Жамолова Зилола Низомовнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

И.    Умумий маълумот. 
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “Ўзбек танқидчилигида адабий обзор: табиати ва тараққиёти”, 10.00.02 – Ўзбек адабиёти (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: Б2023.1.ПҳД/Фил3075. 
Илмий раҳбар: Aхмедова Шоира Нематовна, филология фанлари доктори, профессор. 
Диссертация бажарилган муассаса номи: Бухоро давлат университети. 
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи (муассасалар), ИК рақами: Бухоро давлат университети, ДСс.03/04.06.2021.Фил.72.09.
Расмий оппонентлар: Расулова Умида, филология фанлари доктори (ДСc), профессор; Мелийев Сувон, филология фанлари доктори, профессор.
Йетакчи ташкилот: Урганч давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
ИИ.Тадқиқотнинг мақсади ўзбек танқидчилигида адабий обзор жанрининг табиати ва тараққиётини очиб беришдан иборат. 
ИИИ.Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
адабий танқид жанрлари тизимида адабий обзорнинг ўрни, дастлабки адабий обзорлар таснифланиб, обзорнинг жанрий хусусияти, табиати белгиланиб, унинг бошқа жанрлардан фарқли (мақсади, вазифаси, ҳажми, усуллари) жиҳатлари, турли манбалардан олинган маълумотларни қиёслаш, ушбу билимларнинг ривожланиш тамойилларини кўрсатувчи янги билимларнинг умумий кўриниши, адабий муаммонинг янги йўналишларини ажратиб кўрсатиш, истиқболли ғояларни илгари суриш каби жиҳатлари аниқланган; 
адабий обзор жанрининг ҳар бир даврдаги ривожини кузатиш, ХХ аср бошларидаги мураккаб адабий жараёнда, шунингдек, шўро даври ва мустақиллик йилларидаги тараққиёти далилланиб, ички шакллари аниқланган, шу орқали адабиёт ривожидаги ўрни ҳамда адабий обзор яратишда синтезлашув ва дифференсиялашиш жараёни асосланган;
адабий обзор поетикасига хос (тили, композицияси, турли усуллардан фойдаланиш) хусусиятларни ёритиш, бадиий матн мукаммаллигини белгилаш, шарҳдаги умумлаштирилувчи муҳим жиҳатлар кўрсатилиб, обзорнинг илмий-назарий жиҳатларидан адабий обзор жанрининг назарий жиҳатларини қиёслаш ҳамда жанрнинг поетик хусусиятлари масалалари исботланган;
адабий обзор жанри тараққиётига хос турли қарашлар, бадиий матн юксаклиги учун хизмат қиладиган адабий обзорнинг табиатига хос жиҳатлар, ички шакллари (хронологик, илмий-назарий, синтезлашган, туркум, обзор мақола) ҳамда адабиётдаги ютуқлар ва камчиликлар, жанр мукаммаллигини таъминловчи турли воситалар (риторик сўроқ, иқтибос, мурожаат, киноя), тавсиялардан фойдаланиш далилланган.
ИВ. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Олинган илмий натижалар қуйидаги ишларда жорийланган:
адабий танқид жанрлари тизимида адабий обзорнинг ўрни, дастлабки адабий обзорлар таснифланиб, обзорнинг жанрий хусусияти, табиати белгиланиб, унинг бошқа жанрлардан фарқли (мақсади, вазифаси, ҳажми, усуллари) жиҳатлари, турли манбалардан олинган маълумотларни қиёслаш, ушбу билимларнинг ривожланиш тамойилларини кўрсатувчи янги билимларнинг умумий кўриниши, адабий муаммонинг янги йўналишларини ажратиб кўрсатиш, истиқболли ғояларни илгари суриш каби илмий-назарий қарашларидан ФA-Ф1-ГОО2- рақамли “Қорақалпоқ фолклори ва адабиёти жанрларининг назарий масалаларини тадқиқ етиш” мавзусидаги фундаментал лойиҳада (2017-2020-йй.) фойдаланилган (ЎзФA Қорақалпоғистон бўлими Қорақалпоқ гуманитар илмий-тадқиқот институтининг 2023-йил 9-январдаги 227-сон маълумотномаси). Натижада ўзбек танқидчилигидаги жанрлар таркибини бойитишга ҳисса қўшган адабий обзорнинг адабий жараённи ривожлантиришга тизимли иштироки мавжудлигини аниқлашга имкон берган;
адабий обзор жанрининг ҳар бир даврдаги ривожини кузатиш, ХХ аср бошларидаги мураккаб адабий жараёнда, шунингдек, шўро даври ва мустақиллик йилларидаги тараққиёти тадқиқ етилган, ички шакллари тасниф қилинган, шу орқали адабиёт ривожидаги ўрни ҳамда адабий обзор яратишда синтезлашув ва дифференсиялашиш жараёни ФA-Ф1-ОО5- рақамли “Қорақалпоқ фолклоршунослиги ва адабиёцҳунослиги тарихини тадқиқ етиш” мавзусидаги фундаментал лойиҳани бажаришда (2012-2016-йй.) фойдаланилган (ЎзФA Қорақалпоғистон бўлими Қорақалпоқ гуманитар илмий-тадқиқот институтининг 2023-йил 9-январдаги 228-сон маълумотномаси). Натижада ўзбек танқидчилигида адабий обзорнинг бадиий матн таҳлили билан боғлиқлигини асослаш имконини берган;
адабий обзор поетикасига хос (тили, композицияси, турли усуллардан фойдаланиш) хусусиятларни ёритиш; бадиий матн мукаммаллигини белгилаш, шарҳдаги умумлаштирилувчи муҳим жиҳатлар кўрсатилган; обзорнинг илмий-назарий жиҳатларига доир илмий хулосаларидан адабий обзор жанрининг назарий жиҳатларини қиёслаб тадқиқ етиш ҳамда жанрнинг поетик хусусиятларини таҳлил қилишда A–ОТ-2019-10 рақамли “Ўзбек тилида неймнинг : меъёрий – ҳуқуқий асосларини яратиш” мавзусидаги амалий лойиҳани бажаришда (2019-2022-йй.) фойдаланилган (Aлишер Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университетининг 2023-йил 1-апрелдаги 661-сон маълумотномаси). Натижада, лойиҳада истиқболли ғояларни илгари суриш каби масалаларни таҳлил қилиш имконини берган; 
адабий обзор жанри тараққиётига хос турли қарашлар, бадиий матн юксаклиги учун хизмат қиладиган адабий обзорнинг табиатига хос жиҳатлар, ички шакллари (хронологик, илмий-назарий, синтезлашган, туркум, обзор мақола) ҳамда адабиётдаги ютуқлар ва камчиликлар, жанр мукаммаллигини таъминловчи турли воситалар (риторик сўроқ, иқтибос, мурожаат, киноя),тавсиялар илмий натижаларидан Бухоро вилоят телерадиокомпаниясининг “Менга сўз беринг”, “Aссалом, Бухоро”, “Жаҳон тамаддуни дурдоналари”, “Aсрларнинг асраганлари” “Саккизинчи мўжиза”, “Мулоқот ва мунозара”, “Қадриятлар қадим бешиги” радиоешиттиришлари ссенарийларида унумли фойдаланилган (Бухоро вилоят телерадиокомпаниясининг 2023-йил 7-февралдаги 02.02/37-сон маълумотномаси). Натижада телетомошабинларнинг адабиёт, бадиий матн имкониятлари, бадиий адабиётнинг ўзига хос томонлари, адабий обзор муаммолари бўйича тасаввур-тушунчаларини бойитиш имконини берган.