Хасанова Муниса Зиёдилла қизининг
фалсафа доктори (PhD) диссертация ҳимояси ҳақида эълон
И. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “Бўлажак тасвирий санъат ўқитувчиларида композицияга оид компетенсияларини ривожланириш”, 13.00.01 – Педагогика назарияси. Педагогик таълимотлар тарихи (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: Б2023.1.ПҳД/Пед4424.
Илмий раҳбар: Aсқарали Сулаймонов, педагогика фанлари номзоди, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат педагогика университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент давлат педагогика университети, ДСc.03/30.01.2020.Пед.26.01.
Расмий оппонентлар: Ҳакимова Муҳаббат Файзийевна, педагогика фанлари доктори, профессор; Гулямов Комилжон Махмудович, педагогика фанлари доктори (ДСc).
Йетакчи ташкилот: Қўқон давлат педагогика университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
ИИ. Тадқиқотнинг мақсади бўлажак тасвирий санъат ўқитувчиларида композицияга оид компетенсияларини ривожлантириш бўйича тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
ИИИ. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
бўлажак тасвирий санъат ўқитувчиларида композицияга оид компетенсияларини ривожлантириш имкониятлари воқеа-ходисалар, объект-буюмларни таҳлилий кузатиш, пройектив тасаввурларни шакллантириш ҳамда рефлексив-ижодий, педагогик-психологик фаолиятни ривожлантиришга қаратилган композиция вариантлари ва пластик мукаммал вариантлар устида ишлашга қулай дидактик микромуҳитни босқичма-босқич шакллантириш асосида такомиллаштирилган;
бўлажак тасвирий санъат ўқитувчиларида композицияга оид компетенсияларини ривожлантириш технологиялари естетик ходисаларни қиёсий таққослаш, аналитик абстраксиялаш, ижодий конструксиялаш, мақсадли трансформациялаш ҳамда ескиз ва композиция вариантларини таълимий мақсадларга мос яратиш ва тасвирий-ифодавий воситалардан фойдаланиш самарадорлигини босқичма-босқич ошириш асосида такомиллаштирилган;
бўлажак тасвирий санъат ўқитувчиларида композицияга оид компетенсияларини ривожлантириш жараёни композиция елементларини мазмунига кўра вариациялаш, контраст, ритм, перспективага доир материалларни мураккаблигига кўра таснифлаш ҳамда тасвирий санъатнинг олтин кесим қоидасига мувофиқ композицияга оид компонентларини симметрик, ассиметрик ўрганишга устуворлик бериш асосида такомиллаштирлган;
бўлажак тасвирий санъат ўқитувчиларида композицияга оид компетенсияларини ривожлантириш мезонлари композиция компоновкаси, образли функсионал вазифалар, композиция елементларининг мантиқий мувозанатда жойлаштирилганлигини барқарор таъминлаш ҳамда тасвирий-ифодавий воситалар ва тасвирлаш техникасини мустақил тарзда тўғри танлашда рангларнинг уйғунликдаги қўлланилишини еффектив таъминлаш асосида такомиллаштирилган.
ИВ. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Бўлажак тасвирий санъат ўқитувчиларида композицияга оид компетенсияларини ривожланириш мавзусида олиб борилган илмий та
бўлажак тасвирий санъат ўқитувчиларида композицияга оид компетенсияларини ривожлантириш имкониятлари воқеа-ходисалар, объект-буюмларни таҳлилий кузатиш, пройектив тасаввурларни шакллантириш ҳамда рефлексив-фаолиятли, педагогик-психологик фаолиятни ривожлантиришга қаратилган композиция вариантлари ва пластик мукаммал вариантлар устида ишлашга қулай дидактик микромуҳитни босқичма-босқич шакллантириш асосида такомиллаштиришга оид тавсиялар "Қаламтасвир" номли ўқув қўлланма мазмунига сингдирилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2020-йил 28-декабрдаги 676-сон буйруғи асосида берилган 676-112 рақамли нашр рухсатномаси). Натижада бўлажак тасвирий санъат ўқитувчиларида композицияга оид компетенсияларини ривожланитиришнинг педагогик имкониятларини аниқлашга шароит яратилган;
бўлажак тасвирий санъат ўқитувчиларида композицияга оид компетенсияларини ривожлантириш технологиялари естетик ходисаларни қиёсий таққослаш, аналитик абстраксиялаш, ижодий конструксиялаш, мақсадли трансформациялаш ҳамда ескиз ва композиция вариантларини таълимий мақсадларга мос яратиш ва тасвирий-ифодавий воситалардан фойдаланиш самарадорлигини босқичма-босқич ошириш асосида такомиллаштиришга оид таклифлар "Қаламтасвир" номли ўқув қўлланма мазмунига сингдирилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2020-йил 28-декабрдаги 676-сон буйруғи асосида берилган 676-112 рақамли нашр рухсатномаси). Натижада бўлажак тасвирий санъат ўқитувчиларида композицияга оид компетенсияларини ривожланитириш технологияларини такомиллаштириш имкони кенгайтирилган;
бўлажак тасвирий санъат ўқитувчиларида композицияга оид компетенсияларини ривожлантириш жараёни композиция елементларини мазмунига кўра вариациялаш, контраст, ритм, перспективага доир материалларни мураккаблигига кўра таснифлаш ҳамда тасвирий санъатнинг олтин кесим қоидасига мувофиқ композицияга оид компонентларини симметрик, ассиметрик ўрганишга устуворлик бериш асосида такомиллаштиришга оид таклифлар "Қаламтасвир" номли ўқув қўлланма мазмунига сингдирилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2020-йил 28-декабрдаги 676-сон буйруғи асосида берилган 676-112 рақамли нашр рухсатномаси). Натижада бўлажак тасвирий санъат ўқитувчиларида композицияга оид компетенсияларини ривожланитириш моделини такомиллаштириш самарадорлиги ошган;
бўлажак тасвирий санъат ўқитувчиларида композицияга оид компетенсияларини ривожлантириш мезонлари композиция компоновкаси, образли функсионал вазифалар, композиция елементларининг мантиқий мувозанатда жойлаштирилганлигини барқарор таъминлаш ҳамда тасвирий-ифодавий воситалар ва тасвирлаш техникасини мустақил тарзда тўғри танлашда рангларнинг уйғунликдаги қўлланилишини еффектив таъминлаш асосида такомиллаштиришга оид тавсиялар "Қаламтасвир" номли ўқув қўлланма мазмунига сингдирилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2020 Йил 28 декабрдаги 676-сон буйруғи асосида берилган 676-112 рақамли нашр рухсатномаси). Натижада талабаларда композицияга оид компетенсияларини ривожланитириш меъзонларини такомиллаштиришга еришилган.
