Абдуллаева Санобар Бахриллаевна
фалсафа доктори  (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I.Умумий маълумотлар:
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Инсонни характерлашда зооним компонентли фразеологик бирликлардаги лингвопрагматик хусусиятлар (инглиз ва ўзбек тиллари мисолида)», 10.00.06 – Қиёсий адабиётшунослик, чоғиштирма тилшунослик ва таржимашунослик (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2020.1.PhD/Fil1129.
Илмий раҳбар: Насруллаева Нафиса Зафаровна, филология фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Самарқанд давлат чет тиллар институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Самарқанд давлат чет тиллар институти, PhD. 03/30.12.2019.Fil/Ped.83.01.
Расмий оппонентлар: Бушуй Татьяна Анатольевна, филология  фанлари доктори, профессор; Эргашева Гули Исмаиловна, филология  фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Бухоро давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади гетероген тиллар (инглиз ва ўзбек тиллари) материалида зооним компонентли фразеологизмларнинг  антропоцентрик, прагматик ва лингвомаданий хусусиятларини аниқлаш, қиёсланаётган тилларнинг фразеологик бирликлари ёрдамида шахсни тавсифлашдаги ўхшаш ва фарқли жиҳатларини очиб беришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
одамнинг ташқи кўриниши, ёши, ижтимоий мавқеи, ақл-заковати ва шахсий хусусиятларини тавсифлаш учун уй ва ёввойи ҳайвонлар, қушлар, ҳашоратлар ва бошқа фауна номларидан ҳосил бўлган инглиз ва ўзбек  фразеологик бирликларининг лингвопрагматик ва паремиологик жиҳатлари далилланган;
инсоннинг ижобий ва салбий сифатларини тасвирлаш учун грамматик конструкцияларда ва семантик баҳолаш аспектидаги морфологик, синтактик, структуравий ўхшашликлар ҳамда инглиз ва ўзбек тилларидаги зооним компонентли фразеологизмларнинг лингвомаданий ва тарихий-этимологик мазмунидаги менталитал ва когнитив фарқлар исботланган;
инглиз ва ўзбек лингвомаданиятлар дискурсида зооним компонентли мақол ибораларнинг стилистик хусусиятлари,  лексикографик тавсифи ва контекстуал қўлланиши очиб берилган;
инсоннинг ички маънавий олами, ақл-заковати даражаси ва шахсий фазилатларини тавсифловчи зооним компонентли фразеологик бирликларнинг лингвомаданий мазмуни очиб берилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Ўзбек ва инглиз тилларида инсонни характерловчи зооним компонентли фразеологик бирликлар таҳлилидан олинган илмий натижалар ва амалий таклифлар асосида:
инсоннинг ижобий ва салбий сифатларини тасвирлаш учун грамматик конструкцияларда ва семантик баҳолаш аспектидаги морфологик, синтактик, структуравий ўхшашликлар ҳамда инглиз ва ўзбек тилларидаги зооним компонентли фразеологизмларнинг лингвомаданий ва тарихий-этимологик мазмунидаги менталитал ва когнитив фарқ қилишига доир хулосалардан Самарқанд чет тиллар институтида Европа Иттифоқи Эрасмус+ дастури 561624-ЕРР-1-2015-UK-EPPKA2-CBHE-SP-ERASMUS+ CBHE IMEP: «Ўзбекистонда олий таълим тизими жараёнларини модернизациялаш ва ҳалқаролаштириш» мавзусидаги илмий лойиҳада белгиланган вазифаларни бажаришда фойдаланилган (Самарқанд давлат чет тиллар институтининг 2022 йил 13 январдаги 78/30.02.01-сон маълумотномаси). Натижада, чоғиштирма тилшунослик ва таржимашунослик соҳаларида талабаларнинг билим даражасини оширишга эришилган;
инсоннинг ички маънавий олами, ақл-заковати даражаси ва шахсий фазилатларини тавсифловчи зооним компонентли фразеологик бирликларнинг лингвомаданий мазмунига доир хулосалардан  Самарқанд давлат чет тиллар институти томонидан олиб борилган И-204-4-5 «Инглиз тили мутахассислик предметларидан ахборот-коммуникацион технологиялари асосида виртуал ресурслар яратиш ва ўқув жараёнига жорий этиш» мавзусидаги лойиҳада белгиланган вазифаларни бажаришда фойдаланилган (Самарқанд давлат чет тиллар институтининг 2022 йил 13 январдаги 80/30.02.01-сон маълумотномаси). Натижада, зооним компонентли фразеологик бирликларнинг бадиий матнларда таҳлил қилиниши талабаларнинг хорижий тилни самарали ўрганишга хизмат қилган;
инглиз ва ўзбек лингвомаданиятлар дискурсида зооним компонентли мақол ибораларнинг стилистик хусусиятлари,  лексикографик тавсифи ва контекстуал қўлланишига доир хулосалардан Самарқанд чет тиллар институтида Европа Иттифоқи томонидан  Tempus Project дастурининг 2014-2016 йилларга мўлжалланган 544161- TEMPUS-1-2013-1-UK-TEMPUS-JPCR Aston University DeTEL: «Европа тилларини ўқитишни ривожлантириш: қўшма магистратура дастурларини ривожлантириш орқали тил ўқитишни такомиллаштириш» номли лойиҳада белгиланган вазифаларни бажаришда фойдаланилган (Самарқанд давлат чет тиллар институтининг 2022 йил 13 январдаги 79/30.02.01-сон маълумотномаси). Натижада, диссертациядан олинган маълумот талабалар нутқининг ўсишига ва зооним компонентли фразеологик бирликларнинг типологиясини аниқлаш кўникмаларини шакллантиришга ёрдам берган;
лингвопрагматик хусусиятлари бўйича инсоннинг ташқи кўриниши ва ёши, ақлий қобилияти, шахсий хусусиятлари, оилавий ҳолати, меҳнат фаолияти, ижтимоий мақоми ва шунингдек, хулқи ва ҳаёт тарзини баҳоловчи инглиз ва ўзбек зооним компонентли фразеологик бирликлари таснифига оид илмий-назарий тавсиялар Самарқанд вилоят телерадиоканали орқали таълим тизимига, илмий-тадқиқот институтларига ва бадиий адабиётга қизиқувчи кенг оммага тақдим этилган (Ўзбекистон миллий телерадиокомпаниясининг 2021 йил 29 декабрдаги 91-сон маълумотномаси). Натижада Самарқанд радиоканалининг «Голос Самарканда» эшиттириши орқали аҳолига, асосан ўқувчи ёшларга, талабаларга, олимларга ва илмий изланувчиларга инглиз ва ўзбек тилларида инсоннинг ташқи ва ички параметрлари бўйича баҳоловчи зооним компонентли фразеологизмларни тарғиб қилиш имконияти яратилган.