Sayt test rejimida ishlamoqda

Икромова Мушаррафхон Нематиллайевнанинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

И. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Мактабгача ёшдаги болаларнинг алгоритмик фикрлаш кўникмаларини шакллантириш методикаси”, 13.00.08 Мактабгача таълим ва тарбия назарияси ва методикаси (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: Б2022.4.ПҳД/Пед4289.
Илмий раҳбар: Нажмиддинова Хилола Ёкубжановна, педагогика фанлари доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Наманган давлат унверситети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи: Наманган давлат университети, ПҳД.03/04.06.2020.Пед.76.02.
Расмий оппонентлар: Бекназарова Саида Сафибуллайевна, техника фанлари доктори, профессор; Назирова Гузал Маликовна, педагогика фанлари бўйича фалсафа доктори (ПҳД), доцент. 
Йетакчи ташкилот: Aндижон давлат педагогика институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
ИИ.Тадқиқотнинг мақсади мактабгача ёшдаги болаларнинг алгоритмик фикрлаш кўникмаларини шакллантириш методикасини такомиллаштиришдан иборат.
ИИИ. Тадқиқотнинг илмий янгилиги: 
“Рақамли тафаккур” тушунчаси шахснинг интеллектуал сезгирлигининг ички қонуниятларини ўрганиб унга таъсир етишнинг самарадор усулларини тафаккурнинг предметли-ҳаракатли, предметли-образли, мантиқий, ижодий, абстракт, алгоритмик шаклларига ҳамда ҳамкорликда ишлаш, муаммонинг енг мақбул йечимини аниқлаш, касбга йўналтирган ҳолда ўзини-ўзи мақсадли ривожлантириш каби компетенсиявий ёндашувларга устуворлик бериш асосида аниқлаштирилган;
мактабгача ёшдаги болаларнинг алгоритмик фикрлаш кўникмаларини шакллантириш методикаси замонавий педагогик ва ахборот технологияларининг интеграцияси ҳамда давлат ўқув дастури талаблари билан мослашувчанлигини таъминловчи “Схема асосида ўз уйингни топ”, “Қувноқ алгоритм”, “Ўзбекистоннинг тарихий шаҳарларига кетма-кет қадамлар билан саёҳат қиламиз”, ”Хазина излаб”, “Рақамли тафаккур сари илк қадам” каби дидактик ҳамда компютер ўйин технологияларини ишлаб чиқиш орқали такомиллаштирилган;
мактабгача ёшдаги болаларда алгоритмик фикрлаш кўникмалари шаклланганлигини аниқловчи мантиқий, семантик ва фаолиятга доир мезонлари образли тафаккурнинг ташкил етувчилари топологик, пройексион, тартибли, метрик ва алгебраик ҳамда мантиқий тафаккурнинг болалар когнитив ривожланишига таъсирини уйғунлаштириш асосида такомиллаштирилган;
мактабгача ёшдаги болаларнинг алгоритмик фикрлаш кўникмаларини шакллантириш моделининг концептуал-мазмунли компоненти рақамли тафаккурнинг комплекс омиллар таъсирида уйғунлаштиришга йўналтирилган интеллектуал қобилилиятларни шакллантириш тизими билан вертикал интеграциясини адаптив алоқадорлигини таъминлаш асосида такомиллаштирилган.
ИВ. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Мактабгача ёшдаги болаларнинг алгоритмик фикрлаш кўникмаларини шакллантириш методикасини такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
“Рақамли тафаккур” тушунчаси шахснинг интеллектуал сезгирлигининг ички қонуниятларини ўрганиб унга таъсир етишнинг самарадор усулларини тафаккурнинг предметли-ҳаракатли, предметли-образли, мантиқий, ижодий, абстракт, алгоритмик шаклларига ҳамда ҳамкорликда ишлаш, муаммонинг енг мақбул йечимини аниқлаш, касбга йўналтирган ҳолда ўзини-ўзи мақсадли ривожлантириш каби компетенсиявий ёндашувларга устуворлик бериш асосида аниқлаштириришга доир тавсияларидан “Aлгоритмик тиллар ва дастурлаш” номли ўқув қўлланмаси яратилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2022-йил 19-июлдаги 233-буйруғи асосидаги 233-0802-сон гувоҳномаси). Натижада тарбиячи-педагог ва бўлажак тарбиячиларнинг мактабгача таълим ташкилотида таълим жараёни мақсадини амалга оширишлари учун зарур билимларга ега бўлишларига еришилган;
мактабгача ёшдаги болаларнинг алгоритмик фикрлаш кўникмаларини шакллантириш методикаси замонавий педагогик ва ахборот технологияларининг интеграцияси ҳамда давлат ўқув дастури талаблари билан мослашувчанлигини таъминловчи “Схема асосида ўз уйингни топ”, “Қувноқ алгоритм”, “Ўзбекистоннинг тарихий шаҳарларига кетма-кет қадамлар билан саёҳат қиламиз”, ”Хазина излаб”, “Рақамли тафаккур сари илк қадам” каби дидактик ҳамда компютер ўйин технологияларини ишлаб чиқиш орқали такомиллаштиришга доир тавсияларидан 2015-2017-йилларда Наманган давлат университетида бажарилган A-5-37 “Мактабгача таълим муассасалари тарбияланувчилари ва бошланғич синф ўқувчиларида дастлабки математик билимларни шакллантиришга мўлжалланган мултимедиали интеллектуал ўйинлар” номли амалий лойиҳа доирасида белгиланган вазифаларни бажаришда фойдаланилган (Мактабгача таълим вазирлигининг 2022-йил 30-майдаги 03-03/2-1417-сон маълумотномаси). Натижада мактабгача таълим муассасалари тарбияланувчиларида дастлабки математик билимларни шакллантиришга мўлжалланган мултимедиали интеллектуал ўйинларни ишлаб чиқишда муваффақиятга еришилган; 
мактабгача ёшдаги болаларда алгоритмик фикрлаш кўникмалари шаклланганлигини аниқловчи мантиқий, семантик ва фаолиятга доир мезонлари образли тафаккурнинг ташкил етувчилари топологик, пройексион, тартибли, метрик ва алгебраик ҳамда мантиқий тафаккурнинг болалар когнитив ривожланишига таъсирини уйғунлаштириш асосида такомиллаштиришга доир таклиф ва мулоҳазалар мактабгача таълимнинг Давлат талаблари мазмунига сингдирилган. (Мактабгача таълим вазирлигининг 2022-йил 30-майдаги 03-03/2-1417-сон маълумотномаси). Натижада тарбияланувчиларнинг ривожланганлик даражасини аниқлаш мезонининг такомиллашишига еришилган;
мактабгача ёшдаги болаларнинг алгоритмик фикрлаш кўникмаларини шакллантириш моделининг концептуал-мазмунли компоненти рақамли тафаккурнинг комплекс омиллар таъсирида уйғунлаштиришга йўналтирилган интеллектуал қобилилиятларни шакллантириш тизими билан вертикал интеграциясини адаптив алоқадорлигини таъминлаш асосида такомиллаштиришга доир тавсияларидан “Aлгоритмик тиллар ва дастурлаш” номли ўқув қўлланмаси яратилган
 “Aлгоритмик тиллар ва дастурлаш” номли ўқув қўлланма мазмунига сингдирилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2022-йил 19-июлдаги 233-буйруғи асосидаги 233-0802-сон гувоҳномаси). Натижада тарбияланувчиларнинг алгоритмик фикрлаш кўникмаларини шакллантиришда самарадорликка еришилган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish