Xudoyqulov Ilyos Xolmuradovichning
falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon 

I. Umumiy ma’lumotlar. 
Dissertatsiya  mavzusi,  ixtisoslik  shifri  (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i nomi): “Avto- va termoelektron emissiyasi sharoitlarida vakuum-yoy razryadi katod dog‘laridagi jarayonlar”, 01.04.04 – fizik elektronika (fizika-matematika fanlari).
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2017.3.PhD/FM117.
Ilmiy rahbar: Ashurov Xotam Baxronovich, texnika fanlari doktori, professor.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: O‘zR FA Ion-plazma va lazer texnologiyalari instituti.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa nomi, IK raqami: O‘zR FA Ion-plazma va lazer texnologiyalari instituti huzuridagi DSc.02/30.12.2019.FM.65.01 raqamli Ilmiy kengash.
Rasmiy opponentlar: 
Maksimov Sergey Evlantievich, fiz.-mat. fanlari doktori; 
Kamardin Aleksey Ivanovich, fiz.-mat. fanlari nomzodi. 
Yetakchi tashkilot: Toshkent davlat texnika universiteti 
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik. 
II.Tadqiqotning maqsadi  vakuum yoyida sodir bo‘ladigan jarayonlar, katod oldi soxasidagi plazma va katod dog‘lari to‘g‘risidagi modellarni ishlab chiqish, asoslash va vakuum yoyi texnologiyalariga tadbiq etishdan iborat. 
III.Tadqiqotning ilmiy yangiligi quyidagilardan iborat
«sovuq» katodda vakuum yoy razryadi katod dog‘ida katod potensial tushuvi sohasidagi ionlashishning nochiziqli nostatsionar jarayonlarining matematik modeli ishlab chiqildi. Elektronlar sistemasining katod dog‘i (KD) potensiali orqali tezlashtirilgan chiqib ketayotgan elektronlar hisobiga energiya olishi va bu energiyani asosan ionlarni tezlashtirishga va elektron gazini qizdirishga sarflashi aniqlandi;
ilk marotaba vakuum yoy razryad katodidan 200 nm masofada 5*107 V/sm gacha elektrmaydon kuchlanganligini hosil qiluvchi ionlar qatlami yuzaga kelishi aniqlandi. Bunda elektr tokining ~106 A/sm2 gacha zichliklarida nuralanish va sochilish tufayli energiya isrofi unchalik katta emas, 7,5*1019 sm-3 gacha konsentratsiyalarda atomlarning ionlashishi birga yaqin bo‘lib, yuqori konsentratsiyalarda esa ionlarning qayta zaryadlanishi tufayli ionlashish ehtimolligi kamayadi; 
vakuum yoyi katod dog‘ining issiqlik ta’siri natijasida qalinligi 2 mkm dan 20 mkm gacha bo‘lgan "oq qatlam"hosil bo‘lishi, fazali o‘tishlar (austenitning paydo bo‘lishi), sirtga yaqin sohalarda strukturaviy (ikkinchi turdagi mikrostreslar) silliqlash bilan zonalarga mozaik bloklardan 0,1-0,2 mkm gacha «tabaqalanishi» hosil bo‘lishiga olib kelishi aniqlandi;
ilk bor kaliy va natriy gidroksidni (kontsentratsiyasi 25% gacha bo‘lgan) katodning ishchi yuzasiga qo‘llashda katod yuzasiga vakuum-yoy ta’sirida sirt rel`efini kamayishiga olib kelishi, natijada ionlanish jarayoni engillashishi aniqlandi. 
ilk bor koaksiyal elektrod tizimida katod sirtida vakuum yoyi razryadlarining katod dog‘larini magnit skanerlash va kengaytirilgan silindrsimon katodli vakuum-yoy qurilmasini loyihalashda ichki yuzani qoplashning original usullarini joriy qilindi, ushbu qoplamalar zarur tarkibga ega ekanligi va ularning kimyoviy tarkibi katodli materialga mos kelishi va qoplamalarning yuqori xrom tarkibi oksidlanishdan himoya qilish xususiyatlari uchun muhim ahamiyatga ega ekanligi ko‘rsatilgan;
vakuum yoyi bilan sirtni tozalash. Vakuum yoy usulida tozalashda vakuum yoyi katod dog‘larining statsionar ta’siri natijasida (po‘lat 65G) silindirsimon po‘lat namuna sirtida qotishma elimetlari (C, Mn, Cr, Si)  taqsimlanishi kuzatildi.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi:
Quvurli mahsulotlarning ichki yuzasiga katod dog‘lari yordamida vakuum yoyi ta’sir qilish jarayonini optimallashtirish bo‘yicha olib borilgan tadqiqot natijalari asosida IAP 05070 raqamli metall trubaning ichki yuzasini qayta ishlash usuliga 8 (172), 2015 yil sonli Byulletenida O‘zbekiston Respublikasi patenti olindi, shu jumladan patentda katod dog‘lari ta’sirining murakkab tahliliy va eksperimental tadqiqotlari natijalari ishlatilgan turli geometriyadagi po‘lat quvurlar yuzasida vakuum yoyi yordamida ishlov berish imkoniyatiga ega. Ushbu vazifa vertikal ravishda joylashgan quvurli mahsulotning ichki yuzasiga ta’sir qiluvchi vakuum yoyi razryadi katod dog‘lari jarayonini amalga oshirish uchun elektrod tizimining yopiq koaksiyal maydonini shakllantirishning ishlab chiqilgan usuli tufayli bu muammo muvaffaqiyatli hal qilindi. 
Olingan O‘zbekiston Respublikasining patenti, IAP 05778, 3(215), 2019 y. po‘lat quvurli mahsulotlar yuzasiga vakuum yoyi katod dog‘larining kompleks ta’sirini tahliliy va eksperimental tadqiqotlarda qo‘llaniladigan quvurlarning ichki yuzasini vakuum-yoy bilan ishlov berish usuli bo‘yicha.
Ushbu vazifani tashkil etuvchi texnik tizim tufayli, kerakli funksional xususiyatlarni berish, qayta ishlash jarayonining samaradorligi va sifatini oshirish uchun metall buyumlar sirtiga vakuum yoyi razryadining texnologik ta’sirining funksionalligini kengaytirish, metall trubaning ichki yuzasini bir vaqtning o‘zida ishlaydigan ikkita vakuum yoyi razryadlari bilan kompleks qayta ishlash muvaffaqiyatli hal qilindi.