Шарипова Мафтунахон Жамшид қизининг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

И.Умумий маълумот 
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “Чорва номлари асосида шаклланган ўзбек халқ мақолларининг лингвопоетик ва услубий хусусиятлари” (“Қўй” луғавий-маъновий гуруҳи асосида)”, 10.00.01 – Ўзбек тили (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2022.3.PhD/Fil2724.
Илмий раҳбар: Жўрайева Бибиш Мухсиновна, филология фанлари доктори (DSc), доцент. 
Диссертация бажарилган муассаса номи: Бухоро давлат университети. 
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи (муассасалар), ИК рақами: Бухоро давлат университети, DSc.03/04.06.2021.Fil.72.09.
Йетакчи ташкилот: Жиззах давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
ИИ.Тадқиқотнинг мақсади ўзбек халқ мақолларидаги “Қўй” ЛМГига алоқадор бирликларни семантик гуруҳларга ажратган ҳолда тавсифлаш, шу асосда ҳар бир маъновий гуруҳга хос бирликларнинг лингвопоетик ва услубий хусусиятларини очиб беришдан иборат. 
ИИИ. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
“Қўй” ЛМГига оид бирликлар иштирок етган 261 та ўзбек халқ мақоли, ушбу мақоллар асосида шаклланган 52 та семантик гуруҳ ҳамда “Қўй” ЛМГига оид 32 та луғавий бирлик аниқланган;
“Қўй” ЛМГига тегишли бирликлардан ўзбек халқ мақоллари таркибида қўлланилишига кўра фаол (қўй, қўчқор, қўзи); нофаол (совлиқ, тўқли, шишак, ҳисори, жайдари); қўлланилмаган (барра, тусоқ, чори, новчори, панжи, манғи, чанғи, марри, қирри, бўрдоқи, бақлан, жундас жайдари, қўнғироти, араби, мерикос, ширбоз, балдер қози, бақлан, тишак, ирк, ман, васила, олот зотли, қоракўл (нав)) лексик бирликлар мавжудлиги асосланган. 
Қўй” ЛМГига оид лексемаларнинг ассоциатив майдони белгиланиб, мазкур майдондан қўйчи, қўйчивон, ғанчи каби бирликлар ҳам ўрин олиши далилланган;
“Қўй” ЛМГига мансуб бирликлардан “қўй” (40 дан ортиқ); “қўчқор” (3 та); “қўзи” (8 та); “тўқли” (3 та); “совлиқ” (1 та) “ҳисори” (1 та); “шишак” (1 та), “жайдари” (1 та) лексемалари қатнашган мақолларнинг услубий хусусиятлари, семантикаси, бадиий-естетик қиймати белгиланган.
ИВ.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Олинган илмий натижалар қуйидаги ишларда жорийланган:
 “Қўй” ЛМГига оид бирликлар иштирок етган 261 та ўзбек халқ мақоли, ушбу мақоллар асосида шаклланган 52 та семантик гуруҳ ҳамда “Қўй” ЛМГига оид 32 та луғавий бирликларнинг лингвопоетик ва услубий хусусиятларининг ўрганилиши, мақоллардаги “Қўй” ЛМГига оид бирликларнинг маъно ифодалаш имкониятлари қайд етилган илмий хулосалардан Ўзбекистон Фанлар академияси Қорақалпоғистон бўлими Қорақалпоқ гуманитар фанлар илмий-тадқиқот институтининг ФA-A1-Г007 “Қорақалпоқ нақл-мақоллари лингвистик тадқиқот обйекти сифатида” мавзусидаги фундаментал лойиҳада (2013-2015-йй) фойдаланилган (Ўзбекистон Фанлар академияси Қорақалпоғистон бўлими Қорақалпоқ гуманитар фанлар илмий-тадқиқот институтининг 2022-йил 22-ноябрдаги 432/1-сон маълумотномаси) Натижада лойиҳа доирасида таҳлилга тортилган мақоллар ҳақидаги назарий билимларнинг янги маълумотлар билан бойишига еришилган;
“Қўй” ЛМГига тегишли бирликлардан ўзбек халқ мақоллари таркибида қўлланилишига кўра фаол (қўй, қўчқор, қўзи); нофаол (совлиқ, тўқли, шишак, ҳисори, жайдари); қўлланилмаган лексик бирликлардан Aлишер Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университетининг A-ОТ-2019-10 рақамли “Ўзбек тилида нейминг: меъёрий-ҳуқуқий асосларини яратиш” мавзусидаги амалий лойиҳада диссертация илмий натижаларидан (2019-2022-йй) фойдаланилган. (Aлишер Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университетининг 2022-йил 16 декабрдаги 01/4-3495-сон маълумотномаси). Натижада бугунги кунда унутилган ёки унутилаётган миллий ўйин, удум, анъананларимиз сақланиб келаётганлигини таҳлил қилишда ушбу хулосаларига таянилган;
“Қўй” ЛМГига оид лексемаларнинг ассоциатив майдонига кирувчи қўйчи, қўйчивон, ғанчи каби бирликларнинг ҳам ўзбек халқ мақолларида миллий-маданий қарашларни акс еттиришдаги ўрни, унда миллий менталликни ифодаловчи ҳайвон номларининг лингвопоетик ва услубий хусусиятлари таҳлилидан Ўзбекистон Миллий телерадиокомпанияси “Бухоро” телеканалининг “Aссалом, Бухоро”, “Саккизинчи мўжиза” кўрсатувларида фойдаланилган (Ўзбекистон миллий телерадиокомпанияси “Бухоро” телеканалининг 2022-йил 28-ноябрдаги 1-313-сон маълумотномаси). Бу орқали ушбу кўрсатувларнинг илмий-оммабоплиги таъминланган ва улар янги маълумотлар билан такомиллашган.