Yakubova Noilaxon Sobirjonovnaning
falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon

I. Umumiy ma’lumotlar.
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i nomi): «Murakkab dinamik ob’ektlarning boshqarish tizimini kvant hisoblash usullari asosida sintezlash», 05.01.08-Texnologik jarayonlar va ishlab chiqarishlarni avtomatlashtirish va boshqarish (texnika fanlari).
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2022.3.PhD/T3005
Ilmiy rahbar: Siddikov Isomiddin Xakimovich, texnika fanlari doktori, professor.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Toshkent davlat texnika universiteti.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasalar nomi, IK raqami: Toshkent davlat texnika universiteti, DSc.03/30.12.2019.T.03.02.
Yetakchi tashkilot – Samarqand davlat universiteti.
Rasmiy opponentlar: texnika fanlari doktori, professor Yusupbekov Azizbek Nodirbekovich; texnika fanlari nomzodi, dotsent Sapaev Mamatkarim.
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi: murakkab dinamik ob’ektlarning boshqarish tizimini kvant hisoblash usullari asosida sintezlashning modellari va algoritmlarini ishlab chiqishdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi:
ma’lumotlar noaniqligi muhitida murakkab dinamik ob’ektlarni yuqori samarali boshqarish tizimini yaratishga imkon beruvchi neyron to‘rlar va noravshan mantiqqa asoslangan gibrid modellari ishlab chiqilgan;
ob’ektlarning dinamik xossalari, tashqi ta’sirlarning o‘zgaruvchanligini hisobga olish imkonini beruvchi gibrid modellarning strukturasini tanlash va ularni o‘qitishning yuqori aniqligi va tezkorligi bilan farq qiluvchi kvant hisoblash algoritmlari ishlab chiqilgan;
boshqarish jarayoni yuqori sifat ko‘rsatkichlarini ta’minlash imkonini berish bilan farqlanuvchi kvant hisoblash usullari asosida noravshan kvant rostlagichining optimal parametrlarini topish algoritmi ishlab chiqilgan;
dinamik ob’ekt xossalari va tashqi ta’sirlarning joriy vaqtdagi noaniqligi va ehtimoliy xarakterga ega ekanligini hisobga olish imkonini beruvchi real jarayonda qo‘llanishi bilan farqlanuvchi noravshan kvant xulosalash asosida neyro-noravshan boshqarish tizimini sintezlash algoritmi ishlab chiqilgan.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi.
Vino mahsulotlarini shampanizatsiyalash jarayonining kvant hisoblash usullariga asoslangan boshqarish tizimini sintezlash natijalari asosida:
murakkab dinamik ob’ektlarning ma’lumotlar noaniqlik muhitida ishlab chiqilgan neyro-noravshan gibrid modellari “O‘zbekiston Shampani” AJda joriy etilgan (“UzResATBTSVRA” agentligining 2021 yil 28 maydagi 02-16/1845 - son ma’lumotnomasi). Natijada, axborotlarni qayta ishlash vaqtini 1.3 % ga kamaytirish hisobiga, jarayonni boshqarishda natijalarni olish va qaror qabul qilishning tezligini 1.6 % ga oshirish imkonini bergan;
texnologik jarayonlarni boshqarishda kvant hisoblash usullari asosida ishlab chiqilgan kvant rostlagichining optimal parametrlarini topish algoritmi “O‘zbekiston Shampani” AJ da joriy etilgan (“O‘zResATBTSVRA” agentligining 2021 yil 28 maydagi 02-16/1845 - son ma’lumotnomasi). Natijada, “O‘zbekiston Shampani” AJ da shampanizatorning harorat rejimini nominal qiymatdan og‘ishi 2.2 % ga kamaytirish imkonini bergan;
dinamik ob’ektlarning neyro-noravshan boshqarish tizimini kvant hisoblash usullari asosida ishlab chiqilgan sintezlash algoritmlari “O‘zbekiston Shampani” AJ da joriy etilgan (“O‘zResATBTSVRA” agentligining 2021 yil 28 maydagi 02-16/1845 - son ma’lumotnomasi). Bu esa, rassol sarfini 1.8 % ga hamda energiya sarfini 2-3 % ga ega bo‘lgan tejamkorlik ko‘rsatkichi bilan izohlanadi.