Sayt test rejimida ishlamoqda

Қўлдашева Дилнавоз Хатамовнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

И.Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Фурқат ғазалларининг лингвопоетик тадқиқи”, 10.00.01 – Ўзбек тили (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B.2022.1.PhD/Fil2168.    
Илмий раҳбар: Искандарова Шарифа Мадалийевна, филология фанлари доктори, профессор. 
Диссертация бажарилган муассаса номи: Фарғона давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Фарғона давлат университети, DSc.03/30.12.2019.Fil.05.02.
Расмий оппонентлар: Улуқов Носиржон Муҳаммадалийевич, филология фанлари доктори, профессор, Жамолиддинова Дилноза Мирхожиддиновна, филология фанлари доктори, профессор. 
Йетакчи ташкилот: Aндижон давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
ИИ.Тадқиқотнинг мақсади Фурқат ғазалларида қоълланилган лисоний бирликларни структур-семантик ва функсионал-услубий хусусиятларини очиб беришдан иборат.
ИИИ.Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
Фурқат ғазалларида қоълланилган лисоний воситаларнинг шаклий ва маъновий муносабатлари, 2 таркибдан 5 таркибгача боълган синоним бирликлар, оъз ва оъзлашган қатлам, лексемалар зиддиятига асосланган антонимик бирликларнинг семантик хусусиятлари, услубий ва функсионал оъзгаришлари асослаб берилган;
Фурқат шеъриятида қоълланилган телегром, виставка, гимназия, мошина сингари умумий, оташ ароба, мусулмония, нозикшунос каби индивидуал неологизмлар, шунингдек, қамар, саҳв, котиб, қудрат, истиғно, фориғ каби арабча, чашма, бежо, дилбаста, зулф, жоду сингари форс-тожикча ва танса, печ, порохот, музикон каби русча-байналмилал соъзларнинг оърни, улардаги маъно кенгайиши ва торайишига хос луғавий қонуниятлар очиб берилган;
шоир ғазалларида қоълланилган Канъон, Довуд, Искандар, Юсуф, Масиҳ, Мажнун, Фарҳод сингари юзга яқин антропоним ва Кашмир, Хоътан, Яман, Хито каби топонимларнинг мумтоз бадиий матндаги функсионал хусусиятлари аниқланган;
ижодкорнинг бадиий маҳоратини белгиловчи биоморф, фазовий, зооморф, орнитонимик кодли индивидуал оъхшатишлар, шоир ғазалларида кенг қоълланилган метафора, жонлантириш, сифатлаш ва бадиий такрорнинг анъанавий ва оъзига хос лисоний воситалар билан ифодаланиши, уларнинг шоир ижодида тутган бадиий қиммати ёритиб берилган.
ИВ. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Фурқат ғазалларининг лингвопоетик хусусиятларини тадқиқ етиш боъйича олинган илмий натижалар асосида:
Фурқат ғазалларида қоълланилган лисоний воситаларнинг шаклий ва маъновий муносабатлари, 2 таркибдан 5 таркибгача боълган синоним бирликлар, оъз ва оъзлашган қатлам, лексемалар зиддиятига асосланган антонимик бирликларнинг семантик хусусиятлари, услубий ва функсионал оъзгаришларига доир хулосалардан Оъзбекистон педагогика фанлари илмий тадқиқот институти Қорақалпоғистон филиали томонидан олиб борилган ХТ-Ф2-011 “Қорақалпоқ тилини оъқитишни такомиллаштиришнинг назарий-услубий асосларини комплекс тадқиқ етиш ва консепсиясини ишлаб чиқиш” мавзусидаги ва “Ҳозирги қорақалпоқ тилида функсионал соъз ясалиши” (2021-2026) мавзусидаги фундаментал лойиҳани амалга оширишда фойдаланилди (Т.Н.Қори Ниёзий номидаги Оъзбекистон педагогика фанлари илмий тадқиқот институти Қорақалпоғистон филиали 2022-йил 20-октабрдаги 282-сон маълумотномаси ва 282/1-сон далолатномаси). Натижада қорақалпоқ тилида функсионал соъз ясалиши хусусиятларини таҳлил қилишда муайян бадиий матнлардаги лексик бирликларнинг шаклий ва маъновий муносабатлари шарҳи бойитилишига еришилган; 
Фурқат шеъриятида қоълланилган телегром, виставка, гимназия, мошина сингари умумий, оташ ароба, мусулмония, нозикшунос каби индивидуал неологизмлар, шунингдек, қамар, саҳв, котиб, қудрат, истиғно, фориғ каби арабча, чашма, бежо, дилбаста, зулф, жоду сингари форс-тожикча ва танса, печ, порохот, музикон каби русча-байналмилал соъзларнинг оърни, улардаги маъно кенгайиши ва торайишига хос луғавий қонуниятларига оид хулосалардан Оъзбекистон педагогика фанлари илмий тадқиқот институти Қорақалпоғистон филиали томонидан олиб борилган Ф3-2016-0908165532-рақамли “Қорақалпоқ тилининг янги алфавит ва имло қоидаларига мувофиқ она тили ва адабиётини ривожлантириш методикаси” мавзусидаги фундаменал лойиҳани амалга оширишда фойдаланилган (Т.Н.Қори Ниёзий номидаги Оъзбекистон педагогика фанлари илмий тадқиқот институти Қорақалпоғистон филиалининг 2022-йил 20-октабрдаги 283-сон маълумотномаси ва 283/1-сон далолатномаси). Натижада қорақалпоқ тилининг семантик-таркибий тузилишини ёритишга еришилган, лексик бирликларнинг маъно хусусиятлари бойитилган;
шоир ғазалларида қоълланилган Канъон, Довуд, Искандар, Юсуф, Масиҳ, Мажнун, Фарҳод сингари юзга яқин антропоним ва Кашмир, Хоътан, Яман, Хито каби топонимларнинг мумтоз бадиий матндаги функсионал хусусиятларини аниқлашга доир илмий хулосалардан Оъзбекистон педагогика фанлари илмий тадқиқот институти Қорақалпоғистон филиали томонидан олиб борилган Ф3-2016-0908165532-рақамли “Қорақалпоқ тилининг янги алфавит ва имло қоидаларига мувофиқ она тили ва адабиётини ривожлантириш методикаси” мавзусидаги фундаменал лойиҳани амалга оширишда фойдаланилган (Т.Н.Қори Ниёзий номидаги Оъзбекистон педагогика фанлари илмий тадқиқот институти Қорақалпоғистон филиалининг 2022-йил 20-октабрдаги 283-сон маълумотномаси ва 283/1-сон далолатномаси). Натижада оътказилган лойиҳа ва маънавий-маърифий тадбирлар бадиий-илмий жиҳатдан мукаммаллашган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish