Курбанова Феруза Илхамовнанинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

И. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Хуршид Дўстмуҳаммад асарларида бадиий психологизм ва мажоз тадрижи”, 10.00.02–Ўзбек адабиёти (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: Б2022.1.ПҳД/Фил2193. 
Илмий раҳбар: Тўрайев Дамин, филология фанлари доктори, профессор. 
Диссертация бажарилган муассаса номи: Қарши давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Қарши давлат университети, ДСc.03/30.12.2021.Фил.70.01.
Расмий оппонентлар: Ҳасанов Шавкат Aхадович, филология фанлари доктори, профессор; Якубов Исламжон Aхмеджанович, филология фанлари доктори, профессор.
Йетакчи ташкилот: Бухоро давлар университети. 
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
ИИ. Тадқиқотнинг мақсади Хуршид Дўстмуҳаммаднинг асарларида бадиий психологизм ва мажоз тадрижи, миллий насрнинг тараққиёт тенденсияларидан айримларини тайин етиш ҳамда унинг миллий адабиётдаги истиқбол тамойилларини очиб беришдан иборат.
ИИИ. Тадқиқотнинг илмий янгилиги: 
Хуршид Дўстмуҳаммад асарларида бадиий психологизмнинг тарихий асослари – генезиси халқ оғзаки ижоди, мумтоз адабиётимиз, жадид адабиёти ҳамда ғарб адабиётининг сўнгги ютуқларини ўзида бадиий синтез қилганлиги, бадиий психологизм ва мажоз тадрижи жаҳон адабиёти билан муштараклиги исботланиб, ёзувчи насрида бадиий психологизм такомилининг тадрижи кўрсатилган;
ижодкорнинг ҳикоялари, қиссалари ва “Бозор”, “Донишманд Сизиф” романларида ижтимоий муҳит, дунёнинг глобал муаммолари турли муносабатлар исканжасида қолган замондош – қаҳрамон психологиясини бадиий-фалсафий, реал образларда шакллантириш бугунги миллий насрнинг асосий хусусиятлари ва фазилатларидан бири еканлиги, инсон ва ҳаёт воқелигини уйғунлаштиришда бадиий психологизмнинг аҳамияти далилланган;
насрда даврий ва абадий муаммоларнинг мажоз услубида ифодаланиши ёзувчининг жаҳон мифологиясидаги асотирларга ўз даври муаммоларидан, олам ва одамни идрок етиш тарзидан, илоҳий-исломий ҳақиқатларни чуқур ва пухта ўрганганлигидан келиб чиққан фалсафий тафаккури билан боғлиқлиги, мажознинг табиати аниқланган;
ёзувчининг ижодий консепсияси диний-исломий манбалардан озиқланган ҳикматлар ижод ва сўз еркинлигининг маҳсули сифатида юзага келганлиги, мафкура ва оқимлар доирасидан холислик майдонига чиқа олган бу асарлар адиб ижодий консепсиясини ифодаловчи адабий поетик тамойил даражасига кўтарилганлиги ва мажоз фалсафаси аниқланиб, асарларидаги даврий ва абадий муаммоларнинг мажоз услубида ифодаланиши ёритилган. 
ИВ.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Хуршид Дўстмуҳаммад асарларида бадиий психологизм ва мажоз тадрижи мавзусидаги илмий тадқиқот ишлари натижалари асосида: 
Хуршид Дўстмуҳаммад асарларида бадиий психологизм ва мажоз тадрижини ўрганиш натижалари асосида:бадиий психологизмнинг тарихий асослари – генезиси халқ оғзаки ижоди, мумтоз адабиётимиз, жадид адабиёти ҳамда ғарб адабиётининг сўнгги ютуқларини ўзида бадиий синтез қилганлиги, ёзувчи насрида бадиий психологизм такомилининг тадрижига оид илмий хулосаларидан ФA-Ф1-ОО5 рақамли “Қорақалпоқ фолклоршунослиги ва адабиёцҳунослиги тарихини тадқиқ етиш” мавзусидаги фундаментал лойиҳани бажаришда фойдаланилган (ЎзРФAҚҚБ Қорақалпоқ гуманитар фанлар илмий тадқиқот институтининг 2023-йил 6-январдаги 18-01-06-сон маълумотномаси). Натижада наср ва адабий-естетик қарашларнинг уйғунлиги, ўзбек насридаги бадиий психологизм ҳодисасининг ўзига хослиги ва ижодкор асарларида мажознинг ўрнини аниқлаш ва бадиий воқелантириш, адабиётга хос поетик омилларнинг илмий натижаларини аниқлаш имконини берган;
Хуршид Дўстмуҳаммаднинг ҳикоялари, қиссалари ва “Бозор”, “Донишманд Сизиф” романларида ижтимоий муҳит, дунёнинг глобал муаммолари турли муносабатлар исканжасида қолган замондош – қаҳрамон психологиясини бадиий-фалсафий, реал образларда шакллантириш бугунги миллий насрнинг асосий хусусиятлари ва фазилатларидан бири еканлиги, инсон ва ҳаёт воқелигини уйғунлаштиришда бадиий психологизмнинг аҳамиятига оид илмий хулосалардан Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси Қашқадарё вилоят бўлими томонидан қўлга киритилган 54-10/104-рақамли (2018-2019-й.й.) лойиҳа ишини бажаришда муҳим манба сифатида фойдаланилган (Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси Қашқадарё вилоят бўлимининг 2023-йил 23-январдаги 7-сон маълумотномаси). Натижада ўзбек насрининг янгиланиш тамойилларини тадқиқ етиш ва Хуршид Дўстмуҳаммад ижодини оммалаштириш имконини берган;
Хуршид Дўстмуҳаммаднинг ҳикоялари, қиссалари ва “Бозор”, “Донишманд Сизиф” романларида ижтимоий муҳит, дунёнинг глобал муаммолари турли муносабатлар исканжасида қолган замондош – қаҳрамон психологиясини бадиий-фалсафий, реал образларда шакллантириш бугунги миллий насрнинг асосий хусусиятлари ва фазилатларидан бири еканлиги, инсон ва ҳаёт воқелигини уйғунлаштиришда бадиий психологизмнинг аҳамияти далилланганига оид илмий хулосалардан Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси томонидан қўлга киритилган 01-03/233-рақамли (2023-й.) лойиҳа ишини бажаришда муҳим манба сифатида фойдаланилган (Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси 2023-йил 21-февралдаги 7-сон маълумотномаси). Натижада ёзувчи ҳикоя, қисса ва романларининг янги йўналишдаги жаҳон романчилиги анъаналари руҳида ёзилганлигини, уларнинг ўзига хос тузилиши ва мундарижаси, сюжет ва композицияси, образлар тизими, бадиий психологизм ва мажоз уйғунлиги, ижодкор дунёқараши ва романий мажоз тадрижи, макон ва замон муаммоларини ҳамда ёзувчи ижодий лабораторияси орқали ижобий таъсир кўрсатишда муносиб ҳисса қўшиш имконини берган.