Тагайев Мамаразак Aбдийевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

И. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “ХХ асрнинг ИИ ярми – ХХИ аср бошларида Ўзбекистонда болалар тиббиёти тарихи”, 07.00.01 - Ўзбекистон тарихи, 07.00.02 – Фан ва технологиялар тарихи (тарих фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: Б2022.1.ПҳД/Тар427.
Илмий раҳбар: [Зияева Доно Хамидовна], тарих фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон Республикаси Фанлар Aкадемияси Тарих институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон Миллий университети, ДСc.03/30.12.2019.Тар.01.04 рақамли илмий кенгаш асосида тузилган бир марталик Илмий кенгаш.
Расмий оппонентлар: Ишанходжайева Замира Раимовна, тарих фанлари доктори, профессор; Мўминова Гавҳар Есоновна, тарих фанлари доктори, профессор. 
Йетакчи ташкилот: Самарқанд давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
ИИ. Тадқиқотнинг мақсади ХХ асрнинг иккинчи ярми – ХХИ аср бошларида Ўзбекистонда болалар тиббиётининг ҳолати, ривожланиш жараёнлари ва муаммоларини очиб беришдан иборат. 
ИИИ. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
ХХ асрнинг иккинчи ярми ва ХХИ аср бошларига келиб кучайиб кетган сув ва атмосферанинг ифлосланиши, қишлоқ жойларида тоза ичимлик сувининг йетишмаслиги, гигийеник ҳолатларга еътибор бермаслик оқибатида болалар орасида юқумли касалликлар, хусусан сариқ касаллиги, ўсмирлар ўртасида нафас йўллари касаллиги, сил касаллиги ортиб борганлиги далилланган; 
мустақиллик йилларида Ўзбекистонда болалар саломатлигини муҳофаза қилиш вазифалари кучайтирилсада, лекин ўсмирлар ўртасида нафас йўллари касаллиги, сил касаллиги мунтазам юқори бўлганлиги, 5 ёшгача бўлган болалар орасида нафас йўллари касаллиги Республиканинг бошқа вилоятларига нисбатан Сурхондарё ва Фарғона виоятларида кўпроқ фоизни ташкил етганлиги аниқланган;
мустақиллик арафасида республикада тиббиёт муассасаларида ташхис қўйиш тиббиёт асбоб-ускуналарни йетишмаслиги, мавжудларини ҳам ишлата оладиган мутахассисларнинг камлиги, шифокорлар иш шароитларининг йўқлиги ва муносиб турмуш даражасининг таъминланмаганлиги, натижасида педиатрларнинг асосан хорижга ишлаш сабаб бўлганлиги натижасида республикада педиатр ҳамда замонавий дори воситаларидан фойдаланиш бўйича малакали мутахассисларнинг йетишмаслигига олиб келганлиги аниқланган;
Янги Ўзбекистонда чақалоқларнинг ўлим ҳолатларини камайтириш мақсадида халқаро ҳамжамият билан ҳамкорликда перинатал (туғруқдан олдин ва туғруқ даврида туғилган чақалоқлар) аудит амалиёти қабул қилиниб, неонатал (янги туғилган чақалоқлар) парвариш бўйича таълим муассасаларида ўқитувчиларни тайёрлаш жараёни қайта кўриб чиқилиши патронаж парвариш тизимини моделлаштиришга ёрдам берганлиги, республиканинг вилоят ва туманларида музлатгичлар ўрнатилиб, тўққиз хил ваксиналарни хавфсиз сақлаш имконияти яратилганлиги далилланган. 
ИВ. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. ХХ асрнинг ИИ ярми – ХХИ аср бошларида Ўзбекистонда болалар тиббиёти тарихи мавзуси доирасида олиб борилган илмий тадқиқотлар асосида:
Ўзбекистонда болалар тиббиёти тизимига замонавий технологиялар ва инновацияларнинг жорий етилиши, оналар ва болалар соғлиғини сақлашга, ўсиб келаётган авлод саломатлигига ғамхўрлик қилиш борасида тўпланган маълумотлардан “Ислом Каримов музейи”нинг “Биринчи Президент ва мустақил Ўзбекистон соғлиқни сақлаш тизими” бўлимида диаграмма ва статистик рақамлардан, шунингдек, музей експонатларини жойлаштиришда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Биринчи Президенти И.Каримов номидаги илмий-маърифий ёдгорлик мажмуасининг 2020 йил 2 ноябрдаги 1/149-сон маълумотномаси). Натижаларнинг қўлланилиши илмий-маърифий ёдгорлик мажмуасига ташриф буюрувчиларга ва илмий тадқиқотчиларга “ХХ асрнинг ИИ ярми – ХХИ аср бошларида Ўзбекистонда болалар тиббиёти тарихи” бўйича аниқ тасаввурларга ега бўлиш имконини берган;
ХХ асрнинг иккинчи ярми ва ХХИ аср бошларига келиб кучайиб кетган сув ва атмосферанинг ифлосланиши, қишлоқ жойларида тоза ичимлик сувининг йетишмаслиги, гигийеник ҳолатларга еътибор бермаслик оқибатида болалар орасида юқумли касалликлар, хусусан сариқ касаллиги, ўсмирлар ўртасида нафас йўллари касаллиги, сил касаллиги ортиб борганлигига доир тўпланган маълумотлардан ТошПТИнинг “Жамоат саломатлиги ва соғлиқни сақлашни бошқариш” кафедрасида талабаларга болалар тиббиёти тарихини ёритишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2021 йил 18 январдаги 89.03.261-сон маълумотномаси). Натижаларининг қўлланиши педиатрия соҳасини ривожлантиришга ва талабаларга педиатрия тарихини ёритишга хизмат қилган;
мустақиллик арафасида республикада тиббиёт муассасаларида ташхис қўйиш тиббиёт асбоб-ускуналарни йетишмаслиги, мавжудларини ҳам ишлата оладиган мутахассисларнинг камлиги, шифокорлар иш шароитларининг йўқлиги ва муносиб турмуш даражасининг таъминланмаганлиги, натижасида педиатрларнинг асосан хорижга ишлаш сабаб бўлганлиги натижасида республикада педиатр ҳамда замонавий дори воситаларидан фойдаланиш бўйича малакали мутахассисларнинг йетишмаслигига олиб келганлиги, Янги Ўзбекистонда чақалоқларнинг ўлим ҳолатларини камайтириш мақсадида халқаро ҳамжамият билан ҳамкорликда перинатал (туғруқдан олдин ва туғруқ даврида туғилган чақалоқлар) аудит амалиёти қабул қилиниб, неонатал (янги туғилган чақалоқлар) парвариш бўйича таълим муассасаларида ўқитувчиларни тайёрлаш жараёни қайта кўриб чиқилиши патронаж парвариш тизимини моделлаштиришга ёрдам берганлиги, республиканинг вилоят ва туманларида музлатгичлар ўрнатилиб, тўққиз хил ваксиналарни хавфсиз сақлаш имконияти яратилганлиги борасидаги маълумотлардан “Ўзбекистон тарихи” телеканалида ефирга узатилган “Тақдимот” кўрсатувини тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон Миллий Телерадиокомпаниаси “Ўзбекистон телерадиоканали” давлат унитар корхонасининг 2021 йил 6 июлдаги 02-40-1138-сон маълумотномаси). Натижаларнинг қўлланилиши болалар тиббиётининг умумий холати, мустақиллик даврида амалга оширилган ислоҳатлар, педиатрия соҳасини ривожлантиришда тутган ўрни, соғлиқни сақлаш тизимининг асосий йўналишлари муҳим аҳамият касб етган.