Тўхтабоева Мукаддас Тўхтабоевнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Сут бези саратонининг ривожланишини прогнозлаш ва эрта ташхислашни такомиллаштириш» 14.00.14 – Онкология (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2018.2.PhD/Tib 661.
Илмий раҳбар: Абдихакимов Абдулла Нусратиллаевич, тиббиёт фанлари доктори.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт маркази.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий амалий тиббиёт маркази, DSc.04/30.12.2019.Tib.77.01.
Расмий оппонентлар: Алимходжаева Лола Тельмановна, тиббиёт фанлари доктори; Мещеряков Андрей Альбертович, тиббиёт фанлари доктори (Россия Федерацияси).
Етакчи ташкилот: Самарқанд давлат тиббиёт университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: сут бези саратонини шаклланиш ва ривожланишида молекуляр-генетик ва клиник ўзгаришларни аҳамияти ва ўрни баҳолашни такомиллаштиришдан иборат. 
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
сут бези саратони билан хасталанган аёлларда аниқ вақт бўйича Real-time PCR усулини қўллаш билан BRCA1/ BRCA2 ген мутацияларини, BRCA1 генида 5382insC, 4153delA, 185delAG ва BRCA1 300T>Gв ген мутацияларини белгиловчи ирсийлик хусусиятлари асосланган;
сут бези саратони хасталигини ирсийлигининг мойил хусусиятларни ривожланишида SFRP1/SFPR2 генларининг эпигенетикаси BRCA1/2 ген мутациясини энг кенг тарқалиши аниқ вақт усули ёрдамида SFPR1/2 генининг промотор доменининг метилланиш статуси ташхислаш усули ишлаб чиқилган;
периканакуляр фиброаденомалар, аденома, аралаш фиброаденома, пролифератив фиброаденома, филлоидли фиброаденома, интраканаликуляр фиброаденомаларнинг онкомаркерлари ҳисобланган генларнинг промтор соҳасининг метилланишини баҳолаш тартиби асосланган;
сут бези саратонини ривожланишидаги ирсий омилларни баҳолашда AUC-Area Under Curve–ташхислаш самарадорлигининг классификатори қўллаш орқали хасталикни эрта ташхислашга қаратилган скрининг дастур мажмуаси ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Сут бези саратони шаклланиш ва ривожланишини эрта ташхислаш ва башоратлашни такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
сут бези саратони шаклланиш ва ривожланишини эрта ташхислаш ва башоратлаш натижасида ишлаб чиқилган «Сут бези саратонини олдини олиш» номли услубий тавсияномаси тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2022 йил 5 июлдаги 8н-р/312-сон маълумотномаси). Натижада сут бези саратони шаклланиш ва ривожланишини эрта ташхислаш ва башоратлаш орқали пациентларда хасталикни ташхислашнинг янги усулларини танлаш орқали хасталикни самарали даволаш ва беморларнинг ҳаёт сифатини яхшилаш имконини берган;
сут бези саратони шаклланиш ва ривожланишини эрта ташхислаш ва башоратлашни такомиллаштириш бўйича олинган натижалар соғлиқни сақлаш амалиётига, жумладан, Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий амалий тиббиёт маркази Қорақолпоғистон ва Хоразм филиалларининг клиник амалиётига татбиқ этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2023 йил 6 февралдаги 08-02740–сон маълумотномаси). Олинган илмий натижаларнинг амалиётга жорий қилиниши BRCA 1,2 генларидаги мутацияларни ташхислаш билан сут бези саратонини молекуляр-генетик тадқиқотида мутациялар энг кўп ҳолатларда BRCA-2 га нисбатан солиштирилганда BRCA-1 да кўп кузатилиши, аксарият ҳолатларда мутациялар оилавий анамнезга эга бўлган беморлардаги 5382 ins С экзонларда ўз ўрнига эга бўлиши, турли хавф гуруҳидаги мутациялар ўртача 5,5%ни, турли хавф омиллари орасида фақат билатерал шикастланишли беморлар гуруҳида BRCA-1 ва BRCA-2 мутациялари қайд этилмаганлиги, беморларнинг ҳеч бир гуруҳида BRCA-2 ген мутацияси қайд этилмаганлиги ва беморлар ҳаёт сифатини яхшилаш имконини берган.