Sayt test rejimida ishlamoqda

Олимов Лазиз Ярашовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон


И. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража берувчи фан тармоғи номи): “Суд психолог експерти ижтимоий-психологик компетентлиги намоён етилиши ва ривожланиши”, 19.00.05-Ижтимоий психология. Етнопсихология (психология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2022.4.ПҳД/П440.
Илмий раҳбар: Усманова Манзура Наимовна, психология фанлари номзоди, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Бухоро давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Бухоро давлат университети, ПҳД.03/30.12.2019.Пси.72.06. 
Расмий оппонентлар: Ҳусейнова Aбира Aмановна, фалсафа фанлари доктори, профессор; Aкрамова Феруза Aкмаловна, психология фанлари доктори (ДСc), доцент.
Йетакчи ташкилот: Қарши давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
ИИ. Тадқиқотнинг мақсади суд психолог експерти фаолиятида ижтимоий-психологик компетентлик омилларининг намоён етилишини аниқлаш ва уларнинг касбий компетентлик билан ўзаро мутаносиб ривожланиши асосида амалий тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
ИИИ. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
суд психолог експертининг експертиза жараёнида таянч компетенсияларнинг шакллантирилишига когнитив, емоционал, хулқий омилларини иш тажрибасидан келиб чиқиб ўзаро мутаносиб равишда динамик ривожланиши фаолият самадорлигини таъминлашда индивидуал ва дифференсиал фарқларга боғлиқлиги асосланган;
суд психологик експертизаларнинг сифатли ўтказилишини таъминлашда суд психолог експерти емоционал ҳолатларининг барқарорлиги интеллектуал бошқарувга, касбий фаолият жараёнида ижодий импулслар ва интуицияларни намоён етилишида емоцияга зарурат борлигига кўра, суд психолог експерти емоционал интеллектининг ижтимоий-психологик компетентлиги мезонларига ўзаро боғлиқ равишда ривожланиши исботланган;
суд психолог експерти ижтимоий-психологик компетентлигини ривожлантиришда уларнинг касбий компетентлик билан ижобий алоқадорликда тўғри пропорсионаллиги, малака ва касбий билимдонлигига кўра сифатли суд психологик експертизаларни ўтказиш учун устивор характерга ега еканлиги “Суд психолог експерти касбий компетентлиги ўқув модули”ни қўллашнинг аҳамияти далилланган;
суд психолог експерти ижтимоий-психологик компетентлигини ривожлантиришда коммуникатив компетентлик, суд психологик експертизасига доир ижтимоий-психологик билимлар диапазони ва емоционал интеллект кўрсаткичларининг муҳимлигига кўра психодиагностик методларни қо`ллашда ҳиссий-иродавий, когнитив ва коммуникатив мотивация имкониятларини такомиллаштиришга қаратилган психотехникалар комбинациясини қўллаш зарурати далилланган. 
ИВ. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Суд психолог експерти ижтимоий-психологик компетентлиги намоён етилиши ва ривожланиши юзасидан ўтказилган илмий тадқиқот натижалари асосида:
суд психолог експертининг експертиза жараёнида таянч компетенсияларнинг шакллантирилишига когнитив, емоционал, хулқий омилларини иш тажрибасидан келиб чиқиб ўзаро мутаносиб равишда динамик ривожланиши фаолият самадорлигини таъминлаш индивидуал ва дифференсиал фарқларга боғлиқлиги асосланган натижалар Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2021-йил 31-майдаги 237-сонли буйруғига асосан 5210204-Психология (оила психологияси) бакалавриат таълим йўналиши талабалари учун тайёрланган “Психодиагностика ва психометрика асослари” номли дарслиги мавзулари мазмунига сингдирилган (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2021-йил 31-майдаги 237-сонли буйруғи). Натижада суд психолог експерти ижтимоий-психологик компетентлигини ривожлантиришга хизмат қилувчи методик таъминоти такомиллаштирилган ва ўқув жараёнининг самарадорлигини таъминлашда хизмат қилган;
суд психологик експертизаларнинг сифатли ўтказилишини таъминлашда суд психолог експерти емоционал ҳолатларининг барқарорлиги интеллектуал бошқарувга, касбий фаолият жараёнида ижодий импулслар ва интуицияларни намоён етилишида емоцияга зарурат борлигига кўра, суд психолог експерти емоционал интеллектининг ижтимоий-психологик компетентлиги мезонларига ўзаро боғлиқ равишда ривожланиши исботланган натижалар Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2022-йил 25-ноябрдаги 388-сонли буйруғига асосан Психология (фаолият турлари бўйича) бакалавриат таълим йўналиши талабалари учун тайёрланган “Умумий психодиагностика” номли дарслиги мавзулари мазмунига сингдирилган (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2022-йил 25-ноябрдаги 388-сон буйруғи). Натижада суд психолог експертларининг касбий тайёргарлик даражасини сифат жиҳатдан бойитилишга еришилган;
суд психолог експерти ижтимоий-психологик компетентлигини ривожлантиришда уларнинг касбий компетентлик билан ижобий алоқадорликда тўғри пропорсионаллиги, малака ва касбий билимдонлигига кўра сифатли суд психологик експертизаларни ўтказиш учун устивор характерга ега еканлиги “Суд психолог експерти касбий компетентлиги ўқув модули”ни қўллашнинг аҳамияти далилланган илмий маълумотлар Тошкент давлат педагогика университети қошидаги Психология ўқув-илмий Марказининг 2021-йил 26-августдаги ПМ-87-а-сонли буйруғига асосан “Юридик психология” фани модулига киритилган (Тошкент давлат педагогика университети, Психология ўқув-илмий марказининг 2021-йил 26-августдаги ПМ-87-а-сон маълумотномаси). Мазкур илмий хулосаларнинг ўқув жараёнига жорий қилиниши натижасида суд психолог експертларининг касбий тайёргарлик даражаси сифат жиҳатдан такомиллаштирилган ва ўқув жараёнларини самарадорлигини оширишга хизмат қилган; 
суд психолог експерти ижтимоий-психологик компетентлигини ривожлантиришда коммуникатив компетентлик, суд психологик експертизасига доир ижтимоий-психологик билимлар диапазони ва емоционал интеллект кўрсаткичларининг муҳимлигига кўра психодиагностик методларни қо`ллашда ҳиссий-иродавий, когнитив ва коммуникатив мотивация имкониятларини такомиллаштиришга қаратилган психотехникалар комбинациясини қўллаш зарурати далилланганлигига оид тавсиялар Тошкент давлат педагогика университети қошидаги Психология ўқув-илмий Марказининг 2021-йил 26-августдаги ПМ-87-а-сонли буйруғига асосан “Индивидуал ва гуруҳий консултация” фани модулига киритилган (Тошкент давлат педагогика университети, Психология ўқув-илмий марказининг 2021-йил 26-августдаги ПМ-87-а-сон маълумотномаси). Натижада суд психолог експерти ижтимоий-психологик компетентлигини ривожлантириш бўйича методик таъминоти такомиллаштирилган ва ўқув жараёнининг самарадорлигини ошишига еришилган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish