Sayt test rejimida ishlamoqda

Мирзақулов Ғуломқодир Рахматуллоевичнинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Ишлатилган транспорт шиналаридан муқобил ёқилғи олиш технологиясини ишлаб чиқиш», 02.00.13 –Ноорганик моддалар ва улар асосидаги материаллар технологияси, 02.00.11 – Коллоид ва мембрана кимёси (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2022.4.PhD/Т1914.
Илмий раҳбарлар: Юсупов Фарход Махкамович, техника фанлари доктори, профессор; Хамдамова Шохида Шерзодовна, техника фанлари доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассасалар номи: Фарғона политехника институти, Умумий ва ноорганик кимё институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Фарғона политехника институти ҳузуридаги DSc.03/30.04.2021.T.106.04 рақамли илмий кенгаш асосидаги бир марталик илмий кенгаш.
Расмий оппонентлар: Эшметов Иззат Дўсимбатович, техника фанлари доктори, профессор.
Ахмадалиев Махамаджон Ахмадалиевич, техника фанлари доктори.
Етакчи ташкилот: Наманган муҳадислик-технология институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: ишлатилган транспорт шиналарини ноорганик фаол моддалар билан модификация қилиб активланган катализатор ёрдамида термокаталитик  қайта ишлаш орқали муқобил ёқилғи олиш технологиясини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
илк бор АКМS (CoO – 4 %, МоО3– 12 %, SiO2  –  9 %, P2O5 –1,6-1,8 %, Fe2O3 – 0,008 %, Na2O – 0,05 %, Al2O3 – 73,07-73,27%) катализатори  фаол ноорганик моддалар билан модификация қилинган ва ушбу катализатор иштирокида, ишлатилган транспорт шиналарни термокаталитик қайта ишлаш технологияси ишлаб чиқилган;
нефт маҳсулотларини қайта ишлашда қўлланиладиган ноорганик моддалардан иборат АКМ (CoO – 4%, МоО3– 12%, Fe2O3 – 0,008%, Na2O – 0,05%, Al2O3 – 83,87 %) катализаторини модификация қилиш орқали, катализаторнинг турғунлиги, фаоллигини ошириш исботланган;
ишлатилган автошиналарни термал қайта ишлашдан кўра, термокаталитик қайта ишлаш иқтисодий, экологик ва технологик жиҳатдан афзал эканлиги исботланган;
катализатор иштрокида олинган ёқилғи сифати ва миқдори жиҳатдан яхшиланганлиги, нефт маҳсулотларига хос бўлган муқобил ёқилғи эканлиги ўтказилган таҳлиллар натижаларида исботланган;
ноорганик катализаторларни қўллаш натижасида ёқилғининг чиқиш унумини 29,5 дан 42,5 % гача ошишига ва таркибидаги S ни чиқишини 1,83 % дан 0,051% гача камайиши исботланган;
ноорганик фаол бирикмалар билан бойитиб модификация қилинган AKMS катализаторларни қўллаш орқали ёқилғининг сифатини яхшиловчи моддаларнинг чиқиш кўрсаткичи кўпайишига эришилган, ҳусусан, тўйинган углеводородлар 14,7 % дан 23,7 % гача, изо-Алканлар 2,5 % дан 5,7 % гача, моноциклик углеводородлар 29,5 дан 45,28 % гача ортиши исботланган;
ноорганик фаол моддалардан иборат катализатор қўлланганда, суюқ ёқилғининг сифатига салбий таъсир этувчи бирикмалар бициклик ароматик углеводородлар 7,2 % дан 6,1 % гача, полициклик ароматик углеводородлар 1,23 % дан 0,69 % гача камайганлиги аниқланган; 
ишлатилган транспорт шиналарни қайта ишлаб муқобил ёқилғи олиш  технологияси ва технологик параметлари ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Ишлатилган транспорт шиналаридан муқобил ёқилғи олиш технологиясини ишлаб чиқиш бўйича тадқиқотнинг олинган илмий натижалари асосида:
нефтни қайта ишлашда қўлланиладиган АКМ катализаторини модификациялаб ёқилғи чиқишини ошириш ва уни гидротозалаш жараёнида қўллаш технологияси “Фарғона нефтни қайта ишлаш заводи” МЧЖнинг “2024-2026 йилларда амалиётга жорий этиладиган истиқболли ишланмалари рўйхати”га киритилган (“Фарғона нефтни қайта ишлаш заводи” МЧЖнинг 2022-йил 6 декабрдаги 08-512-сон маълумотномаси). Натижада, модификацияланган катализаторни қўллаш орқали ёқилғи таркибидаги зарарли бирикмаларни камайишига эришиш имконини беради;
модификацияланган катализатор асосида ёқилғини тозалаш,  хоссаларини яхшилаш усули “Фарғона нефтни қайта ишлаш заводи” МЧЖнинг “2024-2026 йилларда амалиётга жорий этиладиган истиқболли ишланмалари рўйхати”га киритилган (“Фарғона нефтни қайта ишлаш заводи” МЧЖнинг 2022-йил 6 декабрдаги 08-512-сон маълумотномаси). Натижада, норганик катализаторларни қўллаш орқали ёқилғининг чиқишини 29,5 % дан 42,5 % гача, яъни 13 % ошишига эришиш имконин беради.

Yangiliklarga obuna bo‘lish