Sayt test rejimida ishlamoqda

Жўрайева Мақсуда Муҳаммадовнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

И. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): «Замонавий франсуз газета сарлавҳаларида ахборотнинг дискурсив тақдим етилиши (функсионал-прагматик аспект)», 10.00.04 – Йевропа, Aмерика ва Aвстралия халқлари тили ва адабиёти (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: Б2022.1.ПҳД/Фил2208.
Илмий раҳбар: Исмаилов Салахиддин Исмаилович, филология фанлари номзоди, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Бухоро давлат университети. 
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Бухоро давлат университети, ДСc.03/04.06.2021.Фил.72.03.
Расмий оппонентлар: Ширинова Рахима Хакимовна, филология фанлари доктори, профессор; Якубов Жамолиддин Aбдувалийевич, филология фанлари доктори, профессор.
Йетакчи ташкилот: Самарқанд давлат университети.    
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
ИИ. Тадқиқотнинг мақсади фонетик, грамматик ва лексик бирликлардан ташкил топган замонавий франсуз газета сарлавҳаларига хос бўлган жиҳатларни грамматик, структур-семантик ва функсионал-прагматик сатҳларда очиб беришдан иборат.
ИИИ. Тадқиқотнинг илмий янгилиги: 
замонавий франсуз газета сарлавҳаларидаги ахборот дискурсининг функсионал-прагматик аспекти контекстуал-дискурсив, генетик-културологик, ижтимоий-тарихий ва лисоний-маданий омиллар таъсирида шаклланганлиги далилланган; 
 газета сарлавҳаларининг мазмуни ва тақдим етилиш услубига кўра франсуз матбуотида учрайдиган сарлавҳалар дарак саралавҳа, сарлавҳа-қайд қилиш, сарлавҳа-резюме ёки шарҳловчи сарлавҳа, парадокс-сарлавҳа, сарлавҳа-иқтибос шаклларида намоён бўлиши аниқланган; 
франсуз газета сарлавҳаларидаги синтактик муносабатлар асосини лексик-грамматик воситалар ташкил қилиши ҳамда коммуникатив функсиялари, мазмун ва информацион когерентлиги (мантиқий-мазмуний изчилиги)ни таъминлашдаги иштироки прецедент матнлар, ёрқин метафорик гаплар негизида воқеланиши исботланган; 
замонавий франсуз газета сарлавҳаларининг адресант нуқтаи назаридан информатив, жозибали, чалғитувчи, нуқсонли ҳамда сарлавҳа мазмун-моҳиятига кўра “шапка”, рукн, асосий сарлавҳа, тагсарлавҳа каби турлари ахборот дискурсининг дарак, сўроқ ва ундов гапли сарлавҳалар орқали ифодаланиши асосланган.
ИВ. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Замонавий франсуз газета сарлавҳаларида ахборотнинг дискурсив-прагматик аспектида таҳлил қилиш жараёнида еришилган илмий натижалар асосида: 
замонавий франсуз газета сарлавҳаларидаги ахборот дискурсининг функсионал-прагматик аспекти контекстуал-дискурсив, генетик-културологик, ижтимоий-тарихий ва лисоний-маданий омиллар таъсирида шаклланганлигига оид назарий хулосалардан Қорақалпоқ гуманитар фанлар илмий тадқиқот институтида 2017-2020 йилларда бажарилган ФA-Ф-1-005 “Қорақалпоқ фолклоршунослиги ва адабиёцҳунослиги тарихини тадқиқ етиш” мавзусидаги фундаментал лойиҳани бажаришда фойдаланилган (Ўзбекистон Фанлар Aкадемияси Қорақалпоғистон бўлимининг 2022-йил 10-июндаги 17.01/132-сон маълумотномаси). Натижада замонавий франсуз газета сарлавҳаларида ахборотнинг дискурсив тақдим етилиши ва функсионал-стилистик хусусиятлари, лисоний мулоқот доирасида инсонлар ўртасида кечадиган муносабатларнинг лингвокогнитив механизмини аниқлаш имкониятлари кенгайган;
франсуз газета сарлавҳаларидаги синтактик муносабатлар асосини лексик-грамматик воситалар ташкил қилиши ҳамда коммуникатив функсиялари, мазмун ва информацион когерентлиги (мантиқий-мазмуний изчиллиги)ни таъминлашдаги иштироки прецедент матнлар, ёрқин метафорик гаплар негизида шаклланганлигига доир илмий хулоса ва тавсиялардан Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси ҳузуридаги нодавлат нотижорат ташкилотларни, фуқаролик жамияти бошқа институтларини қўллаб-қувватлаш жамоат фонди Ўзбекистон-Франсия дўстлик жамиятида 56-01/10 “Тарихий ёдгорликлар тарғиботида Ўзбекистон зиёратгоҳлари (беш тиллик) инновацион имкониятлари” дастури доирасида “Ўзбекистон зиёратгоҳлари ва муқаддас қадамжолари” каталогини таржима қилишда инновацион лойиҳасини бажаришда фойдаланилган (Ўзбекистон-Франсия дўстлик жамиятининг 2022-йил 15-декабрдаги 93-сон маълумотномаси). Натижада диссертация материаллари газета сарлавҳаларидаги ахборотнинг кундалик мулоқотда тутган ўрни, уларнинг миллий, маданий, тарихий ва ижтимоий хусусиятларини тадқиқ етишга хизмат қилган;
газета сарлавҳаларининг мазмуни ва тақдим етилиш услубига кўра франсуз матбуотида учрайдиган сарлавҳалар дарак саралавҳа, сарлавҳа-қайд қилиш, сарлавҳа-резюме ёки шарҳловчи сарлавҳа, парадокс-сарлавҳа, сарлавҳа-иқтибос шаклларида намоён бўлишига доир хулосалардан Бухоро вилояти “Истиқлол-ТВ” телеканалининг “Ҳудуд янгиликлари” информацион дастури ссенарийсини тайёрлашда фойдаланилган (Бухоро вилоят “Истиқлол-ТВ” телерадиосининг 2022-йил 13-июндаги 1812-сон маълумотномаси). Натижада ушбу телекўрсатувлар учун тайёрланган материалларнинг мазмуни мукамаллаштирилиб, илмий далилларга бой бўлишига, кўрсатувнинг илмий-оммабоплигини таъминлашга еришилган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish