Sayt test rejimida ishlamoqda

Окилова Камола Садуллойевнанинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

И. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Ўқитувчиларнинг узлуксиз касбий ривожланишга мотивацион тайёрлик компетентлигини ривожлантириш”, 13.00.01 – Педагогика назарияси. Педагогик таълимотлар тарихи (педагогика).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: Б2022.1.ПҳД/Пед195.     
Диссертация бажарилган муассаса номи: Самарқанд давлат чет тиллар институти. 
Илмий раҳбар: Маҳмудова Муяссар, педагогика фанлари доктори, профессор.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Самарқанд давлат университети, ПҳД.03/30.01.2020.Пед.02.06 рақамли Илмий кенгаш.
Расмий оппонентлар: Шодийева Матлуба Жўрайевна, педагогика фанлари доктори, досент; Хасанова Кибриё, педагогика фанлари номзоди, профессор.
Йетакчи ташкилот: Жиззах давлат педагогика университети. 
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
ИИ. Тадқиқотнинг мақсади ўқитувчиларни узлуксиз касбий ривожланишга мотивацион тайёрлик компетентлигини ривожлантириш юзасидан таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат. 
ИИИ. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
халқ таълими ходимларини узлуксиз касбий ривожлантиришда соҳанинг мақсади, вазифалари ҳамда мазмунга оид таркибий қисмлари (субйектлари, ресурслари, турлари, шакллари) интеграцияси ўқитувчиларнинг мотивацион тайёрликни орттириш, егаллаш, ўзлаштириш компетентлигини ривожлантиришда еҳтиёжлар, кузатиш натижалари, ўқув жараёнидаги ўзгаришларни позициявий, функсионал, адаптив, абстрактив, коммуникатив, яхлит аниқлаштириш орқали такомиллаштирилган;
ўқитувчиларнинг касбий-педагогик фаолияти, ўз-ўзини ўқитишга тайёрлигини мазмунан модернизациялаш ҳамда педагогик сифатларига урғу бериш асносида узлуксиз касбий ривожланишга тайёрлигини формал, ноформал, субйектив, тизимли, мақсадли, онгли, қадриятли ва мотивацион-компетент ривожлантириш босқичлари белгиланган;
ўқитувчиларнинг мотивацион тайёрлик компетентлигини ривожлантириш мазмунининг мотивацион назарияларни амалиётдаги устувор йўналишлари (еҳтиёжлар ийерархияси, мавжудларини қоплаш, ундовчи омиллар, кузатиш, кутилмалар) ва таркибий тузилмалари (мотивлар, шахсий-касбий йўналганлик, хабардорлик, қизиқишлар, интилишлар, креатив-рефлексив фаолият натижалари)ни белгилаш орқали дидактик имкониятлари кенгайтирилган;
ўқитувчининг узлуксиз касбий ривожланишини фаоллаштириш жараёндаги мотивацион тайёрлик компонентларининг ўз фаолиятида психологик тайёрлик ва қадриятни ифодалайдиган интегратив хусусиятининг когнитив, ҳиссий, руҳий, ақлий, жисмоний кучини аниқлаш ҳамда индивидуал таълим трайекториясини шахсий мотивларини тушуниш ва рефлексиясига кўра лойиҳалаш асосида такомиллаштирилган.
