал технологиялар асосида талабаларнинг методик тайёргарлигини такомиллаштириш (Одам анатомияси ва физиологияси фани  мисолида)” 13.00.02 – Таълим ва тарбия назарияси ва методикаси (биология) (педагогока фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2022.2.PhD/Ped3668.  
Илмий тадқиқот иши бажарилган муассаса номи: Низомий номли Тошкент давлат педагогика университети.
Илмий раҳбар: Эргашева Гулрухсор Сурхонидиновна педагогика фанлари доктори, профессор.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Чирчиқ давлат педагогика университети, DSc.03/30.04.2021.Ped.82.03.
Расмий оппонентлар: Рахимов Атаназар Каримович, педагогика фанлари доктори  профессор; биология фанлари доктори, профессор Абдуллаева Муборак Махмусовна.
Етакчи ташкилот: Фарғона давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади биологийа таълими жарайонида виртуал технологийалар асосида талабаларнинг методик таййоргарлигини такомиллаштиришга доир методик тавсийалар ишлаб сҳиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
биология таълими жараёнида виртуал технологиялар асосида талабаларнинг методик тайёргарлигини такомиллаштиришнинг ташкилий, педагогик-психологик, услубий-дидактик шарт-шароитлари рефлексив касбий тайёргарлик имкониятларини фаолиятли йўналтириш, виртуал ахборот муҳитида аниқ жараёнларни имитатсиялаш, физиологик жараёнларни визуал тақдим этиш ва виртуал моделлаштиришга   устиворлик бериш асосида аниқлаштирилган;
“Одам анатомияси ва физиологияси” фанидан виртуал технологиялар асосида талабаларнинг методик фаолиятга тайёрлашнинг дидактик модели мослашувчан, шакллантирувчи ва рефлексив босқичларни аутентлик, вазиятли, контекстли ўқитиш шароитига мувофиқлаштириш; 3Д-технологиялар ёрдамида интегратсиялаш ҳамда таълим жараёнида касбий мобилликни ривожлантиришнинг баҳолаш ва назорат интерактив тизимини виртуал воситаларга кўра такомиллаштирилган;
“Одам анатомияси ва физиологияси” фанини ўқитишда  талабаларнинг методик тайёргарлигини орттиришнинг дастурий таъминотини мураккаб анатомик ва физиологик жараёнларни адаптив визуаллаштириш, атроф–муҳит ва организмнинг ҳаётий кўрсаткичларни аниқлаштиришда мобил қурилма ўлчагичларидан (акселерометр, магнитометр, барометр, шагомер, пулъсометр) фойдаланиш, тадқиқотчилик фаолиятига йўналтиришга оид методик ресурсларни ишлаб чиқиш асосида такомиллаштирилган;
“Одам анатомияси ва физиологияси” фанини ўқитишда  виртуал технологияларнинг методик имкониятларини  рефлексив - баҳолаш мобил сўров ва овоз бериш (Plickers, Yandex Forms, Mentimeler), мобил викториналар (Quizlet, Kahoot),  тўлдирувчи аниқлик ва 3Д визуаллаштириш (Tinkercad, CoSpaces Edu), мобил қидирув, булутли сервислар (Google Disk), veb-questlar (Learnis, Zunal)  асосида такомиллаштириш асосланган.
IV.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Талабаларнинг  биология таълими жараёнида виртуал технологиялар асосида методик тайёргарлигини такомиллаштиришга доир ўтказилган тадқиқот натижалари асосида:
биология таълими жараёнида виртуал технологиялар асосида талабаларнинг методик тайёргарлигини такомиллаштиришнинг ташкилий, педагогик-психологик, услубий-дидактик шарт-шароитлари рефлексив касбий тайёргарлик имкониятларини фаолиятли йўналтириш, виртуал ахборот муҳитида аниқ жараёнларни имитатсиялаш, физиологик жараёнларни визуал тақдим этиш ва виртуал моделлаштиришга   устиворлик бериш асосида аниқлаштиришга доир таклиф ва тавсиялари “Физиология ва спорт физиологияси (Умумий физиология)” ўқув қўлланмасининг мазмунига сингдирилган (Ўзбекистон республикаси Олий таълимни ривожлантириш ва илғор технологияларни татбиқ этиш марказининг 2022 йил 3 ноябрдаги  02/01-01-64-сон маълумотномаси). Натижада, виртуал таълим технологиялари асосида талабаларнинг методик тайёргарлигини  такомиллаштиришнинг дидактик ва технологик имкониятлари орттирилган;
“Одам анатомияси ва физиологияси” фанидан виртуал технологиялар асосида талабаларнинг методик фаолиятга тайёрлашнинг дидактик модели мослашувчан, шакллантирувчи ва рефлексив босқичларни аутентлик, вазиятли, контекстли ўқитиш шароитига мувофиқлаштириш; 3Д-технологиялар ёрдамида интегратсиялаш ҳамда таълим жараёнида касбий мобилликни ривожлантиришнинг баҳолаш ва назорат интерактив тизимини виртуал воситалар ёрдамида такомиллаштириш; дастурий таъминотини мураккаб анатомик ва физиологик жараёнларни адаптив визуаллаштириш, атроф–муҳит ва организмнинг ҳаётий кўрсаткичларни аниқлаштиришда мобил қурилма ўлчагичларидан (акселерометр, магнитометр, барометр, шагомер, пулъсометр) фойдаланиш, тадқиқотчилик фаолиятига йўналтиришга  оид методик ресурсларни ишлаб чиқишга ҳамда “Одам анатомияси ва физиологияси” фанини ўқитишда  виртуал технологияларнинг методик имкониятларини  рефлексив- баҳолаш мобил сўров ва овоз бериш (Plickers, Yandex Forms, Mentimeler), мобил викториналар (Quizlet, Kahoot),  тўлдирувчи аниқлик ва 3Д визуаллаштириш (Tinkercad, CoSpaces Edu), мобил қидирув, булутли сервислар (Google Disk), veb-questlar (Learnis, Zunal)  асосида такомиллаштиришга оид  методик тавсиялар ишлаб чиқишга доир тавсияларидан 2019-2021-йилларга мўлжалланган Ўзбекистон педагогика фанлари илмий тадқиқот институтида бажарилган И-ОТ-2019-8-рақамли “Умумий ўрта таълим мактабларининг табиий (физика ва биология) фанлари учун янги авлод электрон ўқув-методик қўлланмаларини яратиш ва ўқув жараёнига жорий этиш” номли инновацион лойиҳаси доирасида амалиётга жорий этилган (Ўзбекистон педагогика фанлари илмий тадқиқот институтининг 2023-йил 8-уюн 01/15-09/127-сон маълумотномаси). Натижада, талабаларнинг методик тайёргарлигини такомиллаштиришда рақамли таълим муҳитида виртуал технологиялардан фойдаланишнинг электрон таълим ресурслари воситасида такомиллаштириш имконини берган.