XUDANOV Baxtinur Oybutaevichning

doktorlik dissertatsiya himoyasi haqida e’lon

    I. Umumiy ma’lumotlar.

Talabgorning ilmiy va ilmiy-pedagogik faoliyat olib borishga layoqati bo‘yicha test sinovidan o‘tgani haqida ma’lumot: katta ilmiy xodim izlanuvchilar institutini tamomlagan.

Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: 30.09.2014/B2014.5.Tib450

Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri: «Bolalarda tish fissura kariesining oldini olish va davolash», 14.00.21–stomatologiya (tibbiyot fanlari).

Ilmiy  maslahatchining F.I.Sh., ilmiy darajasi va unvoni: Gulyamov Sur’at Saidvalievich, tibbiyot fanlari doktori, dotsent.

Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Toshkent tibbiyot akademiyasi.

IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa (muassasalar) nomi, IK raqami: Toshkent tibbiyot akademiyasi, 16.07.2013.Tib.17.01

Dissertatsiya yo‘nalishi: amaliy ahamiyatga molik.

Pedagogik ish tajribasiga qo‘yilgan talabning bajarilgani: 2011-2014 yy. Toshkent tibbiyot akademiyasi bolalar stomatologiyasi kafedrasi katta ilmiy xodim izlanuvchisi, xona mudiri, 2014 yildan Toshkent Davlat stomatologiya instituti stomatologik kasalliklar profilaktikasi kafedrasi assistenti.

Malakaviy imtihonlar topshirilgan sana va natijasi: ingliz tili (23.11.2013) – 90 (a’lo); O‘zbekistonning eng yangi tarixi (14.11.2013) – 84 (yaxshi); matematik modellashtirish va matematik statistika asoslari (21.11.2013) – 65 (o‘rta); stomatologiya (29.11.2013) –  86 (a’lo).

    II. Nashr ishlari. Ilmiy daraja talabgori tomonidan nashr ishlariga qo‘yilgan talablar to‘liq bajarilgan, jumladan:

a) O‘zbekiston Respublikasi OAKning doktorlik dissertatsiyalari asosiy ilmiy natijalari nashr qilish tavsiya etilgan ilmiy nashrlar ro‘yxatiga kiritilgan 4 ta milliy ilmiy jurnalda 8 ta ilmiy maqola, 2 ta xorijiy ilmiy jurnalda 3 ta ilmiy maqola nashr qilingan;

b) dissertatsiya mavzusi bo‘yicha 7 ta ma’ruza tezisi xalqaro ilmiy-amaliy konferensiya materiallarida e’lon qilingan (jumladan: 2013, Angliya; 2014, Germaniya; 2014, Rossiya).

    III. Tadqiqotning maqsadi fissuragermetiklaridan ajraluvchi ftor miqdori va tish pastalaridagi biofaol ftor ioni miqdorini aniqlash asosida zamonaviy ftor tutuvchi ashyolarni qo‘llash orqali sut molyar tishlari fissura kariesining oldini olish va davolash algoritmini ishlab chiqishdan iborat.

    IV. Dissertatsiyaning ilmiy yangiligi:

Argesem, Fissxim, Fissulayt germetiklarining sut tishlari qattiq to‘qimalariga adgezion mustahqamligi aniqlangan;

turli germetiklarni qo‘llash bosqichlarida shakllangan sut prikusli bolalarda aralash so‘lak ko‘rsatkichlarining (qovushqoqlik, rN-ko‘rsatkichi, so‘lakning sekresiya tezligi) o‘zgarishi baholangan;

sut tishlari emalining remineralizatsiya tezligiga Argesem, Fissxim va Fissulayt fissura germetiklarining ta’siri aniqlangan;

Argesem, Fissxim, Fissulayt, Helioseal F, Helioseal fissura germetiklari tarkibidan ftorning ajralishi, ularga ftorning absorbsiyalanish darajasi va ushbu ko‘rsatkichlarning o‘zgarish dinamikasi baholangan;

savdo tarmoqlarida mavjud bo‘lgan ftor tutuvchi tish pastalaridagi kariesprofilaktik ahamiyatga ega bo‘lgan dissotsirlangan ftor ionlari konsentratsiyasi suvda va sun’iy so‘lakda aniqlangan;

shakllangan sut tish prikusli bolalarda fissura kariesining oldini olish uchun nurda va kimyoviy qotuvchi kompozitlarni  hamda kumush tutuvchi shishaionomer sementni qo‘llashdagi samaradorligi aniqlangan;

bolalarda sut molyar tishlari fissura kariesining oldini olishda qo‘llanilgan fissur germetik materiallarining fissuralardagi retensiyasi, material atrofida rang o‘zgarishi va ikkilamchi karies kabi ko‘rsatkichlarga baho berilgan;

sut molyar tishlari fissuralari emali o‘choqli deminerilizatsiyasini davolash uchun Gluftoredni qo‘llashning yuqori samaradorligi tasdiqlangan;

shakllangan sut prikusli bolalarda sut molyar tishlar fissuralari kariesining oldini olish uchun Argesem, Fissxim, Fissulayt germetiklarini tanlash mezonlari shakllantirilgan;

bolalarda fissura kariesini tashxislash, davolash va uning oldini olish algoritmi ishlab chiqilgan va taklif etilgan;

bolalarda karies va uning asoratlarini tashxislash, oldini olish va davolashda qo‘llaniladigan Easy Diagnose kompyuter dasturi ishlab chiqilgan.

    V. Dissertatsiyaning amaliyotga joriy etilgan ilmiy natijalari:

Bolalarda sut molyar tishlari fissura kariesi profilaktikasi va davolashning samarali usullari sog‘liqni saqlash amaliyotiga, jumladan, Toshkent shahridagi 3-bolalar stomatologiya poliklinikasi va Forish tumani markaziy ko‘p tarmoqli poliklinikasi faoliyatiga joriy etilgan (O‘zbekiston Respublikasi Sog‘liqni saqlash vazirligining 09.06.2014 yildagi 11-sonli xulosasi). Tegishli tavsiyalarning amalga oshirilishi natijasida sut tishlari fissura kariesi va uning asoratlari bilan kasallanishning 24,6 foiz kamayishiga va yuqori iqtisodiy samaradorlikka olib keldi.