Sayt test rejimida ishlamoqda

Уринов Бахром Жамолиддиновичнинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

И.Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Хорижий тажрибалар асосида талабаларга иқтисодий фанларни ўқитиш сифатини ошириш методикаси”, 13.00.02 - Таълим ва тарбия назарияси ва методикаси (иқтисодиёт) (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B.2022.4PhD/Ped.1830.
Илмий раҳбар: Aсқарова Угулхон Мамашакировна, педагогика фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Наманган давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи: Наманган давлат университети, PhD.03/04.06.2020.Ped.76.02. 
Расмий оппонентлар: Уринов Aхмаджон Кушакович, физика-математика фанлари доктори, профессор; Хўжайев Aлижон Aтабайевич, педагогика фанлари бўйича фалсафа доктори(PhD), доцент.
Йетакчи ташкилот: Қарши давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
ИИ. Тадқиқотнинг мақсади хорижий тажрибалар асосида иқтисодий фанларни ўқитиш сифатини ошириш методикасини такомиллаштиришдан иборат.
ИИИ. Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат: 
иқтисодий фанларни ўқитиш сифатига таъсир етувчи интернал (ижобий мотивлар, билишга қизиқиш, мақсадни аниқ белгилаш, натижага еришишга интилиш, психологик тўсиқлар) ва екстернал (ташқи рағбат, қулай таълим муҳити, академик мобиллик, амалий йўналтирилганлик) омиллар “билимларнинг коммерцияланишуви” ва “транснационал таълим” моделларининг продуктогенлик даражасини бевосита ҳисобга олиш орқали аниқлаштирилган;
иқтисодий таълим жараёнига илғор хорижий тажрибаларни татбиқ етишнинг адаптив-интеграцион моделининг ташкилий-методик компоненти таълим йўналишлари ва мутахассисликларини диверсификациялаш, КПИ рейтинг тизими бўйича профессор-ўқитувчилар ўртасида индивидуал рақобатга йўналтирилган креатив муҳитни лойиҳалаш жараёнлари интенсивлик даражасини вертикал ва горизонтал йўналишларда кенгайтириб бориш мантиқига устуворлик бериш асосида такомиллаштирилган;
иқтисодий фанларни ўқитиш сифатини хорижий тажрибалар асосида оширишнинг таксономик тавсифга ега идрок етиш, англаш, тушуниш каби мезонлари далилий ва даражавий кўрсаткичларнинг валидлигини белгилаб беришга йўналтирилган бечмаркинг модели параметрлари (маълумотлар тўплаш, натижаларни таҳлил қилиш, ўзгартиришлар киритиш) билан қайта алоқаси идентивлигини қатъий белгилаш орқали аниқлаштирилган;
иқтисодий фанларни ўқитишнинг квалиметрияга асосланган методикаси “ўқитувчининг нутқига ажратилган вақт” (Теачер талкинг тиме) ва талабанинг ўз фикр-мулоҳазаларини билдириши учун ажратилган вақт (Студент талкинг тиме) тамойилига устуворлик беришга асосланган коллаборатив ўқитиш технологияси бўйича модулли-рейтинг машғулотларининг технологик харитасини ишлаб чиқиш орқали такомиллаштирилган.
