Каримова Хулкар Рахманали қизининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
И. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи: “Мечанисмс оф импровинг тҳе продуcтион анд ехпорт оф фруит анд вегетаблес ин Узбекистан cорреспондинг то тҳе wорлд маркет реқуиременц”, 08.00.09 – Жаҳон иқтисодиёти.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: Б2018.4.ПҳД/Иқт810.
Илмий раҳбар: Султанова Гавхар Каримовна, иқтисодиёт фанлари номзоди, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Жаҳон иқтисодиёти ва дипломатия университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Жаҳон иқтисодиёти ва дипломатия университети, ДСc.11/25.08.2022.И.24.03.
Расмий оппонентлар: Пиерре Борголтз, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор, Юнусов Носиржон, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Йетакчи ташкилот: Тошкент давлат аграр университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
ИИ. Тадқиқотнинг мақсади Ўзбекистонда мева-сабзавот йетиштириш ва експорт қилишни жаҳон бозори талабларига мос равишда такомиллаштириш механизмлари бўйича таклифларни ишлаб чиқишдан иборатдир.
ИИИ. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
Қишлоқ хўжалиги секторининг савдо назариялари бўйича олдинги ва янги адабиётлар тўпланган, таҳлил қилинган ва фойдаланилган маълумотлар, усуллар ва натижалар асосида қишлоқ хўжалигида гравитация назариясининг тизимли схемаси шакллантирилган;
ОЛС, Фихед еффеcт, Рандом еффеcт, Ҳаусман-Тайлор анд ППМЛ усулларидан фойдаланган ҳолда анъанавий Гравитасия модели асосида мева ва сабзавотлар експортига таъсир етувчи ўзгарувчилар еластиклиги аниқланган ва Ўзбекистон мева-сабзавот секторининг експорт салоҳияти ҳисобланган;
Ўзбекистонда мева-сабзавотчилик тармоғида йетиштириш ва експортини таҳлил қилиш натижасида соҳадаги асосий муаммо ва камчиликлар аниқланган ва уларни бартараф етиш чоралари комплекс тизим шаклида ишлаб чиқилган;
Хорижий тажрибани ҳисобга олган ҳолда Ўзбекистонда мева-сабзавот маҳсулотларини йетиштириш ва експорт қилишни кенгайтириш бўйича тавсиялар ишлаб чиқилган.
ИВ Тадқиқотнинг амалий натижалари қуйидагилардан иборатдир:
Услубий ёндашувлар ва таклиф етилаётган консепсиялардан мева-сабзавотчилик тармоғини ривожлантиришда, аниқроғи, експорт ва ишлаб чиқариш ҳажмини оширишнинг иқтисодий механизмини такомиллаштиришга асосланган;
Ўзбекистонда мева ва сабзавот йетиштириш ва екпортини ривожлантириш учун таъсир қилувчи асосий омиллар аниқланган ва уларнинг еластиклик даражалари ҳисоблаб чиқилган;
Таҳлил натижаларида олинган ҳисоб-китобларга асосланган ҳолда Ўзбекистонда мева ва сабзавот йетиштириш ва експорт қилиш стратегиясини такомиллаштиришга йўналтирилган ривожлантириш механизмлари шакллантирилган;
Тадқиқот ишининг якунида ушбу тармоқнинг рақобатбардошлигини оширишга олиб келадиган мева-сабзавот маҳсулотлари йетиштириш ва експортини ривожлантириш бўйича тавсиялар ишлаб чиқилган.
Тадқиқот натижалари замонавий економетрик тадқиқот усулларидан ҳамда халқаро ташкилотлар томонидан тасдиқланган усуллардан фойдаланишга, шунингдек, мева ва сабзавот йетиштириш ва експортини ривожлантириш бўйича қабул қилинган меъёрий ҳужжатларнинг қўлланилишига асосланади.