Рузметова Сайёраҳон Тимурхановнанинг
фалсафа доктори (PhD) ҳимояси ҳақида эълон
И. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтиссослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи):
“Талабалар билими трансформациясида рақамли технологиялардан фойдаланишнинг педогогик шарт-шароитлари”, 13.00.01 – Педагогика назарияси. Педагогик таълимотлар тарихи (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В.2022.2.ПҳД/Пед3433.
Илмий тадқиқот иши бажарилган муассаса номи: Ислом Каримов номидаги Тошкент давлат техника университети.
Илмий раҳбар: Aбдуллайева Шаҳзода Aбдуллайевна, педагогика фанлари доктори, профессор.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Чирчиқ давлат педагогика университети, ДСc.03/30.04.2021.Пед.82.01.
Расмий оппонентлар: Ботирова Шахло Исамиддиновна, педагогика фанлари доктори, профессор; Рузметова Дилдора Aдилбековна, педагогика фанлари бўйича фалсафа доктори (ПҳД).
Йетакчи ташкилот: Қарши давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
ИИ. Тадқиқотнинг мақсади техника олий таълим муассасалари талабалар билими трансформациясида рақамли технологиялардан фойдаланишнинг педагогик шарт-шароитларини такомиллаштириш бўйича таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
ИИИ. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
талабалар билими трансформациясида рақамли технологиялардан фойдаланишнинг педагогик механизмлари СТРИМИНГ, СCAМПЕР каби рақамли технологиялардан фойдаланишнинг педагогик имкониятларини дидактик жараёнларда талабалар томонидан билимларни ўзлаштириш шакллари, технологиялари ва воситаларига модул технологиялари воситасида интеграциялаш асосида такомиллаштирилган;
талабалар билимини трансформациялашнинг креатив, мустақил ва рефлексив босқичларини таълим жараёнига татбиқ етиш технологиялари билимлар трансформациясида рақамли технологиялардан фойдаланиш шарт-шароитларини замонавий таълим парадигмаларига функсионал таркибий модел орқали мослаштириш асосида такомиллаштирилган;
талабалар томонидан трансформацияланаётган кинестетик, дивергент, аудиовизуал билимлар мажмуи ўзлаштиришининг ҳиссий-емоционал, мотивацион-когнитив даражаларини талабаларнинг индивидуал таълим траекториясига вертикал интегрсиялаш ҳамда ривожланиш векторига нисбатан адаптив қўллаш орқали аниқлаштирилган;
рақамли технологияларни таълим амалиётига жорий етишда талабалар билими трансформациясида ўқув материалини ўзлаштиришнинг мотивацион, илмий-педагогик ва ўқув контенти ҳамда таълим самарадорлигини аниқлаш технологияларини қўллашнинг амалий механизмлари ўзлаштирилган билимларнинг таълимнинг тарбиявий ва ривожлантирувчи мақсадларга мувофиқ продуктивлигини таъминлаш асосида такомиллаштириган.
ИВ.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Талабалар билими трансформациясида рақамли технологиялардан фойдаланишнинг педагогик шарт-шароитларини такомиллаштириш юзасидан ишлаб чиқилган тадқиқот натижалари:
СТРИМИНГ, СCAМПЕР каби рақамли технологиялардан фойдаланишнинг педагогик имкониятларини дидактик жараёнларда талабалар томонидан билимларни ўзлаштириш шакллари, технологиялари ва воситаларига модул технологиялари воситасида интеграциялаш асосида такомиллаштирилган талабалар билими трансформациясида рақамли технологиялардан фойдаланишнинг педагогик механизмларига оид тавсиялардан Ўзбекистон педагогика фанлари илмий-тадқиқот институтида бажарилган ПЗ-2014-093160552 рақамли “Умумий ўрта таълим модулли ўқитиш жараёнини технологик таъминлаш механизмлари” мавзусидаги лойиҳада фойдаланилган (Қори Ниёзий номидаги Ўзбекистон педагогика фанлари илмий-тадқиқот институтининг 2022 йил 7 ноябрдаги 01/15-09/257-сон маълумотномаси) Натижада, рақамли технологиялардан фойдаланишнинг педагогик шарт-шароитларини илмий жиҳатдан асослашга имконият яратилган;
ўзлаштиришининг ҳиссий-емоционал, мотивацион-когнитив даражаларини талабаларнинг индивидуал таълим траекториясига вертикал интегрсиялаш ҳамда ривожланиш векторига нисбатан адаптив қўллаш орқали аниқлаштирилган талабалар томонидан трансформацияланаётган кинестетик, дивергент, аудиовизуал билимлар мажмуи, ўзлаштирилган билимларнинг таълимнинг тарбиявий ва ривожлантирувчи мақсадларга мувофиқ продуктивлигини таъминлаш асосида такомиллаштириган рақамли технологияларни таълим амалиётига жорий етишда талабалар билими трансформациясида ўқув материалини ўзлаштиришнинг мотивацион, илмий-педагогик ва ўқув контенти ҳамда таълим самарадорлигини аниқлаш технологияларини қўллашнинг амалий механизмлари бўйича хулоса ва таклифлар Низомий номидаги Тошкент давлат педагогика университетида бажарилган И-ОТ-2019-8 рқамли “Умумий ўрта таълим мактабларининг табиий фанлари учун янги авлод електрон ўқув-методик қўлланмаларини яратиш ва ўқув жараёнида жорий етиш” номли грант доирасида белгиланган вазифалар ижросини таъминлашда фойдаланилган (Низомий номидаги Тошкент давлат педагогика университетининг 2022 йил 26 декабрдаги 02-07-4706/04-сон маълумотномаси). Натижада, техника олий таълим муассасалари учун “Мутахассисга деентологик кўрсатмалар” номли ўқув-методик қўлланма таълим жараёнига татбиқ етилган ва талабалар билим ўзлаштириш босқичлари такомиллаштирилган;
билимлар трансформациясида рақамли технологиялардан фойдаланиш шарт-шароитларини замонавий таълим парадигмаларига функсионал таркибий модел орқали мослаштириш асосида такомиллаштирилган талабалар билимини трансформациялашнинг креатив, мустақил ва рефлексив босқичларини таълим жараёнига татбиқ етиш технологияларига доир хулоса ва тавсиялар Низомий номидаги Тошкент давлат педагогика университетида бажарилган И-ОТ-2019-8 рқамли “Умумий ўрта таълим мактабларининг табиий фанлари учун янги авлод електрон ўқув-методик қўлланмаларини яратиш ва ўқув жараёнида жорий етиш” номли грант доирасида белгиланган вазифалар ижросини таъминлашда фойдаланилган (Низомий номидаги Тошкент давлат педагогика университетининг 2022 йил 26 декабрдаги 02-07-4706/04-сон маълумотномаси). Натижада, талабалар томонидан билимларни (кинестетик, дивергент, аудиовизуал) ўзлаштиришнинг ҳиссий-емоционал фаолияти кенгайтирилган.
