Якубжанова Дилобар Батировнанинг

фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.

Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Бўлажак дефектологларда касбий ижодкорликни ривожлантириш технологияси», 13.00.03–Махсус педагогика (педагогика фанлари).

Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2017.3.PhD/Ped184.

Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат педагогика университети.

Илмий раҳбар: Муминова Лола Рахимовна, педагогика фанлари доктори, профессор.

ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат педагогика университети, DSc.27.06.2017.Ped.26.01.

Расмий оппонентлар: Ҳакимова Муҳаббат Файзиевна, педагогика фанлари доктори, профессор; Назарова Дилдора Асатовна, педагогика фанлари номзоди, доцент.

Етакчи ташкилот: Жиззах давлат педагогика институти.

Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.

II. Тадқиқотнинг мақсади: бўлажак дефектологларда касбий ижодкорликни ривожлантириш технологиясини ишлаб чиқишдан иборат.

III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:

жисмоний ёки руҳий ривожланишида нуқсони бўлган болаларнинг таълим олиш тамойиллари асосида бўлажак дефектологларда касбий ижодкорликни ривожлантиришнинг педагогик-психологик хусусиятлари, рағбатлантирувчи ва акс таъсир омиллари аниқланган;

бўлажак дефектологларда касбий ижодкорликни ривожлантиришнинг мотивацион, когнитив, фаолиятга йўналтирилган ва креатив босқичларини лойиҳалаштириш асосида локал-модулли технология ишлаб чиқилган;

“Математика ўқитиш махсус методикаси” фани бўлажак дефектологларда касбий ижодкорликни ривожлантиришга йўналтирилган коррекцион ва ҳамкорлик таълим ёндашувларини интеграциялаш асосида такомиллаштирилган;

бўлажак дефектологларда касбий ижодкорликни ривожлантиришнинг эҳтиёж-рағбат, когнитив-ҳиссий ва маънавий-руҳий компонентлардан иборат модели касбий-муаммоли ва коррекцион вазиятларни лойиҳалашга йўналтирилган таълим муҳити тузилмаси асосида такомиллаштирилган.

IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.

Бўлажак дефектологларда касбий ижодкорликни ривожлантириш бўйича илмий натижалар:

бўлажак дефектологларда касбий ижодкорликни ривожлантиришнинг педагогик-психологик хусусиятлари ва омилларини аниқлашга “Математика ўқитиш махсус методикаси” фанининг мазмунини касбий ижодкорликни ривожлантиришга йўналтирилган коррекцион ва ҳамкорлик таълим ёндашувлари асосида такомиллаштиришга оид таклифлардан “Педагогика” таълим соҳаси бакалавриат таълим йўналишларининг ва махсус педагогика (сурдопедагогика) магистратура мутахассислигининг Давлат таълим стандарти мазмунини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2015 йил 21 августдаги 303-сон маълумотномаси). Натижада педагогика олий таълим муассасалари дефектология йўналиши талабалари учун “Махсус педагогика (сурдопедагогика)”, “Махсус психология”, “Математика ўқитиш махсус методикаси” ва “Мутахассислик фанларини ўқитиш методикаси” фанларидан ўқув дастурлари, дарслик ва ўқув қўлланмалар ҳамда ихтисослаштирилган мактаб ва мактаб-интернатлари ўқувчилари учун “Математика” дарсликлари яратилиш имконини берган;

касбий ижодкорликни ривожлантиришнинг эҳтиёж-рағбат, когнитив-ҳиссий ва маънавий-руҳий компонентлари, бўлажак дефектологларда касбий ижодкорликни ривожлантиришнинг педагогик акмеограммаси ҳамда локал-модулли технологиясига оид таклифлардан Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2017 йил 24 августдаги 603-сон буйруғи билан тасдиқланган “Дефектология” йўналиши бўйича олий таълим муассасалари педагог-кадрларини қайта тайёрлаш ва малакасини ошириш курслари малака талабларини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2017 йил 29 июлдаги 4/2-сон маълумотномаси). Натижада педагогика олий таълим муассасаларида бўлажак дефектологларда касбий ижодкорликни ривожлантириш самарадорлигини оширишга эришилган.