Sayt test rejimida ishlamoqda

Сабирова Нилуфар Каримбайевнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

И. Умумий маълумотлар. 
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Инглиз ва ўзбек тилларидаги паронимларнинг семантик-стилистик хусусиятлари”, 10.00.06 – Қиёсий адабиёцҳунослик, чоғиштирма тилшунослик ва таржимашунослик (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: Б2021.2.ПҳД/Фил1839.
Илмий раҳбар: Жўрайева Ирода Aхмедовна, филология фанлари номзоди, доцент. 
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон Миллий университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Мирзо Улуғбек номидаги Ўзбекистон миллий университети, ДСc.03/30.12.2019.Фил.01.10. 
Расмий оппонентлар: Маматов Aбди Ешонқулович, филология фанлари доктори, профессор; Қаҳҳорова Ирода Сиддиқовна, филология фанлари бўйича фалсафа доктори (ПҳД). 
Йетакчи ташкилот: Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
ИИ. Тадқиқотнинг мақсади инглиз ва ўзбек тилларида паронимия ҳодисасининг семантик ҳамда стилистик хусусиятлари, уларнинг ўхшаш ва фарқли жиҳатларини очиб беришдан иборат.
ИИИ. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
инглиз ва ўзбек тилларида сўз маъносининг турличалиги ва талаффузининг яқинлиги, лисоний бирликларнинг бир сўз туркумига мансублиги, фонетик жиҳатдан бир хилликка ега емаслиги, паронимик жуфтликларнинг бир маъноли ва кўп маънолилиги каби ўзаро фарқли жиҳатларининг назарий асослари исботланган;
инглиз ва ўзбек тилларидаги паронимик қатор аъзоларининг омонимия, синонимия, полисемия ҳодисалари асосида паронимик бирликларнинг парадигматик муносабати асосланган;
инглиз ва ўзбек бадиий нутқида оҳангдош сўзларни янглиш (нотўғри) ёки атайин (ўйинга оид) аралаштириш паронимиянинг парономазия, паронимик аттраксия, гетерофемия ва малапропизм ҳодисалари билан ўзаро боғлиқлиги асосланган;
инглиз ва ўзбек тилларидаги стилистик жиҳатдан белгиланган паронимик бирликларнинг функсионал-стилистик вазифалари орқали лексемаларнинг стилистик хусусиятларига кўра далилланган.
ИВ. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Инглиз ва ўзбек тилларидаги паронимларнинг семантик-стилистик хусусиятларини тадқиқ етиш асосида: 
инглиз ва ўзбек тилларида сўз маъносининг турличалиги ва талаффузининг яқинлиги, лисоний бирликларнинг бир сўз туркумига мансублиги, фонетик жиҳатдан бир хилликка ега емаслиги, паронимик жуфтликларнинг бир маъноли ва кўп маънолилиги каби ўзаро фарқли жиҳатлари, ҳамда паронимик қатор аъзоларининг омонимия, синонимия, полисемия ҳодисалари асосида паронимик бирликларнинг парадигматик муносабатларига оид хулосалардан Йевропа иттифоқининг Ерасмус+ дастурининг 561624-ЕПП-1-2015-1-УК- ЕППКA2-CБҲЕ-СП ИМЕП: “Ўзбекистонда таълим ва олий таълим соҳасидаги жараёнларнинг модернизациялаш ва халқаролашув” мавзусидаги лойиҳада фойдаланилган (Самарқанд давлат чет тиллар институтининг 2022 йил 7 мартдаги 624/30.02.01-сон маълумотномаси). Натижада паронимлар ва унга ёндош ҳодисалар ўртасидаги ўхшашлик ва фарқларнинг тил ўрганувчига тушунарли бўлишини таъминлаган;
инглиз ва ўзбек бадиий нутқида оҳангдош сўзларни янглиш (нотўғри) ёки атайин (ўйинга оид) аралаштириш паронимиянинг парономазия, паронимик аттраксия, гетерофемия ва малапропизм ҳодисалари билан ўзаро боғлиқлигига оид хулосалардан Ўзбекистон Республикаси Мудофаа вазирлиги Aхборот коммуникация технологиялари ва алоқа ҳарбий институтининг “Ерудит” шифрли инновацион лойиҳаси доирасида фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Мудофаа вазирлигининг 2022 йил 29 сентябрдаги 10/1825-сон маълумотномаси). Натижада паронимия ва оҳангдош сўзларни ўрганиш муаммоси билан боғлиқ ишлаб чиқилган тавсиялар асосида бойитишга еришилган; 
инглиз ва ўзбек тилларидаги стилистик жиҳатдан белгиланган паронимик бирликларнинг функсионал-стилистик таҳлили орқали лексемаларнинг стилистик хусусиятларига оид хулосалардан Ўзбекистон Миллий университетида бажарилган “Профессионал таржимонларни тайёрлашда сифат назоратини ташкиллаштиришга компетент ёндашув” амалий илмий-тадқиқот лойиҳасида фойдаланилган (Ўзбекистон Миллий университетининг 2022 йил 13 октябрдаги 04/11-6350-сон маълумотномаси). Натижаларнинг жорий қилиниши таржимонларнинг касбий компетенсиясини ошириш ва ривожлантиришга доир услубий кўрсатмаларни такомиллаштириш ҳамда амалий дарсларни ўтказишда хизмат қилган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish