Собирова Махбуба Юсупджановнанинг
фан доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

И.Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Она тили таълимида антропосентрик ёндашувнинг илмий-методик асослари ва технологиялари”, 13.00.02 Таълим ва тарбия назарияси ва методикаси (ўзбек тили) (педагогика фанлари)
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: № Б2021.4.ДСc/Пед.260 
Илмий маслаҳатчи: Aсқарова Ўғулхон Мамашакировна, педагогика фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Наманган давлат универдитети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи: Наманган давлат университети, ПҳД.03/04.06.2020.Пед.76.02. 
Расмий оппонентлар: Тўхлийев Боқижон, филология фанлари доктори, профессор; Юсупова Шоҳидахон Жалолиддиновна, педагогика фанлари доктори, профессор; Ҳамройев Aлижон Рўзиқулович, педагогика фанлари доктори (ДСc), профессор.
Йетакчи ташкилот: Aлишер Навоий номидаги Ўзбек тили ва адабиёти университети. 
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
ИИ. Тадқиқотнинг мақсади бўлажак она тили ўқитувчиларининг касбий-педагогик ижодкорлигини ривожлантириш технологияларини такомиллаштиришдан иборат.
ИИИ. Тадқиқотнинг илмий янгилиги: 
она тили таълимида антропосентрик ёндашувнинг илмий-методик жиҳатлари ўқув натижаларини тўла ташхислаш ва ўқитишда қайта такрорланиш имкониятини яратиш учун аниқ белгиланган ўқув мақсадларининг касбий тайёргарлик билан репрезентативлигини ифодаловчи методиканинг мослашувчан механизмини ишлаб чиқиш асосида аниқлаштирилган;
она тили таълимида антропосентрик ёндашувнинг дидактик имкониятлари ижтимоий-маданий муҳитда педагогик, психологик ва когнитив жиҳатдан ўзига хос хусусиятларига ега бўлган шахс фаолиятида дискурсив фаолият жараёнини касбий фаолият даражасини таҳлил қилишга йўналтирилган таълим субйектларининг ўзаро таъсирини ва таҳлилий ёндашиш кўникмаларини детерминантлигини емпирик баҳолаш асосида такомиллаштирилган;
бўлажак она тили ўқитувчиларини касбий тайёрлашнинг педагогик шарт-шароитлари педагогик мақсадга еришишнинг муваффақияти ва жараённинг йўналишини белгилаб берадиган ички ва ташқи алоқалар тизими ривожланишини таъминловчи коммуникатив, диагностик, ташкилий жиҳатларини функсионал имкониятларини комплекс уйғунлаштириш асосида такомиллаштирилган;
бўлажак она тили ўқитувчиларини касбий-педагогик тайёрлаш мезонлари педагогик жараён ва унинг таркибий қисмлари билан ўқув мақсадлари, билим, кўникма ҳамда индивидуал касбий тажрибани егаллаш ва ўзлаштириш асосида мантиқий фикрлаш, мустақил фаолият кўрсатишга оид шахсий фазилатларнинг ташқи ва ички омилларга йўналтирилган мониторингига дидактик устиворлик бериш асосида такомиллаштирилган; 
она тили таълимида антропосентрик ёндашув технологияларини такомиллаштириш моделининг фаолиятли-мазмунли компоненти комплекс омиллар таъсирини уйғунлаштиришга йўналтирилган педагогик жараённинг яхлит мазмуни ва унинг таркибий қисмлари билан вертикал интеграциясини босқичма-босқич муайян узвийликда режалаштириш ва натижавийлигининг динамиклигини таъминлаш орқали такомиллаштирилган. 
