Маҳманов Ориф Қудратовичнинг
фан доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “Олий малакали илмий ва илмий-педагог кадрлар аттестацияси жараёнларини мониторинг қилиш ахборот тизимининг модел ва алгоритмлари”, 05.01.10 - Ахборот олиш тизимлари ва жараёнлари (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2022.4.DSc/T455.
Илмий маслаҳатчининг Ф.И.Ш., илмий даражаси ва унвони: Зайнидинов Хакимжон Насиридинович, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Муҳаммад ал-Хоразмий номидаги Тошкент ахборот технологиялари университети.
Илмий кенгаш фаолият кўрсатаётган муассаса номи, Илмий кенгаш рақами: Тошкент ахборот технологиялари университети, DSc.13/30.12.2019.T.07.01.
Расмий оппонентлар: Игамбердиев Хусан Закирович, техника фанлари доктори, профессор, академик; Саидов Абдусобиржон Абдурахмонович, техника фанлари доктори, профессор; Каландаров Илёс Ибодуллаевич, техника фанлари доктори.
Етакчи ташкилот номи: Тошкент давлат транспорт университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Олий малакали илмий ва илмий педагог кадрлар аттестацияси мониторинги бизнес-жараёнларини моделлаштириш, маълумотлар тузилмаларини лойиҳалаштириш, ахборотларга ишлов бериш алгоритмлари ва ахборот тизимлари мажмуини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
олий малакали илмий ва илмий-педагог кадрлар аттестацияси хусусиятлари асосида ахборот оқимларини информатив параметрларига кўра тақсимлаш ҳамда функционал жараёнларини мақсадли бошқаришга қаратилган ахборот тизимларининг функционал-мантиқий моделлари, фойдаланиш сценариялари ва архитектураси ишлаб чиқилган;
олий малакали илмий ва илмий-педагог кадрлар аттестацияси жараёнларини рақамлаштиришда маълумотларни тақдим этишнинг концептуал, мантиқий ва жисмоний моделлари ҳамда маълумотлар базасидаги информатив майдонларни динамик ўзгаришига кўра фойдаланувчи интерфейсларини ташкил этиш модел ва алгоритмлари ишлаб чиқилган;
илмий даража ва илмий унвонлар бўйича аттестация жараёнларини мониторинг қилиш, маълумотларни йиғиш, сақлаш, ишлов бериш ҳамда олий малакали илмий ва илмий-педагог кадрлар аттестацияси бўйича мақсадли параметрларнинг мослашувига асосланган ахборот моделлари ишлаб чиқилган;
олий малакали илмий ва илмий-педагог кадрлар аттестацияси жараёнлари бўйича маълумотлар мажмуини унификациялаш, очиқлик ва шаффофликни таъминлашга хизмат қилувчи веб-сервиснинг ахборот моделлари ҳамда ягона ахборот тизими ишлаб чиқилган;
олий малакали илмий ва илмий-педагог кадрлар тўғрисидаги информатив маълумотларни электрон ҳукумат доирасидаги идоравий ахборот тизимлари билан боғланиши ҳамда маълумот алмашишини таъминловчи кўп босқичли интеграциялаш модел ва алгоритмлари ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши: Олий малакали илмий ва илмий-педагог кадрлар аттестацияси мониторингини ташкил этиш бўйича ишлаб чиқилган моделлар, алгоритмлар ва ахборот тизимлари мажмуалари асосида:
олий малакали илмий ва илмий-педагог кадрлар аттестацияси хусусиятлари асосида ахборот оқимларини информатив параметрларига кўра тақсимлаш ҳамда функционал жараёнларини мақсадли бошқаришга қаратилган мониторинг қилиш ахборот тизимларининг функционал-мантиқий моделлари ва автоматлаштирилган бошқарувнинг функционал тузилмалари асосида “Илмий даражалар комплекс-таҳлилий ахборот тизими” жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Олий аттестация комиссиясининг 2022-йил 7-декабрдаги 01-01/2777/1 сон маълумотномаси). Натижада диссертация ҳимояси ҳақидаги маълумотларни эълон қилиш ҳамда диссертация ҳимоясидан кейинги аттестация ишларини рўйхатга олиш вақти сезиларли даражага қисқартирилиб, ҳужжатларни вилоятларда жойлашган олий таълим ва илмий ташкилотлардан олиб келиш хизмат сафари билан боғлиқ ҳаражатлар шартли равишда 261 млн. сўмга иқтисод қилинган ва ушбу жараёнда “субъект-субъект” жонли учрашувига барҳам берилган;
олий малакали илмий ва илмий-педагог кадрлар аттестацияси жараёнларини рақамлаштиришда маълумотларни тақдим этишининг консептуал, мантиқий ва жисмоний моделлари ҳамда маълумотлар базасидаги информатив майдонларни динамик ўзгаришига кўра фойдаланувчи интерфейсларини ташкил этиш модел ва алгоритмлари асосида “Илмий унвонлар комплекс-таҳлилий ахборот тизими” жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Олий аттестация комиссиясининг 2022-йил 7-декабрдаги 01-01/2777/1 сон маълумотномаси). Ахборот тизимининг амалиётга жорий қилиниши натижасида илмий унвонлар бўйича аттестация ишларини рўйхатга олиш вақти сезиларли даражага қисқартирилган, қоғоз сарфи ўрта ҳисобда 1,5 тоннага тежалган ва ҳужжатларни вилоятлардан олиб келиш учун хизмат сафари билан боғлиқ ҳаражатлар шартли равишда 171 млн. сўмга иқтисод қилинган;
олий малакали илмий ва илмий-педагог кадрлар аттестацияси жараёнлари бўйича маълумотлар мажмуини унификациялаш, очиқлик ва шаффофликни таъминлашга хизмат қилувчи веб-сервиснинг ахборот моделлари асосида “Корпоратив электрон хужжатлар айланиш комплекс-таҳлилий ахборот тизими” жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Рақамли технологиялар вазирлигининг 2023-йил 21-февралдаги 33-8/1142 сон маълумотномаси). Натижада ахборот тизими орқали 2021–2022-йиллар давомида  олий таълим ва илмий ташкилотлар, илмий даражалар берувчи илмий кенгашлар ва ОАК ўртасидаги барча ёзишмалар корпоратив ахборот тизими орқали амалга оширилган. Мазкур ахборот тизимининг жорий қилиниши натижасида ҳужжат жўнатиш/қабул қилишга кетадиган вақт сезиларли даражага қисқартирилган, вилоятлардан ҳужжатларни олиб келиш сарф-ҳаражатларни тўлиқ қисқартирилган, жараёнда “субъект-субъект” жонли учрашувига барҳам берилган.
олий малакали илмий ва илмий-педагог кадрлар тўғрисидаги информатив маълумотларни электрон ҳукумат доирасидаги идоравий ахборот тизимлари билан боғланиши ҳамда маълумот алмашишини таъминловчи кўп босқичли интеграциялаш модел ва алгоритмлари асосида “Электрон ҳукумат идентификациялаш ягона тизими”, “Олим ахборот тизими”, “Давлат фуқаролик хизмати  ягона электрон ахборот-таҳлилий тизими” ва “Жисмоний шахслар маълумотлар базаси” билан интеграциялаш амалга оширилган (Ўзбекистон Республикаси Рақамли технологиялар вазирлигининг 2023-йил 21-февралдаги 33-8/1142 сон маълумотномаси). Натижада илмий даража ва илмий унвон бўйича маълумотларни тақдим этиш жараёнларини рақамлаштирилиши орқали қоғозбозликни камайтириш ҳамда соҳада шаффофликни таъминлашга эришилган.