Раҳматов Лазиз Хасановичнинг сиёсий фанлар бўйича фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража берадиган фан тармоғи номи): “Марказий Осиё нефть ва газ захиралари учун жаҳон куч марказларининг геосиёсий рақобати”, 23.00.04 – Халқаро муносабатлар, жаҳон ва минтақа тараққиётининг сиёсий муаммолари ихтисослиги (сиёсий фанлар).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: ОАК Бюллетени, В2017.2.PhD/Siyos49.
Илмий раҳбар: Жўраев Қодир Асадович, сиёсий фанлари доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Жаҳон иқтисодиёти ва дипломатия университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи ва ИК рақами: DSc.11/25.08.2022.S.24.02
Расмий оппонентлар: Сеитов Азамат Пулатович, социология фанлари доктори, профессор; Якубов Бахтиёр Султонназирович, сиёсий фанлар доктори.
Етакчи ташкилот номи: Тошкент давлат шарқшунослик университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Марказий Осиёдаги нефть ва газ захиралари учун халқаро рақобат кучайиши шароитида Ўзбекистон Республикасининг энергетик дипломатияси самарадорлигини ошириш ва энергетик хавфсизлигини таъминлаш юзасидан таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги.
Замонавий босқичда РФ, ХХР, ЕИ ва АҚШнинг Марказий Осиёдаги стратегик манфаатларини комплекс таҳлил қилиш, уларнинг минтақадаги энергетик сиёсати ва мақсадларининг ўзига хос хусусиятларини аниқлаш орқали Марказий Осиёнинг жаҳон геосиёсий ва геоиқтисодий жараёнларида муҳим ўрин тутиши илмий-назарий жиҳатдан асосланган;
Марказий Осиёда халқаро геосиёсий рақобат ва минтақанинг стратегик табиий газ ва нефть ресурслари ўртасидаги узвий боғлиқликни кенг таҳлил қилиш ҳамда тизимли ёндашув орқали ёритиш асосида Ўзбекистон ташқи сиёсатининг ушбу йўналишга оид назарий-концептуал асосларини такомиллаштириш зарурати асослаб берилган;
Халқаро геосиёсий рақобат шароитида Марказий Осиёда энергетика соҳасида ягона минтақавий сиёсатни шакллантириш ва амалга ошириш, шунингдек, Ўзбекистон орқали ўтадиган нефть ва газ транзит йўлакларини ривожлантириш заруриятини кўрсатувчи омиллар аниқланиб, минтақавий олий ва юқори даражадаги музокаралар тезисларида фойдаланиш учун тавсия этилган;
Марказий Осиёда геосиёсий плюрализм тамойили асосида углеводород ресурслари жаҳон куч марказлари томонидан тақсимланиши нафақат энергетик бозорни самарали диверсификация қилишнинг, балки минтақада узоқ муддатли барқарор тараққиёт ҳамда ташқи кучлар таъсири мувозанатини таъминлашнинг муҳим шарти экани илмий-назарий жиҳатдан асослаб берилган.
IV. Тадқиқотнинг амалий натижалари қуйидагилардан иборат.
Ўзбекистон Республикаси миллий манфаатларига зид бўлган ва минтақавий умумий энергетика сиёсатини олиб боришга тўсқинлик қилаётган омиллар аниқланиб, уларни бартараф этиш бўйича амалий тавсиялар ишлаб чиқилган;
Халқаро геосиёсий рақобат шароитида Марказий Осиёдаги нефть ва табиий газ ресурслари билан боғлиқ вазият ва унинг атрофида кечаётган глобал рақобат жараёнларини қиёсий таҳлил қилиш орқали келгусида ягона минтақавий сиёсатни шакллантириш ва амалга оширишга қаратилган амалий таклифлар тақдим этилган;
Ўзбекистоннинг миллий манфаатларидан келиб чиқиб, энергетик дипломатиянинг асосий йўналишларини белгилаш ва самарали амалга ошириш, хусусан, энергетика соҳасида халқаро ҳамкорлар ва шериклар билан олиб борилаётган ҳамкорлик механизмларини такомиллаштириш бўйича муайян чора-тадбирлар режаларига ўзгартиш ва қўшимчалар киритиш бўйича тавсиялар берилган;
энергетик хавфсизликни таъминлаш ва бу соҳада халқаро ҳамкорлик борасида самарали сиёсат олиб боришга оид ташкилий-ҳуқуқий масалалар юзасидан таклифлар илгари сурилган.