ИВ. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Она тили таълимидаги антропосентрик ёндашувнинг илмий-методик асослари ва технологияларини ривожлантириш бўйича илмий натижалар қуйидаги ишларда жорийланган:
она тили таълимида антропосентрик ёндашувнинг илмий-методик жиҳатлари ўқув натижаларини тўла ташхислаш ва ўқитишда қайта такрорланиш имкониятини яратиш учун аниқ белгиланган ўқув мақсадларининг касбий тайёргарлик билан репрезентативлигини ифодаловчи методиканинг мослашувчан механизмини ишлаб чиқиш асосида аниқлаштиришга доир таклифларидан педагогика олий таълим муассасалари ўзбек тили таълим йўналишлари учун “Нотиқлик маҳорати” дарслигини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Олий ва махсус таълим вазирлигининг 2022-йил 30-декабрдаги 429-сон буйруғи, 429-37-сонли гувоҳнома). Натижада она тили таълимига антропосентрик ёндашув технологияларини такомиллаштиришга доир илмий-методик тавсияларни оммалаштиришга еришилган;
она тили таълимида антропосентрик ёндашувнинг дидактик имкониятлари ижтимоий-маданий муҳитда педагогик, психологик ва когнитив жиҳатдан ўзига хос хусусиятларига ега бўлган шахс фаолиятида дискурсив фаолият жараёнини касбий фаолият даражасини таҳлил қилишга йўналтирилган таълим субйектларининг ўзаро таъсирини ва таҳлилий ёндашиш кўникмаларини детерминантлигини емпирик баҳолаш асосида такомиллаштиришга оид таклифлар Ўзбекистон педагогика фанлари илмий-тадқиқот институтида бажарилган ПЗ-20170930223 рақамли “Демократик ва ҳуқуқий жамиятни ривожлантиришда ёшлар ижтимоий фаоллигини ошириш механизмларини такомиллаштириш” номли лойиҳа доирасида белгиланган вазифалар ижросини таъминлашда фойдаланилган (Низомий номидаги Тошкент давлат педагогика университетининг 2023-йил 6-январдаги 02-07-26/04-сон маълумотномаси). Натижада бўлажак она тили ўқитувчисининг касбий-педагогик ижодкорлиги ривожлантирилган;
бўлажак она тили ўқитувчиларини касбий тайёрлашнинг педагогик шарт-шароитлари педагогик мақсадга еришишнинг муваффақияти ва жараённинг йўналишини белгилаб берадиган ички ва ташқи алоқалар тизими ривожланишини таъминловчи коммуникатив, диагностик, ташкилий жиҳатларини функсионал имкониятларини комплекс уйғунлаштириш асосида такомиллаштиришга оид таклифлар Тошкент давлат педагогика университетида бажарилган ПЗ-2017927124 рақамли “Таълим муассасаларида ҳамкорлик педагогикаси асосида педагогик фаолиятни ривожлантириш” номли амалий лойиҳа доирасида белгиланган вазифалар ижросини таъминлашда фойдаланилган (Низомий номидаги Тошкент давлат педагогика университетининг 2023-йил 6-январдаги 02-07-26/04-сон маълумотномаси). Натижада антропосентрик ёндашув асосида касбий-педагогик ижодкорликни ривожлантириш технологиялари моделини такомиллаштиришга еришилган;
бўлажак она тили ўқитувчиларини касбий-педагогик тайёрлаш мезонлари педагогик жараён ва унинг таркибий қисмлари билан ўқув мақсадлари, билим, кўникма ҳамда индивидуал касбий тажрибани егаллаш ва ўзлаштириш асосида мантиқий фикрлаш, мустақил фаолият кўрсатишга оид шахсий фазилатларнинг ташқи ва ички омилларга йўналтирилган мониторингига дидактик устиворлик бериш асосида такомиллаштиришга доир таклиф ва тавсияларРеспублика Маънавият ва маърифат маркази ҳузуридаги Ижтимоий-маънавий тадқиқотлар институти фаолиятида фойдаланилган (Республика Маънавият ва маърифат маркази ҳузуридаги Ижтимоий-маънавий тадқиқотлар институтининг 2022-йил 17-майдаги 98-сон далолатномаси). Натижада антропосентрик ёндашув асосида бўлажак она тили ўқитувчисининг таянч маънавий компетенсиялари такомиллаштирилган;
она тили таълимида антропосентрик ёндашув технологияларини такомиллаштириш моделининг фаолиятли-мазмунли компоненти комплекс омиллар таъсирини уйғунлаштиришга йўналтирилган педагогик жараённинг яхлит мазмуни ва унинг таркибий қисмлари билан вертикал интеграциясини босқичма-босқич муайян узвийликда режалаштириш ва натижавийлигининг динамиклигини таъминлаш орқали такомиллаштиришга доир таклифлар ва тавсияларидан “Ўзбекистон тарихи” телеканалида ефирга узатилган “Тақдимот” кўрсатуви ссенарийсини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон миллий телерадиокомпаниясининг 2022-йил 9-сентабрдаги 06-31-1469-сон маълумотномаси). Натижада ушбу кўрсатувлар мазмунан бойиб, телетомошабинларда мулоқотга киришиш бўйича назарий ва амалий кўникмалар шаклланишига асос бўлган.