Маманазаров Aбдуҳаким Бозоровичнинг
фан доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
И. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Олий таълим муассасалари талабаларининг иқтисодий маданиятини ривожлантириш (ноиқтисодий таълим йўналишларида таҳсил олаётган талабалар мисолида)”, 13.00.01 – Педагогика назарияси. Педагогик таълимотлар тарихи (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: Б2016.2.ДСc/Пед350.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон педагогика фанлари илмий тадқиқот институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат педагогика университети, ДСc.03/30.01.2020.Пед.26.01.
Расмий оппонентлар: Ҳакимова Муҳаббат Файзийевна, педагогика фанлари доктори, профессор; Маъмуров Баходир Бахшуллайевич, педагогика фанлари доктори, профессор; Нурматов Aбдиназар Ташбайевич, педагогика фанлари доктори, доцент.
Йетакчи ташкилот: Самарқанд давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
ИИ. Тадқиқотнинг мақсади олий таълим муассасалари ноиқтисодий таълим йўналишлари талабаларининг иқтисодий маданиятини ривожлантиришга доир тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
ИИИ. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
талабаларнинг иқтисодий маданиятини ривожлантириш жараёни субъектлар дунёқараши, касбий компетентлилиги, иқтисодий муносабат жараёнлари, хўжалик инфратузилмасининг оптималлиги, барқарорлиги ҳамда шахс, жамият, давлат манфаатларининг ўзаро уйғунлиги даражасини оширишга қаратилган еффектив молиявий тизим бўйича билимларни ўзлаштириш имкониятларини интенсив аниқлаштириш асосида такомиллаштирилган;
талабаларнинг иқтисодий маданиятини ривожлантириш технологиялари муаммоли тренинглар, ишбилармонлик ўйинлари, оммавий диспутлар, индвидуал тақдимотлар, янги кейслар, емоционал-қадриятли муносабатлар ва иқтисодий фаолият турларини ижодий саҳналаштириш, имитациялаштириш ҳамда мантиқий-аналитик тафаккурни кичик тадқиқотлар ўтказишга босқичма-босқич йўналтириш асосида такомиллаштирилган;
талабаларнинг иқтисодий маданиятни педагогик коррекциялаш мезонлари когнитив-қадриятли, интеллектуал-ижодий, амалий-фаолликга йўналтирилган иқтисодий тафаккурини босқичма-босқич ривожлантириш ҳамда инсон муносабатлари ва хулқ-атворини тартибга солувчи меъёрлар, еҳтиёжлар ҳамда манфаатларни таълим мақсадларига кўра оптималлаштириш асосида такомиллаштирилган;
талабаларнинг иқтисодий маданиятини ривожлантириш модели билимларнинг вариативлиги, ижтимоий-педагогик шакл хилма-хиллиги, индивидуал ривожланиш имкониятлари, маънавий фазилатлар ҳамда назарий билимлар, иқтисодий дунёқараш, устувор иқтисодий вазифаларни ажратиш ва англаш кўникмасини изчил шакллантириш асосида такомиллаштирилган;
ноиқтисодий таълим йўналишлари талабалари иқтисодий маданиятининг ривожланганлик мониторинги иқтисодий муносабатлардаги адекватлик ва микрососиумга мослашувчанлик ҳамда електив курслар ва мустақил ишларни когнитив ахборот, қадриятли йўналганлик ва интеллектуал-ижобий фаолиятининг яхлитлигини интенсив таъминлаш асосида такомиллаштирилган.
ИВ. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Олий таълим муассасалари ноиқтисодий таълим йўналишлари талабаларининг иқтисодий маданиятини ривожлантиришга доир олинган натижалар асосида:
талабаларнинг иқтисодий маданиятини ривожлантириш жарани субъектлар дунёқараши, касбий компетентлилиги, иқтисодий муносабат жараёнлари, хўжалик инфратузилмасининг оптималлиги, барқарорлиги ҳамда шахс, жамият, давлат манфаатларининг ўзаро уйғунлиги даражасини оширишга қаратилган еффектив молиявий тизим бўйича билимларни ўзлаштириш имкониятларини интенсив аниқлаштириш асосида такомиллаштиришга оид тавсиялар “Макроеконимика: назария ва амалиёт” номли дарслик мазмунига сингдирилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2021 йил 31 майдаги 237-сон буйруғи асосида берилган 237-453 рақамли нашр рухсатномаси). Натижада ноиқтисодий таълим йўналишлари талабаларининг иқтисодий маданиятини комплекс ёндашув асосида ривожлантириш имконияти яратилган;
талабаларнинг иқтисодий маданиятини ривожлантириш технологиялари муаммоли тренинглар, ишбилармонлик ўйинлари, оммавий диспутлар, индвидуал тақдимотлар, янги кейслар, емоционал-қадриятли муносабатлар ва иқтисодий фаолият турларини ижодий саҳналаштириш, имитациялаштириш ҳамда мантиқий-аналитик тафаккурни кичик тадқиқотлар ўтказишга босқичма-босқич йўналтириш асосида такомиллаштиришга оид таклифлар “Макроеконимика: назария ва амалиёт” номли дарслик мазмунига сингдирилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2021 йил 31 майдаги 237-сон буйруғи асосида берилган 237-453 рақамли нашр рухсатномаси). Натижада талабаларнинг мустақил таълим олиш имкониятлари кенгайтирилган;
талабаларнинг иқтисодий маданиятни педагогик коррекциялаш мезонлари когнитив-қадриятли, интеллектуал-ижодий, амалий-фаолликга йўналтирилган иқтисодий тафаккурини босқичма-босқич ривожлантириш ҳамда инсон муносабатлари ва хулқ-атворини тартибга солувчи меъёрлар, еҳтиёжлар ҳамда манфаатларни таълим мақсадларига кўра оптималлаштириш асосида такомиллаштиришга оид тавсиялар “Макроекономика: назария ва амалиёт” номли дарслик мазмунига сингдирилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2021 йил 31 майдаги 237-сон буйруғи асосида берилган 237-453 рақамли нашр рухсатномаси). Натижада талабаларнинг шахcий-касбий, креатив фаолиятлари иқтисодиёт соҳасидаги билимлар ва ахборотлар билан интегратив ёндашув асосида такомиллаштириш имконини берган;
талабаларнинг иқтисодий маданиятини ривожлантириш модели билимларнинг вариативлиги, ижтимоий-педагогик шакл хилма-хиллиги, индивидуал ривожланиш имкониятлари, маънавий фазилатлар ҳамда назарий билимлар, иқтисодий дунёқараш, устувор иқтисодий вазифаларни ажратиш ва англаш кўникмасини изчил шакллантириш асосида такомиллаштиришга оид тавсиялар “Макроекономика: назария ва амалиёт” номли дарслик мазмунига сингдирилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2021 йил 31 майдаги 237-сон буйруғи асосида берилган 237-453 рақамли нашр рухсатномаси). Натижада талабаларда иқтисодий тежамкорлик ҳислатларини ривожлантириш самарадорлигини оширишга шароит яратилган;
ноиқтисодий таълим йўналишлари талабалари иқтисодий маданиятининг ривожланганлик мониторинги иқтисодий муносабатлардаги адекватлик ва микрососиумга мослашувчанлик ҳамда електив курслар ва мустақил ишларни когнитив ахборот, қадриятли йўналганлик ва интеллектуал-ижобий фаолиятининг яхлитлигини интенсив таъминлаш асосида такомиллаштиришга оид тавсиялар “Макроеконимика: назария ва амалиёт” номли дарслик мазмунига сингдирилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2021 йил 31 майдаги 237-сон буйруғи асосида берилган 237-453 рақамли нашр рухсатномаси). Натижада талабаларда иқтисодий маданият даражасининг ривожлантириш имкони кенгайтирилган.