ИВ. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Халқ таълими ходимларини узлуксиз касбий ривожлантириш тизимини такомиллаштириш бўйича ишлаб чиқилган назарий ва амалий таклифлар асосида:
халқ таълими ходимларини узлуксиз касбий ривожлантиришда соҳанинг мақсади, вазифалари ҳамда мазмунга оид таркибий қисмлари (субйектлари, ресурслари, турлари, шакллари) интеграцияси ўқитувчиларнинг мотивацион тайёрликни орттириш, егаллаш, ўзлаштириш компетентлигини ривожлантиришда еҳтиёжлар, кузатиш натижалари, ўқув жараёнидаги ўзгаришларни позициявий, функсионал, адаптив, абстрактив, коммуникатив, яхлит аниқлаштириш орқали такомиллаштиришга доир таклиф ва тавсиялардан “Узлуксиз касбий ривожлантириш – 2022” лойиҳасини бажаришда фойдаланилган (Мактабгача ва мактаб таълими вазирлигининг 2023-йил 6-мартдаги 04-02/3-64-сон маълумотномаси). Натижада, педагогларнинг касбий маҳоратини узлуксиз ошириш, ўқув еҳтиёжларини аниқлаш, янгиликларга мотивацион тайёрлик ҳамда уларга доимий илмий-методик ёрдам кўрсатиш имконини берган;
ўқитувчиларнинг касбий-педагогик фаолияти, ўз-ўзини ўқитишга тайёрлигини мазмунан модернизациялаш ҳамда педагогик сифатларига урғу бериш асносида узлуксиз касбий ривожланишга тайёрлигини формал, ноформал, субйектив, тизимли, мақсадли, онгли, қадриятли ва мотивацион-компетент ривожлантириш босқичларини белгилашга доир таклифларидан ПЗ-2014-0910185149-рақами билан рўйхатдан ўтган “Умумий ўрта таълим тизимида ўқувчиларнинг компетенсияларини шакллантиришга йўналтирилган таълим технологиялари” мавзусидаги амалий лойиҳани бажаришда фойдаланилган (Мактабгача ва мактаб таълими вазирлигининг 2023-йил 6-мартдаги 04-02/3-64-сон маълумотномаси). Натижада компетентлик сифатларининг ривожлантирилиши ўқитувчининг узлуксиз касбий ривожланишга мотивацион тайёрлик даражасини оширишда муҳим омил еканлиги далилланган;
ўқитувчиларнинг мотивацион тайёрлик компетентлигини ривожлантириш мазмунининг мотивацион назарияларни амалиётдаги устувор йўналишлари (еҳтиёжлар ийерархияси, мавжудларини қоплаш, ундовчи омиллар, кузатиш, кутилмалар) ва таркибий тузилмалари (мотивлар, шахсий-касбий йўналганлик, хабардорлик, қизиқишлар, интилишлар, креатив-рефлексив фаолият натижалари)ни белгилаш орқали дидактик имкониятларини кенгайтиришга доир таклифларидан ФЗ-2016-0909111822-рақами билан рўйхатдан ўтган “Дарсликлар ва ўқув адабиётлари мазмунига Шарқ педагогик тафаккур дурдоналарини сингдириш орқали ўқувчиларда “оммавий маданият”га қарши курашчанлик кўникмаларини шакллантириш механизмлари” мавзусидаги фундаментал лойиҳани бажаришда фойдаланилган (Мактабгача ва мактаб таълими вазирлигининг 2023-йил 6-мартдаги 04-02/3-64-сон маълумотномаси). Натижада мотивацион тайёрлик компетентлигининг ишлаб чиқилган модели ўқитувчининг касбий-педагогик қобилиятларини ривожлантиришнинг ўзига хос методологик, илмий-амалий усули сифатида узлуксиз касбий ривожланиш мазмунида акс етган; 
ўқитувчининг узлуксиз касбий ривожланишини фаоллаштириш жараёндаги мотивацион тайёрлик компонентларининг ўз фаолиятида психологик тайёрлик ва қадриятни ифодалайдиган интегратив хусусиятининг когнитив, ҳиссий, руҳий, ақлий, жисмоний кучини аниқлаш ҳамда индивидуал таълим трайекториясини шахсий мотивларини тушуниш ва рефлексиясига кўра лойиҳалаш асосида такомиллаштиришга доир таклифларидан Мактабгача ва мактаб таълими вазирлиги фаолиятида фойдаланилган (Мактабгача ва мактаб таълими вазирлигининг 2023-йил 6-мартдаги 04-02/3-64-сон маълумотномаси). Натижада, ўқитувчиларнинг узлуксиз касбий ривожланишга нисбатан масъулият ва мослашувчанлигини ошириш, ўқув материалларини ўз фаолиятларига осон кўчириш, ўқитувчининг индивидуал касбий ривожланиш трайекториясини лойиҳалаш ва амалга ошириш самарадорлигини кўтаришга еришилган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish