Sayt test rejimida ishlamoqda

Собирова Ханифа Ғуламжоновнанинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

И. Умумий маълумотлар.
Диссертасия мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган тармоғи номи): «Нематодаларнинг Маршаллагиа (Нематода: Тричостронгйлидае) авлоди турларининг морфологик ва молекуляр-таксономик тавсифи», 03.00.06 – Зоология (биология фанлари).
Диссертасия мавзуси рўйхатга олинган рақам: Б2020.2.ПҳД/Б446.
Илмий раҳбар: Кучбойев Aбдураҳим Ергашевич, биология фанлари доктори, профессор. 
Диссертасия бажарилган муассасалар номи: Зоология институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Фарғона давлат университети, ПҳД.03/30.06.2021.Б.05.06.
Расмий оппонентлар: Хуррамов Aлишер Шукурович, биология фанлари доктори, профессор; Шакарбойев Еркин Бердиқулович, биология фанлари доктори, профессор.
Йетакчи ташкилот: Наманган давлат университети.
Диссертасия йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик. 
ИИ. Тадқиқотнинг мақсади: Ўзбекистонда кавш қайтарувчи ҳайвонлар Маршаллагиа авлоди нематодалари фаунаси, морфологияси ва молекуляр-таксономик тавсифи ҳамда ҳайвонлар маршаллагиозининг епизоотик жараён мониторинги ва уларга қарши кураш чора тадбирларини ишлаб чиқишдан иборат.
ИИИ. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
Ўзбекистон кавш қайтарувчи ҳайвонларида паразитлик қилувчи Маршаллагиа авлоди нематодаларининг 9 тури аниқланган;
илк бор Ўзбекистонда кавш қайтарувчи ҳайвонларда Маршаллагиа счумаковицчи Кадйров, 1959 тури аниқланган;
илк бор Маршаллагиа авлоди кўп шаклли турларининг рибосома ва митохондриа ДНКси генлари маркерлари ёрдамида молекуляр идентификация қилинган;
Маршаллагиа авлодига мансуб кўп шаклли турларининг молекуляр ва морфологик маълумотлар йиғиндиси ёрдамида филогененетик алоқалари асосланган;
уй майда шохли ҳайвонларнинг маршаллагиоз билан зарарланишида хўжайиннинг ёши, йил фасллари ва табиий минтақаларга боғлиқ равишда ўзгариши очиб берилган;
майда шохли ҳайвонлар маршаллагиозига қарши антигелъминтик хусусиятга ега бўлган маҳаллий ўсимликлар йиғиндисидан тайёрланган екстрактлар синалган ва биологик самарадорлиги аниқланган.
ИВ. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. 
Ўзбекистон кавш қайтарувчи ҳайвонлари паразити маршаллагиа нематодаларининг фаунаси ва систематикаси юзасидан олинган илмий натижалар асосида:
гелминтларга қарши таъсирга ега ўсимликлардан олинган воситаси учун Ўзбекистон Республикаси Aдлия вазирлигининг ихтиро патенти олинган (№ИAП 006935, 2022 у.). Натижада, ўсимликлардан олинган восита кавш қайтарувчи ҳайвонлар нематодозларига қарши курашишда қўллаш имконини берган;
Маршаллагиа авлодига мансуб нематода турларининг нуклеотидлар кетма-кетлиги бўйича маълумотлари Биотехнологик ахборотлар миллий маркази Генбанки базасига жойлаштирилган (Биотехнологик ахборотлар миллий маркази, бласт.нcби.нлм.ниҳ.гов). Натижада, Маршаллагиа маршалли – М12 (МТ110919, МТ116991), М. оccиденталис – М14 (МТ110967, МТ116997), М. счумаковицчи – (МТ110926, МТ116993), М. трифида – (МТ118027, МТ116998), М. согдиана – (МТ118024, МТ117000), М. дентиспиcуларис – (ОП887037, ОП804342), М. узбекистаниcа (МТ118029-МТ116990) турларининг идентификация рақамлари олинган ва улар халқаро миқёсда турларни аниқлаш ва филогениясини ўрганиш имконини берган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish