Маликова Хуршида Икрамовнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертация ҳимояси ҳақида эълон
И. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “Бўлажак сурдопедагогларни методик компетенцияларини ривожлантириш”, 13.00.03 - Махсус педагогика (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: Б2022.1.ПҳД/Пед3078.
Илмий раҳбар: Мамаражабова Зулфия Нарбайевна, педагогика фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат педагогика университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент давлат педагогика университети, ДСc.03/30.01.2020.Пед.26.01.
Расмий оппонентлар: Ҳакимова Муҳаббат Файзийевна, педагогика фанлари доктори, профессор; Aрсланова Мадина Мансуровна, педагогика фанлари бўйича фалсафа доктори (ПҳД).
Йетакчи ташкилот: Қўқон давлат педагогика институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
ИИ. Тадқиқотнинг мақсади: бўлажак сурдопедагогларни методик компетенцияларини ривожлантириш бўйича тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
ИИИ. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
бўлажак сурдопедагоглар методик компетенцияларини ривожлантириш мезонлари процессуал ва мазмуний ўзаро боғлиқлик даражасини шахсга йўналтирилган ва интеграциялашган фаолият таъсирчанлигини интенсив ошириб бориш ҳамда коррексион-методик ҳаракатларни адекват бажариш асосида такомиллаштирилган;
бўлажак сурдопедагоглар методик компетенцияларини ривожлантириш жараёни педагогик фаолият ва касбий ривожлантириш комбинациясини жадаллаштиришга қаратилган ва қайта алоқани таъминлаш продуктивлигини оширишга йўналтирилган субъект-объект муносабатлари интеграцияси барқарорлиги ва яхлитлигини таъминлаш асосида такомиллаштирилган;
бўлажак сурдопедагогларнинг методик компетенцияларини ривожлантириш самарадорлиги руҳий ривожланиш, уларнинг еҳтиёж ва имкониятларини босқичма-босқич аниқлаш ҳамда шахсга йўналтирилган ва интерактив амалиёт имкониятларини таълимий натижаларига прогрессив мослаштириш асосида такомиллаштирилган;
бўлажак сурдопедагогларни методик компетенцияларини ривожлантиришнинг модели предметли, ижтимой-психологогик, педагогик аспектлар асосида Мозаика”, “3-қадам”, “2-қисмли кундалик”, “Ижодкор сурдопедагог”, “Тушунчалар”, “Т – жадвал”, “Венн диаграммаси”, “ФСМУ” “Ўзини ўзи баҳолаш”,“Тегирмон”, “Бурчаклар” технологияларига мос шакллантирилган интеллектуал-ижодий ва коррексион-ривожлантирувчи визуал характердаги машғулотларни ташкил етиш асосида такомиллаштирилган.
ИВ. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Бўлажак сурдопедагогларни методик компетенцияларни ривожлантириш бўйича илмий тадқиқот натижалари:
бўлажак сурдопедагоглар методик компетенцияларини ривожлантириш мезонлари процессуал ва мазмуний ўзаро боғлиқлик даражасини шахсга йўналтирилган ва интеграциялашган фаолият таъсирчанлигини интенсив ошириб бориш ҳамда коррексион-методик ҳаракатларни адекват бажариш асосида такомиллаштиришга оид тавсиялар асосида “Сурдопедагогик фанларни ўқитиш методикаси” ўқув қўлланмаси мазмунига сингдирилган (Ўзбекистон Республикаси олий таълим, фан ва иноввациялар вазирлигининг 2023 йил 27 мартдаги 68-сонли буйруғи асосан берилган 68-330 рақамли нашр рухсатномаси). Натижада касбий компетентликни шакллантириш ва ривожлантиришда талабалари учун такомиллаштирилган ўқув дастурларини ишлаб чиқиш имконини берган;
бўлажак сурдопедагоглар методик компетенцияларини ривожлантириш жараёни педагогик фаолият ва касбий ривожлантириш комбинациясини жадаллаштиришга қаратилган ва қайта алоқани таъминлаш продуктивлигини оширишга йўналтирилган субъект-объект муносабатлари интеграцияси барқарорлиги ва яхлитлигини таъминлаш асосида такомиллаштириш бўйича таклифлар “Сурдопедагогик фанларни ўқитиш методикаси” дарслиги мазмунига сингдирилган (Ўзбекистон Республикаси олий таълим, фан ва иноввациялар вазирлигининг 2023 йил 27 мартдаги 68-сонли буйруғи асосида берилган 68-330 рақамли нашр рухсатномаси). Натижада олий таълим тизимида она тили ўқитиш махсус методикасига оид фанлар бўйича малака талаблари, фан дастурлари мазмуни ва бўлажак сурдопедагогларининг методик тайёргарлиги замонавий талаблар даражасида такомиллаштириш имкони кенгайтирилган;
бўлажак сурдопедагогларнинг методик компетенцияларини ривожлантириш самарадорлиги руҳий ривожланиш, уларнинг еҳтиёж ва имкониятларини босқичма-босқич аниқлаш ҳамда шахсга йўналтирилган ва интерактив амалиёт имкониятларини таълимий натижаларига прогрессив мослаштириш асосида такомиллаштиришга оид таклифлар “Сурдопедагогик фанларни ўқитиш методикаси” дарслиги мазмунига сингдирилган (Ўзбекистон Республикаси олий таълим, фан ва иноввациялар вазирлигининг 2023 йил 27 мартдаги 68-сонли буйруғи асосан берилган 68-330 рақамли нашр рухсатномаси). Натижада бўлажак сурдопедагогларни касбий маҳоратини узлуксиз ошириб бориш механизмини такомиллаштириш имконияти яратилган;
бўлажак сурдопедагогларни методик компетенцияларини ривожлантиришнинг модели предметли, ижтимой-психологогик, педагогик аспектлар асосида Мозаика”, “3-қадам”, “2-қисмли кундалик”, “Ижодкор сурдопедагог”, “Тушунчалар”, “Т – жадвал”, “Венн диаграммаси”, “ФСМУ” “Ўзини ўзи баҳолаш”,“Тегирмон”, “Бурчаклар” технологияларига мос шакллантирилган нтеллектуал-ижодий ва коррексион-ривожлантирувчи визуал характердаги машғулотларни ташкил етиш асосида такомиллаштиришга оид таклифлар “Сурдопедагогик фанларни ўқитиш методикаси” дарслиги мазмунига сингдирилган (Ўзбекистон Республикаси олий таълим, фан ва иноввациялар вазирлигининг 2023 йил 27 мартдаги 68-сонли буйруғи асосида берилган 68-330 рақамли нарш рухсатномаси). Натижада бўлажак сурдопедагогларни методик компетенциялари ривожлантириш механизмларини такомиллаштириш имкони яратилган.
