Джураева Нафиса Раджабовнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Буғдой муртагини қўллаб, мақсадли ўсимлик-ёғ аралашмаларини олиш», 02.00.17–Қишлоқ хўжалик ва озиқ-овқат маҳсулотларига ишлов бериш, сақлаш ҳамда қайта ишлаш технологиялари ва биотехнологиялари (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2017.1.PhD/Т38.
Илмий раҳбар: Исабаев Исмоил Бабаджанович, техника фанлари доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Бухоро муҳандислик-технология институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент кимё-технология институти, DSc.27.06.2017.Т.04.01.
Расмий оппонентлар: Қурбонов Жамшед Маджидович, техника фанлари доктори, профессор; Серкаев Қамариддин Пардаевич,техника фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Умумий ва ноорганик кимё институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: юқорибиопотенциалга эга ёғсизлантирилмаган буғдой муртаги унини қўллаб, мақсадли ўсимлик-ёғ аралашмалари олишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
буғдой муртаги асосида ўсимлик-ёғ композит аралашмалари таркиби яратилган;
маргарин туридаги эмульсион ёғли тизимларда буғдой муртаги маҳсулоти унини қўллаш эмульсия турғунлигини ошириши ва маҳсулотнинг консистенциясига ижобий таъсири аниқланган;
сувсиз ёғ-мойларга қўшиб термик ишлов бериш натижасида микробиологик кўрсаткичлар ва ферментлар фаоллиги бўйича буғдой муртаги унини ўсимлик-ёғ аралашмалари таркибида стабиллаштиришнинг технологик усули ишлаб чиқилган;
сувсиз ўсимлик-ёғ композит аралашмалари таркибида буғдой муртаги маҳсулоти унини қўллаш уларнинг функционал хусусиятларини кучайтириши аниқланган;
буғдой муртаги маҳсулотидан фойдаланиб ўсимлик-ёғ композит аралашмалари ишлаб чиқаришда ва уни қўллашда уч факторли математик дифференцияланган таҳлиллар ўтказилиб, технологик ечимлари асосланган;
буғдой муртаги уни қўшилган сувсиз ўсимлик-ёғ композит аралашмалари асосида нон-булка, қандолат ва бошқа унли маҳсулотлар ишлаб чиқариш технологияси такомиллаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Ўсимлик-ёғ композит аралашмаларини тайёрлаш ва уларни унли маҳсулотлар ишлаб чиқаришда қўллаш бўйича тадқиқот натижалари асосида:
«Тошкент ёғ-мой комбинати»да ишлаб чиқариш синовларидан ўтказилган буғдой муртаги уни қўшилган ўсимлик-ёғ композицияларни қўллаб қатламли хамир ишлаб чиқаришга ташкилот стандарти «Ўзстандарт» агентлиги томонидан тасдиқланган (Тs19819331-03:2014). Натижада бу буғдой муртаги уни қўшилган ўсимлик-ёғ композицияларидан қатламли хамир ишлаб чиқариш имконини берган;
буғдой муртаги уни қўшилган ўсимлик-ёғ композицияларидан қатламли хамир ишлаб чиқаришга технологик йўриқнома «Ўзстандарт» агентлиги томонидан тасдиқланган (ТИ-19819331-03:2014). Натижада бу қатламли хамир сифатини назорат этиш ва уни ишлаб чиқаришдаги асосий хомашёлар сарфини 11% камайтириш имконини берган;
буғдой муртаги уни қўшилган ўсимлик-ёғ композициялари олиш ва уларни унли маҳсулотлар рецептураси таркибида анъанавий ёғ-мойлар ўрнида қўллаш технологияси «Бухородонмаҳсулотлари» АК тасарруфидаги корхоналарда ишлаб чиқаришга жорий этилган («Ўздонмаҳсулот» акционерлик компаниясининг 2017 йил 9 ноябрдаги 13-12/311-2064-сон маълумотномаси). Натижада бу ишлаб чиқаришни диверсификациялаш, тайёр маҳсулот сифатини ошириш, шунингдек, асосий хомашёлар сарфини қисқартириш ва тайёр маҳсулот чиқишининг ошиши ҳисобидан умумий харажатларнинг 37% гача камайтириш имконини берган.