Қурбонов Абдулла Рухуллаевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Ўзбекистон шароитида африка лаққа балиғини (Clarias gariepinus) етиштиришнинг биологик ва технологик асослари», 06.02.03–Хусусий зоотехния. Чорвачилик маҳсулотларини ишлаб чиқариш технологияси (қишлоқ хўжалиги фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2017.2.PhD/Qx74.
Илмий раҳбар: Аширов Муродилла Эшонкулович, қишлоқ хўжалиги фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Чорвачилик ва паррандачилик илмий-тадқиқот институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Самарқанд қишлоқ хўжалик институти, Чорвачилик ва паррандачилик илмий-тадқиқот институти, DSc.27.06.2017Qx/V.12.02.
Расмий оппонентлар: Холмирзаев Дўстмухаммад, қишлоқ хўжалиги фанлари доктори, профессор; Рузиев Рахмонқул Истамович, қишлоқ хўжалиги фанлари номзоди, катта илмий ходим.
Етакчи ташкилот: Тошкент давлат аграр университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Ўзбекистон шароитида лаққасимонлар (Clariidae) оиласига мансуб африка лаққа балиғини интродукция қилиш, балиқ чавоқларини етиштириш, балиқ маҳсулотини ишлаб чиқариш ҳамда биологик ва технологик хусусиятларини аниқлашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
илк бор Ўзбекистон худудида африка лаққасини йил фаслларига боғлиқ ҳолда маҳсулдорлик кўрсаткичлари ва шароитга мослашиш хусусиятлари аниқланган;
турли технологик шароитларда ушбу турга кирувчи балиқнинг жинсий етилиши, пуштдорлиги, эмбрионал ривожланиши, гормонлардан фойдаланиб сунъий кўпайтириш технологияси ишлаб чиқилган;
йиртқич тур ҳисобланган африка лаққасини сунъий шароитда озиқлантиришнинг мувофиқлаштирилган рецепти ишлаб чиқилган;
сунъий ҳавзаларда африка лаққасини етиштиришнинг жадал технологияси яратилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Ўзбекистон шароитида африка лаққа балиғини етиштиришнинг биологик ва технологик асослари бўйича олиб борилган илмий-тадқиқот натижалари асосида:
африка лаққа балиғини етиштириш бўйича «Истиқболли балиқ турларини етиштириш» тавсияномаси ишлаб чиқилган («Ўзбекбалиқсаноат» уюшмасининг 2017 йил 6 декабрдаги 03/221-сон маълумотномаси). Мазкур тавсиянома африка лаққа балиғини интродукция қилиш, ушбу турни етиштиришнинг биологик, технологик асослари ва маҳсулдорлик хусусиятларини такомиллаштиришга хизмат қилган;
балиқларни маҳаллий шароитда сунъий урчитиш, тўла қийматли озиқлантириш, парваришлаш ва ўстириш технологиялари Тошкент вилояти, Янгийўл тумани Балиқчилик илмий-тадқиқот институтининг тажриба хўжаликларида, Қорақалпоғистон Республикаси Нукус тумани «Нукусбалиқ» қўшма корхонасида ҳамда Тўрткўл туманидаги «Антиқа» фермер хўжалигида жорий этилган («Ўзбекбалиқсаноат» уюшмасининг 2017 йил 6 декабрдаги 03/222-сон маълумотномаси). Бунда африка лаққасини 100 м2 сув ҳавзасида жадал ўстириш ҳисобига балиқларнинг анъанавий технологияда ўстиришга нисбатан самарадорликни 13 фоизга ошириш имконини берган.
