Умирзақов Қодиржон Тойиржоновичнинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

И.Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Ўлчов – даража ергаш гапли қўшма гапларнинг қиёсий – типологик тадқиқи (инглиз ва ўзбек тиллари мисолида)”, 10.00.06 – “Қиёсий адабиёцҳунослик, чоғиштирма тилшунослик ва таржимашунослик” (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2022.4.ПҳД/Фил2999.     
Илмий раҳбар: Якубов Жамолиддин Aбдувалийевич, филология фанлари доктори, профессор. 
Диссертация бажарилган муассаса номи: Aндижон давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Наманган давлат университети, ПҳД03/31.03.2021.Фил.76.05.
Расмий оппонентлар: Садиков Зохид Якубжанович, филология фанлари доктори, доцент; Шерматов Aкрам Aбдуҳакимович, филология фанлари номзоди, доцент.
Йетакчи ташкилот: Фарғона давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
ИИ. Тадқиқот мақсади инглиз ва ўзбек тиллардаги икки предикацияли (бипредикатив) ўлчов-даража ергаш гапли қўшма гапларнинг номинатив, коммуникатив, таркибий-мазмуний (структурал-семантик), функсионал-прагматик ва антропосентрик хусусиятларини очиб беришдан иборат. 
ИИИ. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
ўлчов-даража муносабатларини ифодаловчи бирликлар номенклатураси аниқланиб, улар ўртасида мавжуд ўлчов-даража муносабатини ифодаловчи воситаларнинг умумий миқдори, умумий ҳамда хусусий структурал-семантик, функсионал-прагматик ўхшашликлари ва фарқлари далилланган; 
ўлчов-даража ергаш гапли қўшма гаплар компонентларининг синтактик парадигмаси, стилистик хусусиятлари, улардаги еллипсис, парцелляция ҳодисаларининг позицион хусусиятлари, компонентларини боғловчи лексик ва стилистик воситалар, еллипсис ва парселляция ҳодисаларининг контекстуал намоён бўлиши, ўлчов-даража ергаш гапли қўшма гапларнинг асимметрик табиати очиб берилган;
ўлчов-даража ергаш гапли қўшма гапларнинг инглиз тилида учта ва ўзбек тилида йеттита синтактик омонимик моделлари мавжуд еканлиги аниқланган;
ўлчов-даража ергаш гапли қўшма гапларнинг трансференциясидаги мақбул усуллари ва йўллари аниқланиб, ўлчов-даража ергаш гапли қўшма гапларни тил ўрганувчиларга ўргатишнинг интенсив, тил ва нутқ компетенцияларини ривожлантиришга қаратилган тиллараро еквивалентлиги асосланган. 
ИВ. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Инглиз ва ўзбек тилларидаги ўлчов-даража ергаш гапли қўшма гапларнинг қиёсий-типологик тадқиқи асосида:
ўлчов-даража муносабатларини ифодаловчи бирликлар номенклатураси, улар ўртасида мавжуд ўлчов-даража муносабатини ифодаловчи воситаларнинг умумий миқдори, умумий ҳамда хусусий структурал-семантик, функсионал-прагматик ўхшашликлари ва фарқлари ҳақида олинган натижалардан Йевропа Иттифоқи томонидан Ерасмус+ дастурининг 2016-2018 йилларга мўлжалланган 561624-ЕРР-1-2015-Ук-ЕППкA2-CБҲЕ-СПЕРAСМУС + СВНЕ ИМЕП: “Ўзбекистонда олий таълим тизими жараёнларини модернизациялаш ва халқаролаштириш” (2016-2018) мавзусидаги фундаментал лойиҳани бажаришда қўлланилган (Самарқанд давлат чет тиллар институтининг 2022 йил 1 февралдаги 167/30.02.01-сон маълумотномаси). Натижада инновацион тадқиқот лойиҳаси асосида ўқитувчиларнинг лингво, социопрагматик, чоғиштирма тилшунослик ва таржимашунослик соҳаларидаги билимлари ошган;
ўлчов-даража ергаш гапли қўшма гаплар компонентларининг синтактик парадигмаси, стилистик хусусиятлари, улардаги еллипсис, парцелляция ҳодисаларининг позицион хусусиятлари, компонентларини боғловчи лексик ва стилистик воситалар, еллипсис ва парселляция ҳодисаларининг контекстуал намоён бўлиши, ўлчов-даража ергаш гапли қўшма гапларнинг асимметрик табиати тўғрисида олинган илмий хулосалардан 2014-2015 йиллардаги И-204-4-5 рақамли “Инглиз тили мутахассислик предметларидан ахборот-коммуникацион технологиялари асосида виртуал ресурслар яратиш ва ўқув жараёнига жорий етиш” мавзусидаги амалий лойиҳани бажаришда фойдаланилган (Самарқанд давлат чет тиллар институтининг 2022 йил 1 февралдаги 168.30.02.01-сон маълумотномаси). Натижада мазкур тақдиқотда ўлчов-даража муносабатини ифодаловчи лисоний воситаларнинг умумий йиғиндиси берилди ва ўлчов-даража семантик майдони ўнатилди ҳамда ушбу семантик майдон конституйентларига “сифат ёки миқдорий ўлчов+ҳаракат, ҳолат, жараён ёки белги даражаси” икки қисмли семантик қурилмасининг хослиги аниқланган;
ўлчов-даража ергаш гапли қўшма гапларнинг трансференциясидаги мақбул усуллари ва йўллари аниқланиб, ўлчов-даража ергаш гапли қўшма гапларни тил ўрганувчиларга ўргатишнинг интенсив, тил ва нутқ компетенцияларини ривожлантиришга қаратилган машқлар тизимига асосланган тиллараро еквивалентлигини тадқиқ етиш, интерференцияга сабаб бўлувчи омилларнинг моҳияти ёритиб берилишидаги бугунги кун учун аҳамияти тўғрисидаги маълумотлардан Ўзбекистон Миллий телерадиокомпанияси “Ўзбекистон” телерадиоканали ДУК “Маданий-маърифий ва бадиий ешиттиришлар” муҳарририяти томонидан тайёрланган “Таълим ва тараққиёт”, “Aдабий жараён”, радио ешиттиришлар ссенарийсини тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон МТРК, “Ўзбекистон” телерадиоканалининг 2021 йил 20 декабрдаги 04-25-1911-сон маълумотномаси). Натижада ушбу телекўрсатувлар учун тайёрланган медиал материаллар мазмун жиҳатдан мукаммаллашган.