Sayt test rejimida ishlamoqda

Оралов Беҳруз Абдукаримовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Кўз куйишини комплекс даволашнинг самарадорлигини клиник – лаборатор баҳолаш» 14.00.08 – Офтальмология (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2020.2.PhD/Tib1357.
Илмий раҳбар: Миррахимова Саидахон Шухратовна, тиббиёт фанлари доктори.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент тиббиёт академияси.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Республика ихтисослаштирилган кўз микрохирургия илмий-амалий тиббиёт маркази, DSc.04/30.01.2020.Tib.105.01.
Расмий оппонентлар: Ковалевская Мария Александровна, тиббиёт фанлари доктори, профессор (Россия Федерацияси); Икрамов Азизбек Фазилович, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Озарбайжон тиббиёт университети (Озарбайжон Республикаси).
Диссертация йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Кўзнинг кимёвий куйиши касаллигини клиник-лаборатор кўрсаткичлар асосида юқори аниқликда ташҳислаш ҳамда комплекс даволаш усулларини такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
илк бор кўзнинг кимёвий куйишида ишлаб чиқилган куйиш индекси миқдорининг ортиши жароҳат сохасида ярали жараён ривожланишига тўғри пропорционал боғлиқлиги ва куйиш касаллиги ривожланишида салбий прогностик омил, аксинча, паст бўлиши ижобий омил эканлиги исботланган;
кўзнинг кимёвий куйишида кўз юзасининг шикастланган тўқималари эпителизациясининг эрта тикланишини кўрсатувчи кариоцитометрик мезонлардан ядро ва цитоплазма ўлчамларини такомиллаштирилган усул ёрдамида микрометрларда аниқлаш, анъанавий 1:2, 1:3, 1:4 нисбатлар кўринишида тахминий ифодалаш усулидан самарадорлиги исботланган;
илк бор кўзнинг кимёвий куйишини комплекс даволашда, фотодинамик терапиянинг бириктирувчи тўқимага нисбатан танлаб цитотоксик таъсир этиши сабабли жароҳатланган юзаларни эпителизацияланиши, анъанавий даволаш усулларига қараганда самарали эканлиги исботланган;
кўзнинг кимёвий куйишида касалликни даволаш самарадорлигини кўз ёши суюқлигидаги биокимёвий маркерлар (супероксиддисмутаза, каталаза, малондиалдегид, азот оксиди, пероксинитрит) ҳамда кислота-ишқорийлик муҳити (pH) кўрсаткичларининг тикланиши асосида белгилаш асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Кўз куйишини комплекс даволашнинг самарадорлигини клиник–лаборатор баҳолаш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
кўзи кимёвий куйиш билан хасталанган беморларни ташҳислаш усулини такомиллаштириш бўйича тадқиқотнинг илмий натижалари асосида ишлаб чиқилган «Кўз куйишини ташхислаш чораларини такомиллаштириш усули» номли услубий тавсиянома тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2021 йил 29 сентябрдаги 8н-з/314-сон маълумотномаси). Натижада кўзнинг кимёвий куйган майдон ўлчамларини юқори аниқликда миқдорий аниқлаш учун тавсия этилган такомиллаштирилган усулнинг самарадорлигини баҳолаш имконини берган;
кўз олдинги юзасининг кимёвий куйишини комплекс даволаш бўйича тадқиқотнинг илмий натижалари асосида ишлаб чиқилган «Кўзни кимёвий куйишини фотодинамик терапия ёрдамида комплекс даволашнинг самарадорлигини баҳолаш» номли услубий тавсиянома тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2021 йил 29 сентябрдаги 8н-з/314-сон маълумотномаси). Мазкур услубий тавсиянома кўзни кимёвий куйиши учун тавсия этилаётган комплекс даволаш усулининг самарадорлигини баҳолаш имконини берган;
кўз куйишини комплекс даволашнинг самарадорлигини клиник – лаборатор баҳолаш бўйича олиб борилган илмий тадқиқот натижалари соғлиқни сақлаш амалиётига, жумладан, Республика ихтисослаштирилган кўз микрохирургияси илмий – амалий тиббиёт марказининг Бухоро филиали, Тошкент вилояти, Оҳангарон тумани тиббиёт бирлашмаси, Қашқадарё ва Самарқанд вилоятлари кўз касалликлари шифохоналари амалиётига тадбиқ этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2022 йил 22 февралдаги 08-09/5599-сон маълумотномаси). Олинган натижаларни жорий қилиниши кўзлари кимёвий куйган беморларнинг кўз ёши суюқлигида малондиалдегид даражасининг ошишига мутаносиб равишда, каталаза ва супероксиддисмутаза фаоллигининг пасайиши, комплекс даволашда фотодинамик терапия ва виксипиндан фойдаланиш, каталаза ва супероксиддисмутазани фаоллашиши ва малондиалдегиднинг юқори кўрсаткичларини пасайиши, ўз навбатида кўз юзасидаги репаратив жараёнларнинг тезлашиши, яллиғланиш маркери ҳисобланган кўз ёшининг кислота – ишқорийлик муҳити кўрсаткичлари (pH) дастлабки ҳолатларда кўтарилган бўлса, таклиф этилган даволаш усулининг натижасида меъёрий кўрсаткичларга яқинлашиши натижасида кўзнинг кимёвий куйишларини эрта ва аниқ ташхислаш, комплекс даволашни такомиллаштириш орқали асорталарни камайтириш имконини берган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish