Umirxonov Mas’udxon To‘raxon o‘g‘li Hasanzodaning
falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon

I. Umumiy ma’lumotlar.
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i nomi): «Birinchi tartibli giperbolik tenglamalar sistemasi uchun noma’lum chegarali masalalar», 01.01.02 – Differensial tenglamalar va matematik fizika (fizika-matematika fanlari).
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2021.4.PhD/FM306 
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Romanovskiy nomidagi Matematika instituti.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa nomi, IK raqami: V.I.Romanovskiy nomidagi Matematika instituti huzuridagi DSc.02/30.12.2019.FM.86.01 raqamli Ilmiy kengash.
Ilmiy rahbar: Taxirov Jozil Ostanovich, fizika-matematika fanlari doktori, professor.
Rasmiy opponentlar: Ashurov Ravshan Radjabovich, fizika-matematika fanlari doktori, professor; Babadjanov Bazar Atadjanovich, fizika-matematika fanlari doktori, dotsent.
Yetakchi tashkilot: Samarqand davlat universiteti.
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi relaksatsion xususiyatga ega bo‘lgan muhitlarda jarayonlarning matematik modellarini qurish, rivojlantirish va noma’lum chegarali giperbolik masalalarni echish metodlarini ishlab chiqishdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi:
ko‘chishning uchinchi tartibli relaksatsion tenglamasi uchun bir qator muhim maxsusliklarga ega noma’lum chegarali matematik model qurilgan va tenglamaning to‘lqinsimon echimining mavjudligi isbotlangan;
noma’lum chegara sifatida doimiy bosim gradienti bilan boshqariladigan kanalning ichki yadrosi va tashqi qatlamini ajratib turuvchi sirt qaraladigan, Maksvellning giperbolik telegraf tenglamasi va Oldroyd-B tenglamasini o‘z ichiga oluvchi masala yagona echimga ega ekanligi isbotlangan;
yopishqoq-plastik deformatsiya jarayoni modeli bo‘lgan, koeffisientlari noma’lum chegara ustida uziluvchi giperbolik tenglamalar sistemasini chiziqli differensial operator bo‘lgan hol uchun echimning mavjudligi va yagonaligi isbotlangan;
gazo - dinamikaning bir va ikki fazali giperbolik modellari tadqiq etildi, ya’ni vaqtning berilgan va cheksiz qiymatlarida noma’lum chegara tabiatini o‘rganildi va echimning mavjudligi va yagonaligi teoremalari isbotlandi.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi. Birinchi tartibli giperbolik tenglamalar sistemasi uchun noma’lum chegarali masalalar bo‘yicha olingan natijalar asosida:
ko‘chishning uchinchi tartibli relaksatsion tenglamasi uchun bir qator muhim maxsusliklarga ega noma’lum chegarali matematik modelidan MD-758.2022.1.1 raqamli «Tebranish va to‘yinganlik jarayonlarini o‘rganish maqsadida kasr tartibli dinamikasining matematik modellarini rivojlantirish» mavzusidagi xorijiy grant loyihasida noma’lum chegarali massa almashinuvi masalalarini echishda foydalanilgan (Kamchatka Davlat universitetining 2022 yil 28 noyabrdagi №42-12-sonli ma’lumotnomasi, Rossiya). Ilmiy natijaning qo‘llanishi tuproq-atmosfera tizimida radon uzatish jarayonini tahlil imkonini bergan;
noma’lum chegara sifatida doimiy bosim gradienti bilan boshqariladigan kanalning ichki yadrosi va tashqi qatlamni ajratib turuvchi sirt qaraladigan Maksvellning giperbolik telegraf tenglamasini o‘z ichiga oluvchi masala echimidan YoOT-Ftex-2018-149 raqamli «Chiziqsiz chegaraviy shartlar bilan berilgan ikki komponentli muhitlarda fil`tratsiya jarayonini matematik modellashtirish» mavzusidagi fundamental loyihada ikki komponentli muhitlarda fil`tratsiya sistemalarining avtomodel` echimlarini qurishda foydalanilgan (O‘zbekiston Milliy universitetining 2022 yil 8 oktabrdagi №04/11-6174-sonli ma’lumotnomasi). Ilmiy natijaning qo‘llanilishi chiziqsiz chegaraviy shartlar bilan berilgan ikki komponentli muhitlarda fil`tratsiya sistemalarining avtomodel` echimlarning vaqtning cheklanmagan qiymatlarida tabiatini aniqlash imkonini bergan.