Саминов Абдумалик Иномжоновичнинг
 фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I.Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Оксюморон – бадиий нутқда лингвопоэтик восита сифатида”, 10.00.01 – Ўзбек тили (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2021.4.PhD/Fil2036.      
Илмий раҳбар: Мамажонов Алижон Бобоевич, филология фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Фарғона давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Фарғона давлат университети, DSc.03/30.12.2019.Fil.05.02.
Расмий оппонентлар: Хошимов Ганижан Мирзаахмедович, филология фанлари доктори, профессор; Абдурахмонов Шавкатжон Ашурович, филология фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Термиз давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II.Тадқиқотнинг мақсади оксюморон ҳодисасининг лингвистик талқинини очиб бериш ҳамда синтактик фигура сифатидаги мақомини белгилашдан иборат.
III.Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
оксюморон ҳодисаси тил бирликларининг ғайриодатий тарзда бирикиш усули асосида воқеланадиган синтактик-стилистик фигура сифатида асосланган;
оксюморон лингвопоэтика доирасида ҳиссий-эмоционал, бадиий-эстетик таъсирга эга синтактик-стилистик фигура эканлиги, уни ташкил этувчи қисмларнинг мазмуний, шаклий ва функционал хосланиши кўрсатилган;
оксюмороннинг структурал-семантик жиҳатдан бир бутун синтактик тизим эканлиги, ахборот узатишдаги синтактик структурани ташкил этувчи бирикма сифатида унинг ғоявий, фалсафий, бадиий-эстетик актуаллашув муносабати очиб берилган;
оксюморон тафаккур маҳсули ва махсус синтактик ифода шакли эканлиги, мантиқан зид, қарама-қарши маъноли ҳамда реципиент эътиборини тортувчи коммуникатив бирлик сифатида далилланган.
IV.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Ўзбек тилининг лингвопоэтик йўналиши доирасида синтактик-стилистик фигуранинг грамматик хусусиятларини ёритишга бағишланган диссертацион ишда эришилган илмий натижалар асосида:
оксюморон структурал-семантик жиҳатдан бир бутун синтактик тизимни, ахборот узатишдаги синтактик структурани ташкил этувчи бирикма сифатида унинг ғоявий, фалсафий, бадиий-эстетик актуаллашув муносабатига асосланган илмий хулоса ва тавсияларидан “Матн тилшунослиги” дарслигида кенг фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2021 йил 31 майдаги 237-сон буйруғига асосан 237-317-рақамли рухсатнома). Натижада дарсликнинг “Матн ва коммуникатив воситалар” бобининг “Бадиий матнни шакллантирувчи воситалар” номли бўлими оксюморон қисмларининг синтактик вазифаси, қурилиш материали ва унинг услубий хусусиятлари ҳақидаги маълумотлар асосида илмий-назарий жиҳатдан мукаммаллашган;
оксюморон лингвопоэтика доирасида ҳиссий-эмоционал, бадиий-эстетик таъсирга эга синтактик-стилистик фигура эканлиги, уни ташкил этувчи қисмларнинг мазмуний, шаклий ва функционал хосланишига оид илмий қарашлар ҳамда хулосалардан “Услубшунослик асослари” ўқув қўлланмасида фойдаланилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2021 йил 23 ноябрдаги 500-сон буйруғига асосан 500/t-006-рақамли рухсатнома). Натижада ўқув қўлланманинг тил муаммолари билан боғлиқ жараёнлар ҳамда синтактик-стилистик фигураларнинг юзага келиши, уларнинг ўрганилиши, бадиий нутқда қўлланилиши ва унинг лингвопоэтик восита сифатида ўқувчиларга экспрессив-эстетик таъсири юзасидан берилган таклифлар бадиий нутқни ўқувчиларга янада тушунарли бўлишини таъминловчи семантик мундарижаси янада ойдинлашишига хизмат қилган;
оксюморон тафаккур маҳсули ва махсус синтактик ифода шакли эканлиги, мантиқан зид, қарама-қарши маъноли ҳамда реципиент эътиборини тортувчи коммуникатив бирлик ҳисобланишига оид илмий қарашлари ва хулосаларидан 2020-2021 йилларда Ўзбекистон Миллий телерадиокомпанияси “O‘zbekiston” телерадиоканалининг “Бедорлик”, “Адабий жараён”, “Таълим ва тараққиёт”, “Миллат ва маънавият” эшиттиришлари сценарийларини ёзишда фойдаланилган ҳамда суҳбатлар уюштирилган (Ўзбекистон миллий телерадиокомпанияси “O`zbekiston” телерадиоканали давлат унитар корхонасининг 2022 йил 25 мартдаги 04-36-647-сон маълумотномаси). Натижада радиодастурларда берилган мазкур илмий натижалар радио тингловчиларининг шеъриятда қўлланилувчи лисоний воситаларни тушуниш ва англаш бўйича билимлари ортишига эришилган.