Солиев Алишер Ўроқовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Артериал гипертензияда ўсиш ва зарарланиш оқсили омилларининг аҳамиятини гендер жиҳатлари», 14.00.36 – Аллергология ва иммунология; 14.00.05 – Ички касалликлар (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2022.1.PhD/Tib1464.
Илмий раҳбарлар: Наврузова Шакар Истамовна, тиббиёт фанлар доктори, профессор; Жарилкасинова Гаухар Жанизаковна, тиббиёт фанлари доктори.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Бухоро давлат тиббиёт институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Бухоро давлат тиббиёт институти, DSc.04/30.04.2022.Tib.93.01.
Расмий оппонентлар: Абдуллаев Равшанбек Бабажонович, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Тузанкина Ирина Александровна, тиббиёт фанлари доктори, профессор (Россия Федерацияси).
Етакчи ташкилот: Андижон давлат тиббиёт институти.
Диссертация йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: артериал гипертензияда ўсиш ва зарарланиш оқсили омилларини жинсни ҳисобга олган ҳолда ўрганиш ва унинг оғирлигини баҳолаш учун прогностик меъзонлар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
артериал гипертонияда кардиоген ва церебрал асоратларининг ривожланиши ва кечиши оғирлигининг меъзонлари биринчи марта ишлаб чиқилди: аёллар учун VEGF концентрациясининг бўсаға кўрсаткичлари 182,5 пг/мл ни ташкил қилиши асосланган; 
АГ билан оғриган эркакларда VEGF нинг қондаги бўсаға миқдори 185,5 пг/мл бўлса, церебрал асоратлар ривожланиш хавфи ошиши исботланган;
аретериал гипертониянинг 1-даражаси бўлган аёлларда қондаги IGF-I омили миокард инфаркти ривожланиш хавфининг индикатори эканлиги исботланган;
TGF-β1 омили чап қоринча гипертрофияси, ҳаётий муҳим органларда – юрак, бош  мия ва буйракда фиброз, склероз  хавфи юқорилиги эҳтимоллиги аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. 
Артериал гипертензияда ўсиш ва зарарланиш оқсили омилларининг аҳамиятини гендер жиҳатлариларини асослаш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
артериал гипертонгия ривожланишининг иммун-биокимёвий жиҳатларини ўрганиш бўйича олиб борилган тадқиқотнинг илмий натижалари асосида ишлаб чиқилган "Артериал гипертензияда ўсиш ва зарарланиш оқсили омилларини жинсни ҳисобга олган ҳолда прогностик аҳамияти" номли услубий тавсиянома тасдиқланган: (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2022 йил 16 апрелдаги 8н-м/349-сон маълумотномаси). Ушбу услубий тавсиянома жинсни ҳисобга олган ҳолда АГ диагностикаси ва даволашда дифференциал ёндашув учун хизмат қилган;
артериал гипертензияда ўсиш ва зарарланиш оқсили омилларининг аҳамиятини гендер жиҳатларини асослаш бўйича олинган илмий натижалар соғлиқни сақлаш амалиётига, жумладан, Бухоро тумани кўп тармоқли марказий поликлиникаси ва Когон тумани кўп тармоқли марказий поликлиникаси  клиник амалиётига татбиқ этилган. (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2022 йил 29 апрелдаги 8н-р/212-сон маълумотномаси). Олинган натижаларни амалиётга татбиқ этилиши артериал гипертензияда ўсиш ва зарарланиш оқсили омилларини жинсни ҳисобга олган ҳолда ўрганиш ва унинг оғирлигини баҳолаш учун прогностик меъзонлар беморларда кузатилиши мумкин бўлган асоратлар олдини олиб, иқтисодий тежамкорликка олиб келган ва беморларнинг ҳаёт сифати кўрсаткичларини яхшилаш имконини берган.