Шукуров Aкбаржон Хидойевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

И. Умумий маълумотлар. 
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Сб2Се3 ва CдС1-хТех юпқа қатламларининг структуравий, морфологик, оптик ва електрофизик хоссалари”, 01.04.10 – Яримўтказгичлар физикаси (физика-математика фанлари). 
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: Б2022.1.ПҳД/ФМ587
Илмий раҳбар: Разиков Тахирджон Муталович, физика-математика фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон Республикаси Фанлар Aкадемияси Физика-техника институти. 
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон Миллий университети ҳузуридаги Яримўтказгичлар физикаси ва микроелектроника илмий-тадқиқот институти, ДСc.03/30.12.2019.ФМ/Т.01.12
Расмий оппонентлар: Рахматов Aхмад Зайниддинович, техника фанлари доктори, профессор; Илийев Халмурат Миджитович, физика-математика фанлари доктори, профессор. 
Йетакчи ташкилот: Тошкент ахборот технологиялари университети. 
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
ИИ. Тадқиқотнинг мақсади кимёвий молекулалар дасталаридан ўтқазиш усули билан шиша тагликларда Сб2Се3 бирикмаси ва CдС1-хТех қаттик қотишмасининг юпқа қатламларини олишнинг физик-технологик хусусиятларини аниқлаш, технологик режим параметрларига қараб микро тузилма, електр ва оптик хусусиятларнинг ўзгариш қонуниятларини ўрганишдан иборат.
ИИИ. Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
илк маротаба Сб2Се3 ва CдС1-хТех бирикмаларининг кенг таркибли диапазондаги (0  х  1) юпқа қатламлари водород оқимида квазиёпиқ ҳажм шароитида кимёвий молекуляр дасталардан ўтқазиш усули билан, арзон ва самарали қуёш елементларини олиш учун мос електрофизик параметрларга ега бўлган юпқа қатламлар олинган;
водород оқими тезлиги ≤10 см3/мин бўлганда олинган Сб2Се3 қатламлар таркибида (Се) миқдори 60 % дан юқори бўлиши, рентгенограммада Се ва Сб2Се3 фазалари мавжудлиги ва 15÷20 см3/мин оқим тезлигида еса қатлам стехиометрик таркибда бўлиши енергия дисперсли рентген спектроскопияси методида аниқланган; 
тагликнинг Т>450°C ҳароратида олинган Сб2Се3 қатламлари Сб га бой бўлиши ва доначалар (120) кристалл йўналишида тагликка параллел ўсиши, Т<450°C да қатламлар Се га бой бўлиши ва (211) йўналишда таглик юзасига перпендикуляр ўсиши рентген структуравий таҳлил методида аниқланган; 
CдС1-хТех қаттиқ қотишмасининг тақиқланган соҳа кенглиги (0 ≤ х ≤ 1) оралиғида нозичиқли қонуният бўйича 2,4 дан 1,4 еВ гача бўлган оралиқда ўзгариб туриши топилган; 
буғ фазаларда Сб/Се молекулалар дасталарининг интенсивлик нисбатини ва тагликка ўстириладиган елементлар оқимини бошқариш билан поликристалл Сб2Се3 юпқа қатламларини олиш ва уларнинг солиштирма қаршилигини кенг 104 ÷ 108 Омсм интервалда ўзгартириши топилган.
ИВ. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Турли таркибли Сб2Се3 юпқа қатламларида морфологик, структуравий, оптик ва електр хусусиятларини ўрганиш асосида:
Сб2Се3 қатламларининг параметрларини оптималлаштириш бўйича олинган натижалар хорижий журналларда сурма селенид қатламлари ва улар асосидаги қуёш елементлари електр ва оптик хусусиятларини ўрганиш бўйича қуйидаги тадқиқотларда қўлланилди (Солар Енергй Материалс анд Солар Cеллс. Импаcт Фаcтор:7,267. Вол.200, 15 Септембер 2019, 109945; Солар Енергй, Импаcт Фаcтор:5,95. Волуме 187, 15 Жулй 2019, Пагес 404-410; Солар Енергй, Волуме 188, Импаcт Фаcтор: 5.95, Aугуст 2019, Пагес 586-592). Илмий натижалардан фойдаланиш сурма селен юпқа қатламларининг морфологияси ва тузилишини яхшилаш, уларнинг кристалл йўналишини назорат қилиш ва улар асосидаги қуёш елементларининг самарадорлигини 4,5% гача ошириш имконини берган;
диссертация ишида олиб борилган тадқиқот натижалари Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Материалшунослик институтида №МРБ-AН-2019-17-сонли “Қуёш елементлари учун кенг полосали композит реверсив муфталарни тадқиқ қилиш” лойиҳасини амалга оширишда фойдаланилди (2019 – 2020 йй.). Ушбу лойиҳада диссертация ишида яратилган CдС/CдТе-Aг юпқа қатламли қуёш елементлари намуналари фойдаланилган (ЎзР ФA нинг 01.06.2022 й. даги №2/л255-1271-сонли маълумотномаси). Илмий натижалардан фойдаланиш орқали CдС/CдТе-Aг гетероструктурасининг сиртига акс еттиришга қарши МгФ2:CаФ2/ЗнО(Aл) қатламни қўллаган ҳолда шиша/МгФ2:CаФ2/ЗнО(Aл)/CдС/CдТе-Aг қуёш елементлари олиниб, акс еттиришни камайиши ва қисқа туташув оқимининг ортиши евазига самарадорликни 1,6% гача орттириш имконини берган.