Юлдашева Марина Георгиевнанинг
фан доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган тармоғи номи): «Шимолий Устюрт ботиқлигидаги қуйи юра ётқизиқларининг геологик тузилиши ва нефтегазлилик истиқболлари», 04.00.07 – Нефть ва газ конлари геологияси, уларни қидириш ва разведка қилиш (геология-минералогия фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2019.1.DSc/GM39.
Илмий маслаҳатчи: Абдуллаев Гайбулла Сайфуллаевич, геология-минералогия фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Нефть ва газ конлари геологияси ҳамда қидируви институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассасалар номи, ИК рақами: Нефть ва газ конлари геологияси ҳамда қидируви институти, DSc.24/30.12.2019.GM.41.01. 
Расмий оппонентлар: Богданов Александр Николаевич,  геология-минералогия фанлари доктори; Раджабов Шухрат Сайфуллаевич, геология-минералогия фанлари доктори; Хусанов Султанбай Тухтаевич, геология-минералогия фанлари доктори.
Етакчи ташкилот: “Ўзбекгеофизика” АЖ.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: нефт ва газ конларини излаш учун геология-қидирув ишларининг янги йўналиши сифатида, Шимолий Устюрт ботиқлигидаги қуйи юра ётқизиқларининг геологик тузилиши моделини ишлаб чиқиш ва нефт-газлилиги истиқболларини асослашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
Шимолий Устюрт ботиқлигининг қуйи юра ётқизиқларида мустақил нефт-газга истиқболли комплекснинг мавжудлиги исботланган;
қуйи юра ётқизиқлари тузилишининг геологик структуравий-тектоник модели ишлаб чиқилган;
қуйи юра ётқизиқларидаги қатламларнинг қалинлиги катталашган ҳудудларида углеводородлар генерацияси ўчоқларининг мавжудлиги исботланган;
газнинг саноат даражасидаги оқимлари олинишининг натижаларига таъсир этувчи маҳсулдор горизонтлар бўйича структуравий планларнинг ўзгариши аниқланган;
дарзли-ғовакли коллекторлар ривожланиши билан боғлиқ бўлган, чуқурлик бўйича газ дебитининг кўпайиши исботланган;
Бердақ ва Куаниш-Косқалъа вали ҳудуди чегарасидаги қатламларда турли типдаги газларнинг тарқалиш зоналлиги, уларнинг бошланғич табиий ресурслари ва ҳосил бўлиш шароитлари билан боғлиқлиги аниқланган;
Бердақ ва Куаниш-Косқалъа валларининг углеводородга юқори истиқболли ҳудудлари мисолида, қуйи юра ётқизиқларидаги қумтош горизонтларни стратификациялаш мақсадида, уларнинг индексацияси ишлаб чиқилган;
Шимолий Устюрт ботиқлигидаги кам ўрганилган участкаларнинг қуйи юра ётқизиқларидаги углеводородлар захираларининг саноат миқёсидаги тўпланиш истиқболларини ва углеводород захираларини орттириш зоналари аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. 
Шимолий Устюрт ботиқлигидаги қуйи юра ётқизиқларининг геологик тузилиши моделини ишлаб чиқиш ва уларнинг нефт-газлилик истиқболларини асослаш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
қуйи юра ётқизиқларида газлилик аломатлари аниқланган Куаниш-Косқалъа валининг Марказий Кушкаир, Чибины, Чинк, Шимолий Аламбек майдонларининг яратилган геологик моделлари «Ўзбекнефтгаз» АЖ да структураларни ишлаб чиқаришга ва излов бурғилашига қайтариш жорий қилинган («Ўзбекнефтгаз» АЖ нинг 2019 йил 10 декабрдаги 03/17-5-231-сон маълумотномаси). Натижада, янги геологик-геофизик маълумотлар асосида геологик структуралар қайта тайёрланган ва бурғилашга киритилган, улар захиралари 12825 млн.т.ш.ё. бўлган, шу жумладан газ ҳажми 10,2 млрд.м3, конденсат ҳажми – 639 минг т. бўлган Сайхун ва Кушкаир газ-конденсат конларини очиш имконини берган;
Сургил, Шимолий Бердақ ва Шаркий Бердақ конлари остида катта чуқурликда ётган қуйи юра горизонтларидаги структуралар «Ўзбекнефтгаз» АЖ да ишлаб чиқаришга ва қидирув учун жорий қилинган («Ўзбекнефтгаз» АЖ нинг 2019 йил 10 декабрдаги 03/17-5-231-сон маълумотномаси). Натижада, Бердақ валидаги тоғ жинсларининг газлилик чегараси 4500 м чуқурликкача кенгайтирилган, бу ерда захиралари 38642 млн.т.ш.ё. бўлган, шу жумладан газ ҳажми 31,3 млрд.м3, конденсат ҳажми – 1633 минг т.бўлган Қуйи Сургил, Қуйи Шарқий Бердақ газ-конденсат конларини очиш имконини берган;
қидирув бурғилаши ўтказилишининг мақсадга мувофиқлиги тўғрисидаги тавсиялар «Ўзбекнефтгаз» АЖ да ишлаб чиқаришга ва Арслон, Инам, Қуйи Сургил конларида чуқур қудуқларнинг бурғиланиши жорий қилинган («Ўзбекнефтгаз» АЖ нинг 2019 йил 10 декабрдаги 03/17-5-231-сон маълумотномаси). Натижада, Арслон 12, Инам 5, Қуйи Сургил 5, 6 излов-қидирув қудуқларида, қуйи юра ётқизиқларида дебити 47 дан 1262 минг м3/суткагача бўлган саноат даражасидаги газ оқимлари ҳосил қилинган, бу эса углеводородлар захираларини орттириш имконини берган;
Судочий эгиклиги ҳудудида УЧН-3D батафсил-излов сейсмик қидирув ишлари ўтказилиши бўйича тавсия «Ўзбекгеофизика» АЖ да ишлаб чиқаришга жорий қилинган (Ўзбекистон Республикаси Давлат геология ва минерал ресурслар қўмитасининг 2022 йил 7 октябрдаги 32-4764-сон маълумотномаси). Натижада, Қуйи Кустау, Шимолий Аралик (Шермат) қуйи юра ётқизиқларида нефт-газ бўйича истиқболли структураларни аниқлаш имконини берган;
қидирув бурғилаш учун янги структураларни тайёрлаш мақсадида, Шимолий Устюрт ботиқлигидаги Бердақ вали ҳудудида УЧН-3D сейсмиқ қидирув ишларини талқин этиш натижалари «Ўзбекгеофизика» АЖ да ишлаб чиқаришга жорий қилинган (Ўзбекистон Республикаси Давлат геология ва минерал ресурслар қўмитасининг 2022 йил 7 октябрдаги 32-4764-сон маълумотномаси). Натижада, истиқболли ресурсларининг ҳажми 19732 млн.т.ш.ё. бўлган Бойлик ва Келажак структураларини чуқур бурғилашга тайёрлаш имконини берган.