ИВ. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Хорижий тажрибалар асосида иқтисодий фанларни ўқитиш сифатини ошириш методикаси бўйича илмий тадқиқот натижалари асосида: 
иқтисодий фанларни ўқитиш сифатига таъсир етувчи интернал ва екстернал омилларни “билимларнинг коммерцияланишуви” ва “транснационал таълим” моделларининг продуктогенлик даражасини бевосита ҳисобга олиш орқали аниқлаштиришга доир таклифлардан Наманган давлат университетининг “Ўзбекистон олий таълими жараёнини модернизациялаш ва халқаролашувини ривожлантириш (561624-ЕПП.)” (2018-2022-йй.) халқаро лойиҳасининг иқтисодий таълим сифатини ошириш жараёнларини такомиллаштириш қисмини бажаришда фойдаланилган (Тошкент давлат педагогика университетининг 2022-йил 26-июлдаги 02-07-1996/04-сон далолатномаси). Натижада, олий педагогик таълим мазмуни модеринизациялашга йўналтирилган ўқув дастурларини такомиллаштиришга хизмат қилган; 
иқтисодий таълим жараёнига илғор хорижий тажрибаларни татбиқ етишнинг адаптив-интеграцион моделининг ташкилий-методик компонентини таълим йўналишлари ва мутахассисликларини диверсификациялаш, КПИ рейтинг тизими бўйича профессор-ўқитувчилар ўртасида индивидуал рақобатга йўналтирилган креатив муҳитни лойиҳалаш жараёнлари интенсивлик даражасини вертикал ва горизонтал йўналишларда кенгайтириб бориш мантиқига устуворлик бериш асосида такомиллаштиришга доир таклиф ва тавсиялардан Наманган давлат университетининг ПЗ-20170929727.“Олий таълим сифати диагностикаси ва уни амалга ошириш механизмини такомиллаштириш” (2018-2020-йй.) амалий лойиҳанинг талабаларнинг ўзлаштириш сифатини қиёсий диагностика қилиш мезонларини ишлаб чиқиш қисмини бажаришда фойдаланилган (Тошкент давлат педагогика университетининг 2022-йил 26-июлдаги 02-07-1996/04-сон далолатномаси). Натижада, иқтисодий фанларни ўқитиш сифатини баҳолашнинг шаффофлиги ва мақбуллигини таъминлаш имконияти оширилган;
иқтисодий фанларни ўқитиш сифатини хорижий тажрибалар асосида оширишнинг таксономик тавсифга ега идрок етиш, англаш, тушуниш каби мезонларини далилий ва даражавий кўрсаткичларнинг валидлигини белгилаб беришга йўналтирилган бечмаркинг модели параметрлари билан қайта алоқаси идентивлигини қатъий белгилаш орқали аниқлаштиришга доир амалий тавсиялардан Ўзбекистон Миллий университетининг ПЗ-2017093020. “Олий ва ўрта махсус таълим тизимини ижтимоий-иқтисодий ривожлантириш ва прогнозлаштиришнинг услубий асосларини ишлаб чиқиш ва комплекс дастурини яратиш” (2018-2020-йй.) амалий лойиҳасининг иқтисодий фанларни ўқитиш сифати ва самарадорлиги квалиметрияси қисмини бажаришда фойдаланилган. (Ўзбекистон Миллий университетининг 2022-йил 30-декабрдаги 04/11-8547-сон далолатномаси). Натижада, иқтисодий фанларни ўқитишда ижтимоий-иқтисодий ривожлантириш ва прогнозлаштиришга доир ўқув материалларидан фойдаланиш самарадорлигини оширишга еришилган; 
иқтисодий фанларни ўқитишнинг квалиметрияга асосланган методикасини “ўқитувчининг нутқига ажратилган вақт” ва талабанинг ўз фикр-мулоҳазаларини билдириши учун ажратилган вақт тамойилига устуворлик беришга асосланган коллаборатив ўқитиш технологияси бўйича модулли-рейтинг машғулотларининг технологик харитасини ишлаб чиқиш орқали такомиллаштиришга доир амалий таклиф ва тавсиялардан Наманган давлат университетининг ПЗ-20170929727 “Олий таълим сифати диагностикаси ва уни амалга ошириш механизмини такомиллаштириш” (2018-2020-йй.) амалий лойиҳасининг сифат диагностикасини лойиҳалаш технологияларини ишлаб чиқиш қисмини бажаришда фойдаланилган. (Низомий номидаги Тошкент давлат педагогика университетининг 2022-йил 26-июлдаги 02-07-1996/04-сон далолатномаси). Натижада, олий таълим муассасаларида сифат диагностикаси ва коррекцияси самарадорлигини оширишга хизмат қилган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish