Наврузова Муяссар Ғайбуллайевнанинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

И.Умумий маълумот 
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи):“Ўзбек фолклори тилида тиббий бирликларнинг етнолингвистик ва лингвопоетик ифода хусусиятлари”, 10.00.01 – Ўзбек тили (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2022.4.PhD/Fil2717.
Илмий раҳбар: Ғайбуллайева Нафиса Изатуллайевна, филология фанлари бўйича фаласафа доктори (PhD), доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Бухоро давлат университети ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи (муассасалар), ИК рақами: Бухоро давлат университети DSc.03/04.06.2021.Fil.72.09.
Расмий оппонентлар: Қувватова Дилрабо Ҳабибовна, филология фанлари доктори (DSc), профессор; Қиличев Байрамали Ергашович, филология фанлари номзоди, доцент. 
Йетакчи ташкилот: Қарши давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
ИИ.Тадқиқотнинг мақсади ўзбек фолклори тилида тиббий бирликларнинг етнолингвистик ва лингвопоетик ифода хусусиятларини лексик-семантик, лингвомаданий асосларда аниқлашдан иборат.
ИИИ.Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
фолкор тилида мавжуд тиббий лексик бирликларни кластерли ёндашув асосида сўз туркумлари бўйича от (безгак, терлама), сифат (фалаж, шол, титроқ), феъл (иситмалаш, қалтираш, есдан оғиш), талаффузига (бир бўғиндан беш бўғингача, урғули), орфографияси, морфемикаси, семантикаси, идиоматикаси, услуби, синтагматик ва парадигматик алоқалари мавжудлиги аниқланган;
ўзбек фолклори тилида тиббий бирликларнинг шаклланишига табунинг халқ еътиқодий қарашларига таъсири, уларнинг кўпинча иборалар, евфемизмлар, перифразалар, метафоралар орқали ифодаланиш услубияти етнолингвистик ва лингвопоетик жиҳатдан исботланган;
касаллик номлари таркибида мифонимлар, ранглар (колоронимлар), ҳайвон номлари (зоонимлар), ўсимлик номлари (фитонимлар), қуш номлари (орнитонимлар) иштироки кузатилиши, ўзбек тилида касалликлар туфайли инсонни номлаш (беморликка дахлдор антропонимлар), жой номлари (топонимлар), епонимлар ҳам учраши, бунда маъно кўчиш усулларининг (метафора, метонимия, синекдоха) ўрни далилланган;
фолклор асарлари тилида учрайдиган кинна, бадик, гулафшон, қулончиқ, бошоғриқ, ўлат ва бошқа касаллик атамалари ҳамда уларни даволовчи табиб, кинначи, бадикхон, қушноч, дилбардор ва бошқа сингариларнинг касбий номларини ифодаловчи лексик бирликларнинг семантикаси, морфологик структураси, етимологияси ҳамда деривацияси асосланган.
ИВ. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Ўзбек фолклори тилида тиббий бирликларнинг лингвопоетик ва лингвостилистик ифода хусусиятларини аниқлаш жараёнида еришилган илмий натижалар асосида:
ўзбек фолклори тилидаги тиббий бирликларнинг лексик, семантик, морфологик, деривацион, стилистик, етнолингвистик, лингвомаданий хусусиятлари, шунингдек, халқ тилининг тиббий бирликлардан фойдаланиш услубияти, лингвопоетик мақсади ва вазифалари тадқиқи билан боғлиқ назарий хулосалардан Бухоро давлат университетининг A-ОТ-2021-2-рақамли «Тиббиётга оид атамалар електрон платформасини яратиш» номли амалий лойиҳада (2020-2021-йй.) фойдаланилган (Бухоро давлат университетининг 2022-йил 19-декабрдаги 04-04/01-2696-сон маълумотномаси). Натижада, тиббий бирликларнинг халқ тили ва фолклор асарларидаги ўрни, шевалардаги турлича ко`ринишлари, етнолингвистик ва етнофолклористик асослари аниқланган;
фолклор асарлари тилида учрайдиган кинна, бадик, гулафшон, қулончиқ, бошоғриқ, ўлат каби касаллик атамалари ҳамда уларни даволовчи табиб, кинначи, бадикхон, қушноч, дилбардор ва бошқа касаллик ва улар билан бо`лиқ касб номларини ифодаловчи лексик бирликларнинг семантикаси, морфологик структураси, етимологияси ҳамда деривациясига оид хулосалардан олий таълимнинг 5111700-Бошланғич таълим йўналишида таҳсил олувчи талабалар учун яратилган “Она тили ўқитиш методикаси” номли ўқув қўлланмада фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2022-йил 2-августдаги 275-сон буйруғи, 257-010-рақамли нашр рухсатномаси). Натижада, лексикологияга ва морфологияга оид машқлар мазмуни тиббий бирликлар билан бойитилган ҳамда ўқув адабиёти такомиллаштирилган;
ўзбек фолклори тилида тиббий бирликларнинг шаклланишида табунинг, халқ еътиқодий қарашларининг таъсири, уларнинг кўпинча евфемизмлар орқали ифода етилиши, ўзбек фолклорида халқ тилининг тиббий бирликлардан фойдаланиш услубияти, лингвопоетик мақсадини ёритишдаги вазифалардан Ўзбекистон миллий телерадиокомпаниясининг “Ўзбекистон” телерадиоканалининг “Бедорлик”, “Ижод завқи”, “Таълим ва тараққиёт”, “Миллат ва маънавият” ешиттиришларининг ссенарийсини ёзишда фойдаланилган (Ўзбекистон миллий телерадиокомпаниясининг 2022-йил 20-декабрдаги 04-36-2096-сон маълумотномаси). Натижада телерадиодастурларда берилган кўрсатувлар орқали тингловчиларнинг ўзбек нутқида қўлланадиган тиббий бирликлар ва уларнинг мазмун-моҳияти хусусидаги қарашлари, тиббий маданият билан боғлиқ тушунчалари бойитилган.